Heeft Biden het voor zichzelf verpest? 'Wat blijft hangen is dat beeld van die oude man'

In een CNN-televisiedebat tussen Joe Biden en Donald Trump kwam de 81-jarige Democraat 'oud, zwak en warrig' over, zei correspondent Erik Mouthaan vanochtend al. 

Zware baan

Die mening deelt Roderik van Grieken, die als debatexpert betrokken was bij talloze televisiedebatten. "Het debat draait eigenlijk om de vraag: is deze man nog capabel? Is hij mentaal en fysiek in staat om deze zware baan vier jaar lang uit te oefenen?" Biden wil net als Trump later dit jaar opnieuw verkozen worden tot president van de Verenigde Staten. 

De beeldvorming is wat dat betreft essentieel, stelt Van Grieken. En die is duidelijk: "Trump (78) staat er als een krachtige man, die ook achterin de zestig zou kunnen zijn. Biden op zijn beurt oogt héél oud."

In deze video zie je hoe het er gisteravond aan toeging:

Dat de argumenten van Trump inhoudelijk volgens Van Grieken 'hier en daar kant noch wal raken', doet er 'helaas niet langer toe'. "Beiden strooien ze met cijfers en getallen, maar als kijker kun je die niet beoordelen. Wat blijft hangen is dat beeld van die oude man."

Naar de golfbaan

Het debat wordt volgens Van Grieken pas echt 'dodelijk' voor Biden als de twee mannen het over golfen hebben. Ze dagen elkaar uit om het op de golfbaan tegen elkaar op te nemen. "Kan jij dan wel je eigen tas dragen?", flapt Biden er tegen Trump uit. "Als kijker weet je zeker: Biden kan dat in ieder geval niet meer", zegt Van Grieken. 

De debatexpert begrijpt niet hoe de Democraten dit hebben kunnen laten gebeuren. "Er wordt enorm geoefend op dit soort belangrijke debatten. De mensen die in de afgelopen week met hem bezig zijn geweest, moeten toch ook gedacht hebben: dit gaat zo niet meer."

'Lijkt steeds moeilijker te worden'

Dat Biden in het debat niet krachtig overkwam, betekent echter níet dat hij ook niet meer in staat is om president van de Verenigde Staten te zijn, stelt neurowetenschapper André Aleman. Aleman schreef het boek Het seniorenbrein. "Biden laat tekenen van ouderdom zien, en het lijkt het afgelopen halfjaar ook steeds moeilijker voor hem te worden", zegt Aleman. "In een debat reageert hij niet ad rem."

Maar dat sluit niet uit dat hij mentaal nog best scherp kan zijn. "Er is een kleine groep 75-plussers die cognitief nog net zo scherp is als 25-jarigen. Zij kunnen goede beslissingen nemen over complexe situaties, bovendien hebben zij het voordeel dat zij in hun leven het nodige hebben meegemaakt", zegt Aleman. 

Of Biden tot deze capabele groep behoort, is niet te zeggen. "Daar kunnen wij geen oordeel over vellen. Dan zou hij uitgebreid getest moeten worden."

"Het strookt met het beeld dat we hebben van Biden: hij loopt te stuntelen en komt oud over", zegt Richard Ridderinkhof. Hij doet aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) onderzoek naar ouderdom. "Het is wel belangrijk dat we Biden blijven beoordelen op zijn individuele kunnen, en niet alle ouderen over één kam scheren."

'Niet alleen ouderdom' 

Volgens Ridderinkhof wekt Biden al ruim dertig jaar de indruk dat hij langzaam loopt en slecht spreekt. Eerder dit jaar ging het ook al op pijnlijke wijze mis. "Als wij iets vergeten, zeggen we dat het komt door een drukke dag. Bij Biden wijten we het meteen aan zijn leeftijd. Dat is niet eerlijk en zelfs schadelijk voor andere ouderen." 

Is er dan in het hele debat geen moment dat Biden even de juiste toon weet te vinden? Nou, nee, concludeert Van Grieken. "Ik heb geen zin gehoord die krachtig overkomt. Het is aan elkaar gebreide taal."

Volgens de debatexpert is dit niet meer recht te breien. "Er moet als de sodemieter iemand anders komen. Het is zorgelijk dat het om zo'n belangrijke baan gaat."