Amerikaanse waarschuwingen kloppen (nog) niet, hoe kan dat?

Elke dag lijkt Washington met een nieuwe bewering te komen. De Russen zouden bijvoorbeeld een nepaanval in scène willen zetten, zodat ze een reden hebben om Oekraïne binnen te vallen. Ook zouden er veel meer soldaten aan de grens staan dan eerder geteld. En Biden noemt een datum voor de invasie (16 februari, eergisteren dus), die voorbijgaat zonder dat op de desbetreffende dag een inval plaatsvindt.

Dat is in de ogen van correspondent Erik Mouthaan een bewuste PR-strategie. "De VS brengen nu informatie van veiligheidsdiensten naar buiten die ze in het verleden onder de pet hadden gehouden omdat het nog niet bevestigd kon worden", denkt Mouthaan.

VS willen initiatief

"Biden en zijn team willen hard overkomen, bereid om op te staan tegen Poetin. De Russen staan erom bekend het publieke debat naar hun hand te zetten, ook met misinformatie. Nu wil Washington het initiatief hebben." Een Amerikaans koekje van Russisch deeg dus.

We vragen correspondent Eva Hartog wat Rusland daarvan vindt. "Het westen lijkt inderdaad het initiatief te hebben, maar toch zie je dat de twee partijen vooral langs elkaar heen praten."

"De Verenigde Staten waarschuwen dus voor een oorlog, wat volgens Rusland overigens onterecht is, maar de Russen willen het vooral hebben over de historische onrechtvaardigheid die het volgens hen is aangedaan met de uitbreiding van de NAVO", zegt Hartog.

"Het Kremlin vindt het hoog tijd dat de uitbreiding naar het oosten stopt. Dus als Biden zegt: 'Jullie bedreigen Oekraïne', dan zegt Poetin: 'Maar jullie bedreigen ons al tientallen jaren. Sinds de oprichting en de uitbreiding van de NAVO.'"

'Rusland komt alleen te staan'

Terug naar Erik Mouthaan, die vertelt over waarom Biden veel ruimte opeist op het internationale toneel. "Hij hoopt zo dat Washington Poetin een tandje lager kan laten zingen. En de stevige woorden van Biden zorgen er ook voor dat het westen verenigd is in het verzet tegen Poetins mogelijke plannen. Biden krijgt door zijn dominante rol in het debat de NAVO-lidstaten mee, en daarmee komt Rusland meer alleen te staan."

Eva Hartog reageert: "Volgens Moskou vormt het westen inderdaad een blok tegen Rusland. Maar dat het westen een soort vriendenbondje lijkt te vormen, betekent niet dat Rusland geen vrienden heeft. “Neem China bijvoorbeeld”, zegt Hartog. “Daar woonde Poetin laatst de openingsceremonie van de Winterspelen bij. Of Brazilië. Deze week was president Bolsonaro nog bij Poetin op bezoek."

'Blamage voor het westen'

Afgelopen woensdag zou volgens de Amerikanen dus de grote dag zijn. Maar een inval bleef uit. "Volgens Rusland is 'de aanval die nooit plaatsvond' een enorme blamage voor het westen en het ultieme bewijs dat de informatie van de Amerikanen onjuist is", zegt Hartog.

Volgens de Amerikanen is dat uiteraard niet zo, maar waar ze het op baseren, geven ze niet prijs. Je kunt je afvragen of dat wel in het belang van Washington is. Mouthaan noemt het 'de eerste fase van oorlog: de informatie-oorlog'.

"De president probeert met zijn dagelijkse escalatie van woorden Poetin van een aanval op Oekraïne af te houden", zegt Mouthaan.

Biden denkt aan peilingen

Maar Biden houdt ook een oogje op peilingen in zijn eigen land. "De president is erg ongeliefd, mensen zijn boos over hoge prijzen en inflatie. Dan kan een buitenlandse afleiding soms goed werken. Dan zie je dat de president graag wat extra leunt op dat onderwerp, zodat het in de Amerikaanse media gaat over zijn harde taal en niet over falende pogingen om prijsstijgingen onder controle te krijgen."

Tot slot Oekraïne, het land waar het om draait. Correspondent Jeroen Akkermans zit nu in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Daar lijken ze nog steeds niet heel erg onder de indruk van de Amerikaanse waarschuwingen. "Het gewone leven gaat door, de winkels zijn open", zegt Akkermans. "De mensen zijn ook wel wat gewend. In het oosten van Oekraïne is het al acht jaar oorlog."

Slechts een vonkje nodig

Er is geen paniek, wel zijn er zorgen. "De Oekraïners horen namelijk ook wel wat Biden zegt, alleen laat hij geen bewijzen zien", zegt Akkermans. "Aan de andere kant doen de Russen er ook niets aan om Oekraïne gerust te stellen door troepen aan de grens terug te trekken. Er is dus nog maar een vonkje nodig om de boel te laten escaleren. Dat dit tot nu toe nog niet is gebeurd, is de enige opsteker van dit conflict."