Meerderheid rokers en niet-rokers wil strenger rookverbod

De gezondheidszorg is bij alle Tweede Kamerverkiezingen een belangrijk thema voor kiezers. De huidige verkiezingscampagne is daarop geen uitzondering. Vorige week zondag werd bij het tweede RTL-debat nog uitgebreid gesproken over het eigen risico en het basispakket van de zorg. Veel minder gaat het over maatregelen om te voorkomen dat mensen ziek worden. 

Totdat het thema op het D66-partijcongres onlangs op de agenda werd gezet, toen een meerderheid van de D66-leden stemde voor voorstellen om het huidige rookverbod uit te breiden. Zo willen leden een rookverbod op terrassen en vinden ze ook dat het verboden moet worden om te roken in de auto als er minderjarige kinderen bij zijn en in Natura2000-gebieden. 

Ruim de helft van de panelleden die niet roken heeft er moeite mee als er iemand in de directe omgeving rookt. Ze vinden dit 'asociaal' en ergeren zich aan de 'stank'. Ook het meeroken vinden velen vervelend: "Probleem van rokers is dat anderen 'verplicht' mee moeten roken als ze in je buurt zitten", zegt een panellid. 

'Als de rook maar niet mijn kant op waait'

Er zijn niet-rokers die er minder moeite mee hebben, maar alleen als rokers rekening houden met hun omgeving: "Als de rook maar niet mijn kant op waait, heb ik er geen problemen mee."

Maar niet elke roker houdt rekening met zijn omgeving. Veel rokers geven eerlijk toe dat ze, als ze op een terras zitten, lang niet altijd rekening houden met anderen. Zo rookt de helft gewoon toch als er kinderen in de buurt zijn. Ook als andere gasten op het terras zitten te eten, is dat voor de meeste rokers geen reden om zich in te houden.

Voor een meerderheid is de maat vol: 56 procent van de Nederlanders wil een rookverbod op de Nederlandse terrassen. Hierbij is wel van belang aan wie je het vraagt. Want waar 80 procent van degenen die nog nooit hebben gerookt voor een rookverbod op terrassen zijn, vinden rokers dit 'betutteling'. Slechts 12 procent is voor. 

Meerderheid voor strengere maatregelen

Andere verruimingen van het rookverbod kunnen daarentegen wel op draagvlak rekenen van zowel rokend als niet-rokend Nederland. Zo is een ruime meerderheid voor een verbod op roken in de auto als er minderjarige kinderen bij zijn en is driekwart voor een verbod op roken op sportlocaties, zoals voetbalvelden. Ook zijn rokers en niet-rokers eensgezind over het verhogen van de minimumleeftijd voor roken en vapen van 18 naar 21 jaar. 

De meest vergaande verruiming van het rookverbod zou het 'generatieverbod' zijn. Dat houdt in dat iedereen die vanaf een bepaald jaartal geboren is, geen tabak of vapes meer zou mogen kopen. Dit verbod zou ervoor moeten zorgen dat over enkele generaties niemand meer rookt. Zes van de tien mensen (58 procent) zijn voorstander, vaak uit gezondheidsoverwegingen. 27 procent is tegen en vraagt zich af of zo'n verbod wel te handhaven is. Ook zijn sommigen tegen verbieden, en zien zij liever dat roken wordt ontmoedigd. 

Maar dat stoppen met roken blijkt voor velen lastig, al wil de helft van de rokende panelleden dat graag doen. Van hen heeft een grote groep afgelopen jaar een serieuze stoppoging gedaan, maar velen laten weten dat die helaas niet geslaagd is. Al heeft dat sommigen er niet van weerhouden om het de afgelopen maand ('stoptober') weer een keer te proberen. 

Verantwoording

Het onderzoek is uitgevoerd op 9 en 13 oktober 2025 onder ruim 25.000 leden van het RTL Nieuwspanel. Het onderzoek is na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en politieke voorkeur (stemgedrag Tweede Kamerverkiezingen 2023). Het RTL Nieuwspanel telt ruim 60.000 leden.

Wil jij voortaan ook meedoen aan onderzoeken van het RTL Nieuwspanel? Meld je dan hier aan!