Israël hoopt op Amerikaanse megabom: alleen bunkerbuster kan nucleaire installatie Iran vernietigen

Het is de grootste niet-nucleaire bom die Amerika bezit, de bunkerbuster. Nooit eerder werd-ie gebruikt. Hij weegt 14.000 kilogram en kan tot wel 60 meter diepte de grond doordringen. Zelfs beton en rotsen zijn daar niet tegen bestand.

Dubbele explosie

Bunkerbommen hebben 'een gigantisch explosief vermogen' en zijn ontworpen om juist geen nucleaire wapens te hoeven inzetten, stelt defensiespecialist Dick Zandee van Instituut Clingendael. Ze ontploffen twee keer: één keer om de grond te doorbreken en nog een keer nadat de bom zich tot een bepaalde diepte heeft ingegraven. Dat is handig voor het vernietigen van faciliteiten die diep onder de grond zitten, zoals bijvoorbeeld uraniumverrijkingsfabriek Fordow.

Israëls belangrijkste doelwit ligt tientallen meters onder het aardoppervlak in Iran. Metersdikke rotsen beschermen de belangrijke centrifuges. Volgens experts is de bunkerbuster de enige bom die deze faciliteit kan bereiken. Maar de Israëli's hebben dit wapen (nog) niet.

Toch deed Israël wel al een poging de nucleaire faciliteit te raken. Vrijdagavond voerde het een aanval uit. Maar zonder resultaat, zo concludeerde het Internationale Atoomagentschap (IAEA). "Er is geen schade geconstateerd", aldus directeur-generaal Rafael Grossi maandag.

Israël beschikt wel over andere type bunkerbusters. Zo zou Hezbollahleider Nasrallah vorig jaar september zijn gedood met behulp van de in Amerika geproduceerde BLU-109. Mede dankzij dit wapen wist het Israëlische leger het ondergrondse hoofdkwartier van Hezbollah te beschadigen. 

"Maar die bommen zouden de Fordowfaciliteit nooit kunnen raken", stelt Wes Bryant, voormalig doelwitspecialist van de Amerikaanse luchtmacht. "Het zou slechts ingangen kunnen vernietigen en de toegankelijkheid daardoor belemmeren." 

Want de enorme buster bunker die Israël nodig heeft, is maar liefst 15 keer zwaarder. "Dat is te zwaar voor F35's en alleen te vervoeren door strategische bommenwerpers", stelt Zandee. Maar die heeft Israël niet. "En dus kan Amerika de bommen niet los leveren, maar zouden ze vanuit een Amerikaans vliegtuig moeten worden gedropt."

Dat heeft een 'immense implicatie', stelt correspondent Erik Mouthaan. "Amerika dreigt dan in een directe oorlog met Iran te belanden." Iran kan dan immers zeggen: jullie zijn ons luchtruim binnen gevlogen en daarom gaan wij Amerikaanse bases in de regio bombarderen.

De Amerikaanse president Trump heeft herhaaldelijk gezegd dat hij niet wil worden meegesleurd in een oorlog in het Midden-Oosten. Maar tegelijkertijd pleitte hij gisteren nog voor een 'onvoorwaardelijke overgave' van het land. Toch blijft het gissen wat Trump zal doen, stelt Mouthaan. "We hebben hem wel vaker heel agressieve dingen horen zeggen tegen leiders en hem vervolgens met hen op de thee zien gaan." Zandee vult aan dat Trumps bedreigingen ook als drukmiddel kunnen dienen.

Daarnaast is het ook maar de vraag in hoeverre de bunkerbuster zijn doel dient, stellen beide defensie-experts. "De Fordowfabriek kan namelijk op verschillende niveaus onder de grond gebouwd zijn," stelt Zandee. "En dan heb je dus maar een deel vernietigd." 

Er wordt gespeculeerd dat de centrifuges nog veel lager in de grond zitten, vult Bryant aan. "En ook het aantal ingangen is niet bekend."