Aanvallen Israël en Hezbollah zetten conflict op scherp, maar 'ze willen geen escalatie'
Met de raketinslag op een voetbalveldje op de door Israël bezetten Golanhoogten, waarbij twaalf jongeren om het leven kwamen, loopt het conflict tussen Israël en Hezbollah gevaarlijk hoog op. "Achter de schermen probeert men de geest weer in de fles te krijgen, want beide partijen hebben weinig trek in verdere escalatie", zegt Midden-Oostenverslaggever Pepijn Nagtzaam.
De raketaanval van gisteren op het stadje Majdal Shams past niet in het gebruikelijke niveau van aanvallen en geweld tussen Israël en Hezbollah, zegt Nagtzaam. "De afgelopen tien maanden zijn er continu beschietingen over en weer geweest, maar die verliepen volgens bepaalde ongeschreven regels. De bommen en raketten werden afgevuurd op elkaars militaire doelen, en nadrukkelijk niet op burgerdoelen. Over en weer zijn er ruim 7500 aanvallen geweest, en daarbij zijn er relatief heel weinig burgerslachtoffers gevallen."
Maar bij de raketinslag van gisteren kwamen juist twaalf burgers om, jongeren tussen 10 en 16 jaar die op een veldje aan het voetballen waren. Het gebied wordt bezet door Israël, maar in het stadje wonen voornamelijk Syrische druzen, een geloofsgemeenschap. "De beelden uit Majdal Shams komen hard binnen in Israël", zegt Nagtzaam. "Er circuleren beelden van dode tieners. Het zorgt voor shock en veel woede. Dit is een grove schending van het gevoel van veiligheid."
Stellige ontkenning
Israël kwam al snel met het statement dat de raket was afgeschoten door de militante beweging Hezbollah, vanuit het zuiden van Libanon. Hezbollah haastte zich om te verklaren dat het niets met de aanval te maken had.
"Wat ervan waar is, weten we niet", zegt Nagtzaam. "Maar dat Hezbollah dit zo snel en zo stellig ontkent, is veelzeggend. Het laat zien dat ze hiermee in hun maag zitten. Het conflict tussen beide partijen is, nu een burgerdoel is geraakt, een treetje hoger op de ladder gestegen. Maar geen van beide heeft trek in verder escalatie."
Sinds op 7 oktober de oorlog tussen Hamas en Israël begon, steunt Hezbollah de Palestijnse beweging door Israël vanuit Libanon te beschieten. "Zo laten ze zien dat ze niet bang zijn voor Israël. Vervolgens schiet Israël terug, om dezelfde redenen. Maar ze houden het allebei binnen de perken. Ze willen geen totale oorlog tegen elkaar."
Israël heeft ten eerste de handen al vol aan de oorlog met Hamas, stelt Nagtzaam. "Ze dachten misschien dat klusje wel even te klaren, in een klein gebied dat ze bovendien goed kennen, maar het blijkt een lastige oorlog. Een oorlog op twee fronten kunnen ze niet gebruiken. Daarbij speelt ook nog mee dat Hezbollah een aanmerkelijk sterkere tegenstander is dan Hamas."
Vlam in de pan
Aan de andere kant van de grens heeft Hezbollah ook geen belang bij een oorlog tegen Israël, zegt hij. "Hezbollah is nu machtig in Libanon. Ze worden tevens gevreesd door Israël. Dat is voor hen een comfortabele positie. Maar als dit conflict escaleert, en ze moeten daadwerkelijk vechten tegen Israël, dan zullen ze zware verliezen lijden aan mensen en materieel. Dat ondermijnt hun positie. De afschrikwekkende reputatie hebben ze zolang ze niet tegen Israël vechten, een oorlog zou dat juist kunnen aantasten."
Israël voerde vannacht aanvallen uit in Libanon om de raketinslag te vergelden. Volgens Nagtzaam lijkt het er vooralsnog op dat Israël daarbij heeft gekozen om de strategie voort te zetten om alleen militaire doelen te bestoken. "Als dat inderdaad zo is, kan het zijn dat ze ervoor kiezen het conflict te beheersen. Maar je weet het nooit. Mochten er nog een paar bommen op burgerdoelen landen, opzettelijk dan wel onopzettelijk, dan kan de vlam zomaar in de pan slaan."
Iran, de belangrijkste bondgenoot van Hezbollah, heeft inmiddels Israël gewaarschuwd dat nieuwe militaire 'avonturen' in Libanon 'onvoorziene gevolgen' kunnen hebben. "Iedere onnozele actie van het zionistische regime kan de instabiliteit, onveiligheid en oorlog in de regio verbreden", zei woordvoerder Nasser Kanani van Iran.
De Verenigde Naties vrezen dat het conflict bij vergelding door Israël kan uitlopen op een escalatie 'die de hele regio kan overspoelen in een onvoorstelbare catastrofe'. De speciale VN-coördinator voor Libanon, de Nederlandse Jeanine Hennis-Plasschaert, en het hoofd van de VN-vredesmissie UNIFIL in Libanon, Aroldo Lazaro, hebben de strijdende partijen opgeroepen tot 'maximale terughoudendheid'.