Nog één keertje voluit knallen: vrees voor vuurwerkchaos jaarwisseling
Nu het afsteken van vuurwerk vanaf volgend jaar niet meer mag, willen veel mensen dit jaar nog één keer goed knallen. Dat blijkt uit een peiling van het RTL Nieuwspanel.
Zelf uitkiezen welke knallers je het leukst vindt, zelf de lont aansteken, en van heel dichtbij kunnen genieten van de kleuren en knallen: het kan nog één keer, deze jaarwisseling. Daarna wordt het afsteken van vuurwerk door consumenten verboden. Omdat het naar alle waarschijnlijkheid de laatste keer is, wil 40 procent van de mensen die vuurwerk gaan afsteken meer de lucht in schieten dan anders.
Vooral jongeren
Onder jongeren tussen de 18 en 35 jaar is dat percentage nog hoger. Bijna de helft (45 procent) van alle jongeren die van plan zijn vuurwerk af te steken, wil meer afsteken dan in voorgaande jaren.
Ook financieel bereiden mensen zich voor: een vijfde (21 procent) van de vuurwerkliefhebbers heeft meer geld opzijgelegd dan andere jaren.
"Leuk, al die mensen die meer vuurwerk willen inkopen", zegt Bart Pronk van de Stichting Vuurwerkverkopers van Nederlands Consumentenvuurwerk (SVNC), die opkomt voor de belangen van de handelaren. "Maar veel vuurwerkverkopers hebben niet méér ingekocht dan andere jaren. En je kunt in China niet meer bijkopen. De bestelling wordt altijd een jaar van tevoren gedaan. Dat is wat het is. En daar zullen we het dit jaar met z'n allen mee moeten doen. Op is op."
Als mensen het vuurwerk niet in Nederland kunnen kopen, bestaat de kans dat ze dat in het buitenland gaan doen. Daar is veel vuurwerk te koop dat hier verboden is.
Illegaal vuurwerk uit het buitenland
Boa's (buitengewone opsporingsambtenaren) maken zich daar zorgen over. Meer vuurwerk en vooral meer illegaal vuurwerk leidt volgens hen tot gevaarlijkere situaties. In veel gemeenten worden zij geacht daarop te handhaven, vooral ook de dagen vóór de jaarwisseling.
"Wij begrijpen dat mensen nog één keer groots willen vieren dat ze zelf vuurwerk mogen afsteken. Maar het probleem is: als iedereen dat doet, lopen de risico's op straat snel op", zegt Patrick Fluyt van de vakbond ACP, die de belangen van boa's en politie behartigt.
Het aanstaande landelijke vuurwerkverbod zorgt voor verdeeldheid: waar de één het einde van een traditie mist, halen anderen opgelucht adem, laat deze video zien:
Boa's maken zich volgens Fluyt zorgen over hun veiligheid. "Iedere gemeente is werkgever van haar eigen handhavers, dus er is een lappendeken aan regels. De ene gemeente voorziet je wel in middelen om je te beschermen zoals gehoorbescherming, de andere niet. In de ene gemeente zijn handhavers uitgerust met een wapenstok en zijn daarvoor opgeleid, terwijl andere gemeenten die keuze bewust niet maken", zegt Fluyt.
'Neem de boa's serieus'
Fluyt doet daarom een dringende oproep aan gemeenten: "Neem het welzijn van je boa's serieus. Voorzie ze van goede middelen en bescherm ze tegen gehoorschade en agressie. Als werkgever heb je daar een verantwoordelijkheid in."
Boa's kunnen via hun portofoon de politie inschakelen, maar die is tijdens de jaarwisseling vaak overbelast. "Dan sta je er zomaar een kwartier alleen voor. En dat is eng. Zeker als mensen met een drankje op vinden dat de boa hun feest bederft. Dan ben jij ineens het probleem."
'Nog één keer'
Volgens hem lijken sommige gemeenten te denken: ach, nog één keer, we laten het gaan. "Dat begrijp ik wel", zegt hij, "maar gemeenten zijn ook werkgevers. En als werkgever heb je de plicht om goed voor je mensen te zorgen."
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten vindt ook dat boa’s goed uitgerust moeten zijn. Ze schrijven ons: "De VNG vindt het vanzelfsprekend dat boa’s met goede middelen worden uitgerust om hun taken veilig te kunnen uitvoeren. Elke gemeente is en blijft daarvoor zelf verantwoordelijk." Maar de VNG zegt geen signalen te hebben dat gemeenten die verantwoordelijkheid niet pakken. De ACP krijgt die signalen wél.
De VNG zegt dat gemeenten verplicht zijn om een risicoanalyse te maken over de risico’s die hun werknemers tijdens de werkzaamheden – zoals tijdens de jaarwisseling - kunnen ondervinden. "Wij attenderen gemeenten daar ook op en wij weten dat gemeenten hier serieus mee omgaan."
Hoewel Fluyt verwacht dat het vuurwerkverbod uiteindelijk voor minder overlast zal zorgen, waarschuwt hij dat zwaar knalvuurwerk niet zomaar zal verdwijnen. "Dat wordt nu al vanuit het buitenland gehaald. Dus laten we niet naïef zijn: ook na het verbod blijft er risico bestaan. Daarom moeten we onze handhavers goed uitrusten."
De hemel blijft zwart
Ook mensen uit het RTL Nieuwspanel maken zich zorgen. 57 procent van de deelnemers zegt zich onveilig te voelen in de aanloop naar de jaarwisseling. Dat is meer dan vorig jaar, toen 50 procent dit aangaf. Niet gek dus dat een ruime meerderheid (65 procent) van het panel nog altijd voor een vuurwerkverbod is.
Vuurwerkverkoper Bart Pronk geeft aan dat ook veel mensen plezier beleven aan vuurwerk. En dat het vólgend jaar wel eens heel saai kan worden. Want uit een rondgang van zijn stichting SVNC langs Nederlandse gemeenten blijkt dat lang niet alle gemeenten van plan zijn om een vuurwerkshow te organiseren of er een vergunning voor af te willen geven. En dus kan het zijn dat in veel gemeenten volgend jaar de hemel met oud en nieuw zwart blijft. En er alleen illegaal vuurwerk klinkt.
Meedoen aan het RTL Nieuwspanel?
Van kabinet tot koningshuis, van geld tot gezondheid: in het RTL Nieuwspanel kun jij meepraten over welke kant Nederland op moet. Laat je stem horen! Aanmelden kan hier.
