Ouders dode baby Helvoirt: 'Kind zien sterven was ergste wat we ooit hebben meegemaakt'

Concreet worden ouders Oleksandra G. uit Oekraïne en Robert G. uit Polen verdacht van doodslag. De baby, een 'kwetsbare pasgeborene', is volgens het Openbaar Ministerie (OM) willens en wetens door zijn ouders ondervoed. "Gedurende het hele proces negeerden ze alle rode vlaggen." Het OM heeft daarom een celstraf van zes jaar geëist, met aftrek van de ruim 400 dagen die de verdachten in voorarrest hebben gezeten.

De ouders maakten vandaag gebruik van het laatste woord. Daarbij vroegen ze de rechtbank om 'met gesloten ogen' tot een oordeel te komen, zoals het bekende beeld Vrouwe Justitia dat symbool staat voor de rechtspraak. De woorden van de officier van justitie gisteren, waarin de lijdensweg van de baby werd beschreven, noemde Oleksandra G. 'wreed'.

De verdachten benadrukten dat alleen zij weten hoe alles echt is gegaan. Robert G. zei daarover dat ze allebei nog nooit iemand pijn hebben gedaan en dat ook nooit zouden doen. Oleksandra G. oogde zichtbaar geëmotioneerd toen ze over het verlies van hun kind sprak.

Vandaag mochten de verdachten - anders dan bij de afgelopen zittingen - weer naast elkaar zitten. Waar de tolk gisteren tussen hen in zat, nam deze nu plaats achter het echtpaar. Bij eerdere zittingen werden ze juist uit elkaar geplaatst, omdat ze veel aan elkaar zaten. Bij de zitting van vandaag hielden ze hun handen duidelijk bewust bij zich.

Paddenstoelendieet

Het dieet dat de ouders volgen en de paddenstoelen die bij dat dieet centraal staan, spelen bij deze rechtszaak een belangrijke rol. Het komt zelfs terug in de naam van de baby: Psilocybin Maycilium, afgekort Psilo, Je kunt de naam van het kindje kennen van de term magic mushrooms, paddenstoelsoorten die bekend staan om hun hallucinogene werking.

De advocaten van de verdachten legden vandaag de focus vooral op de doodsoorzaak van de baby en de persoonlijke omstandigheden van de verdachten. Al tijdens de zwangerschap zou het kindje namelijk ondervoed zijn. Advocaat Tom Deckwitz, die Oleksandra G. bijstaat, noemde tijdens zijn pleidooi dat dit ook invloed heeft gehad op de moeder. "Het kind at haar vrijwel leeg toen hij nog in de buik zat." De gezondheid van moeder Oleksandra was na de geboorte dan ook levensbedreigend. Bij aankomst in de gevangenis woog ze nog maar 40 kilo.

Bij de zwangerschap, geboorte en de dagen erna waren geen artsen betrokken. Voor de dag ná het overlijden van baby Psilo stond wel een afspraak bij een holistisch arts gepland, alleen was dat te laat. Het kindje overleed op 26 februari 2024. Hij was toen zeventien dagen oud. In 2022 kregen de verdachten ook al een kindje. Dat werd tijdens de zwangerschap, na een bezorgde melding door een gynaecoloog, al onder toezicht geplaatst en kwam meteen na de bevalling in een pleeggezin terecht.

Ondervoeding

In het rapport van de forensisch patholoog staat dat de baby waarschijnlijk door ondervoeding en een te laag suikergehalte is overleden. Dat kwam voort uit het alternatieve dieet van de ouders. Gisteren bleek al dat borstvoeding niet genoeg was en het kindje daarom een mengsel van sojapoeder, demiwater en reishi-poeder kreeg. Demiwater is water waar alle mineralen en zout uit zijn gefilterd. Reishi-poeder is een voedingssupplement gemaakt van paddenstoelen.

Wat de advocaten betreft is niet met zekerheid vast te stellen dat het kindje door ondervoeding kwam te overlijden. Verstikking wordt in het onderzoeksrapport namelijk niet uitgesloten. Volgens de advocaat zou dat dus ook de doodsoorzaak kunnen zijn, en zou dat ook tot de dood hebben kunnen geleid, als het jongetje niet ondervoed was geweest. Het OM gaf eerder aan dat verstikking vrijwel nooit kan worden uitgesloten, omdat hier weinig tot geen sporen van te vinden zijn.

Persoonlijke omstandigheden

Beide verdachten zijn verminderd toerekeningsvatbaar verklaard. Dat betekent dat ze volgens deskundigen niet helemaal verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor daden die ze pleegden onder invloed van hun stoornissen. Bij beiden is sprake van een stoornis op het 'schizofreniespectrum'. Zo hebben ze waanbeelden over hun afstamming: ze beweren dat ze niet zijn geboren, maar zijn gecreëerd.

De waanbeelden kwamen ook tijdens de zitting van gisteren naar voren, toen Oleksandra G. verklaarde over paddenstoelen. "Ze staan symbool voor ons samenzijn. We zien ze als familieleden, het zijn onze beschermengelen."

Wat advocaat Bart Frencken betreft, die Robert G. bijstaat, moet de rechtbank met de uiteindelijke straf rekening houden met de stoornissen van de verdachten. Ook benadrukte hij de symbiotische relatie tussen de verdachten. Ze hebben een diepe emotionele afhankelijkheid tot elkaar. Mochten ze weer naar de gevangenis moeten - hun voorlopige hechtenis werd eerder dit jaar beëindigd - zouden ze opnieuw van elkaar gescheiden worden. "Dat zou weer ongelooflijk zwaar vallen."

Het OM heeft dus een gevangenisstraf van zes jaar geëist. De advocaten zien liever een straf van 409 dagen; het aantal dagen dat de verdachten al in de gevangenis hebben gezeten als onderdeel van hun voorlopige hechtenis. Wat Frencken betreft zou daar een voorwaardelijke celstraf van twee jaar bij kunnen en een proeftijd van twee jaar. Een voorwaardelijke gevangenisstraf hoeft een veroordeelde alleen uit te zitten, als gestelde voorwaarden worden overschreden.

De rechtbank doet op 7 oktober uitspraak.