Enorm legerkonvooi uit Rusland nadert Kiev: vier vragen beantwoord

1. Waar komt dat konvooi ineens vandaan? 

De zestig kilometer lange stoet is vanuit Belarus onderweg naar Kiev. Op satellietbeelden, waaronder de foto boven dit artikel, is te zien dat het konvooi de Oekraïense hoofdstad tot enkele kilometers is genaderd.

Op onderstaande kaart zie je de route die het konvooi vermoedelijk heeft afgelegd vanuit Belarus:

Correspondent Jeroen Akkermans is nog altijd in Lviv, in het westen van Oekraïne: "De Russische invasie loopt niet zoals gepland. De blitzkrieg is mislukt. Maar aan het konvooi te zien is het doel onveranderd: Poetin moet en zal de hoofdstad innemen."

Maar hij denkt niet dat dit konvooi het Oekraïense verzet zal afschrikken: "Het is een volledige oorlog door het hele land. Er zijn zelfs mensen die met blote handen geprobeerd hebben Russische tanks tegen te houden. Ze weten misschien niet eens dat er een stoet voor Kiev staat."

2. Wat is het vermoedelijke aanvalsplan van de Russen?

Bijzonder hoogleraar Frans Osinga van de Universiteit Leiden, commodore van de Koninklijke Luchtmacht, voorziet twee scenario's. 

"Het eerste is echt een poging om de stad in te nemen. Dat kan heel erg lang duren. Het konvooi beweegt langzaam en het wordt een behoorlijke uitdaging voor de Russen om het in gevechtsposities te krijgen." Met één lange rij van zestig kilometer kan de aanval niet ingezet worden. "Ze zullen het konvooi moeten uitspreiden."

Vervolgens zullen de Russen moeten voorkomen om in straatgevechten te belanden, denkt Osinga: "Daar is Oekraïne sterk. Rusland zal gebruik willen maken van artillerie, beschietingen, tanks en pantservoertuigen. Daarmee verkleinen ze ook de risico's van straatgevechten voor de eigen troepen. En we hebben in het verleden gezien dat ze niet schromen om rücksichtslos hele wijken te bombarderen. Het kan een wrede strijd worden."

Correspondent Jeroen Akkermans: "Poetin probeert nu ook het Oekraïens verzet te breken door burgerdoelen aan te vallen." Maar of dat helpt? "Het werkt juist averechts. Het verzet wordt alleen maar groter. Ik denk dat het Poetin niet gaat lukken," aldus Akkermans.

Het zal op z'n minst heel erg veel tijd kosten. "De andere optie is dat de troepen Kiev omtrekken", vervolgt Osinga. "Als ze de hele stad kunnen omsingelen en alle toegangswegen blokkeren, hebben ze president Volodimir Zelenski in de tang. Poetin heeft dan een hele sterke positie aan de onderhandelingstafel."

3. Wanneer is Kiev van de Russen?

Het kan dus nog lang duren voordat Kiev in handen van de Russen valt, maar op welk punt kun je nu echt zeggen dat er sprake is van Russische controle over de stad? "Als er beelden komen van Russische troepen die ongehinderd door de straten van Kiev verplaatsen, is dat het signaal", zegt Osinga.

Het is alleen de vraag of Poetin niet al eerder zal claimen de Oekraïense hoofdstad in handen te hebben. "Een Russische vlag op het regeringsgebouw planten gaat een stuk sneller dan met je tanks vrij door de stad bewegen." 

Het zou ook kunnen dat de Russen erin slagen om de Oekraïense president Zelenski, die in Kiev zit, gevangen te nemen. 

4. Zou de val van Kiev ook de val van Oekraïne betekenen?

Als Kiev valt, valt Zelenski in principe ook. "Maar dan hoeft de oorlog nog niet voorbij te zijn", zegt Osinga. "Het Oekraïense leger heeft wellicht aanwijzingen gekregen over wat te doen als de centrale macht wegvalt. Waarschijnlijk gaan ze door, het is alleen de vraag voor hoe lang." 

Het leger kan dan een soort 'georganiseerde guerrillastrijd' gaan voeren. "Dat wordt een enorme chaos", zegt Osinga. "Rusland wordt dan geconfronteerd met een scenario van hele lange en bloedige oorlog. Rusland heeft eigenlijk al te weinig troepen om Oekraïne langdurig te bezetten, en dat zal zo alleen maar moeilijker worden."

Jeroen Akkermans wil er in ieder geval niet op vooruitlopen: "Het belangrijkste is wat er op dit moment gebeurt en dat is dat Oekraïners veel moed putten uit hun president. Naar de toekomst kijken heeft in een oorlog niet zoveel zin. Elke dag hier is anders."