'Elke dag, uur en minuut probeer ik mijn zus te bereiken': Saber wil contact met familie in Iran
Terwijl Israël en Iran elkaar nog altijd bestoken met aanvallen, kunnen inwoners van Iran hun dierbaren niet op de hoogte brengen. Het internet in het land ligt vrijwel helemaal plat. De 33-jarige Saber Perzad uit Kampen, wiens zus in Iran woont, heeft sinds dinsdag niets meer van haar gehoord. "Ik ben zo bezorgd en bang, ze woont in de buurt waar wordt gebombardeerd."
Al meer dan 36 uur is er vrijwel geen internet in Iran, blijkt uit gegevens van de internetmonitoringswebsite NetBlocks. Nog maar zo’n drie procent van de Iraanse bevolking heeft internet. Mobiele telefoons en vaste lijnen zijn vanuit het buitenland bijna niet meer bereikbaar in Iran.
Saber, die oorspronkelijk uit Afghanistan komt, woont sinds 2020 samen met een deel van zijn familie in Nederland, waaronder zijn moeder en andere zus. Tussen de vijf en acht miljoen Afghanen wonen in Iran, waaronder ook Jamila, zijn zus. Zij woont daar samen met haar man en vier kinderen. In 2019 bezocht Saber haar voor het laatst. Vaak hebben ze telefonisch contact.
Officieel heeft het regime niet gezegd het internet volledig af te sluiten. Tegen persbureau Reuters meldt het Iraanse ministerie van Communicatie dat de regering wel de toegang tot internet 'beperkt' heeft. Dit zouden ze doen om te voorkomen dat Israël het communicatienetwerk zou misbruiken voor militaire doeleinden.
Hoe werkt het afsluiten van internet?
Techjournalist Daniel Verlaan van RTL Nieuws legt uit dat landen voor hun internet afhankelijk zijn van internetproviders. Die beheren de internetkabels en zorgen ervoor dat deze kabels zijn verbonden met de internationale kabels, waarmee je toegang krijgt tot het wereldwijde internet.
Je kunt als land het internet 'op zwart zetten' door internetproviders te verplichten de verbindingen van deze kabels te laten blokkeren. Je bouwt dan een digitale muur om een land, dat is een ingrijpende en drastische maatregel. Daarnaast kun je ook de toegang blokkeren tot verschillende apps, zoals WhatsApp of Signal.
Het lijkt volgens NetBlocks de grootste internetblokkade te zijn sinds 2019, toen sloot het regime tijdens grote protesten het internet vrijwel volledig af. Amnesty International wijst nu ook weer naar het Iraanse regime. Ook in 2022 werd het internet geblokkeerd, nadat er grote protesten waren uitgebroken in het land na de dood van de Koerdisch-Iraanse Masha Amini.
Regime wil geen invloed van buitenaf
Volgens techjournalist Daniel Verlaan doen regimes zoals Iran dit om de controle binnen het land te behouden. "Zo kan een land ervoor zorgen dat er geen invloeden van buitenaf komen. Mensen kunnen geen nieuws lezen of geen contacten leggen om te vluchten. Een regime probeert zo de maatschappelijke onrust te beperken, maar het levert juist ook bij burgers paniek op omdat mensen geen contact kunnen maken met hun dierbaren."
En dat is precies wat Saber voelt. Hij zit vol angst en onrust omdat hij al dagen geen contact heeft kunnen krijgen met zijn zus. "Sinds dinsdagavond heb ik haar niet kunnen bereiken. Dat is heel moeilijk. Mijn moeder in Nederland is ook erg bezorgd, nog meer dan ik. Gisteravond was ze zo bezorgd, de tranen schoten in haar ogen."
Westen kijkt weg van oorlog in Gaza, waarschuwen deskundigen: 'Palestijnen betalen de prijs'
"Ik ben zo bezorgd en bang, ze woont in de buurt waar er wordt gebombardeerd", zegt Saber. Zijn zus woont in de hoofdstad Teheran, vlakbij het gebied waar recente aanvallen hebben plaatsgevonden. "Elke dag, uur en minuut probeer ik mijn zus te bereiken. Ik weet dat ze Iran wil verlaten, maar dat is niet mogelijk. We hadden altijd elke dag contact, en opeens stopt het.”
NetBlocks schrijft dat slechts een handjevol mensen nog verbinding kan maken via VPN-verbindingen. Verlaan daarover: "Een goede VPN kan de internetblokkade soms omzeilen doordat er gebruik wordt gemaakt van technieken om de internetverbinding te verbergen, maar het blijft vaak een kat-en-muisspel."
De internetblokkade heeft niet alleen invloed op het contact met familie, maar ook op communicatie met vrienden en andere naasten in Iran. "Ik probeer ook mijn vrienden via Instagram en WhatsApp te berichten, maar niets lukt", vertelt Saber.
Iran vraag bevolking WhatsApp te verwijderen
Op dinsdag werd op de Iraanse staatsmedia mensen nog opgeroepen om WhatsApp te verwijderen. Er werd zonder concreet bewijs beweerd dat de berichten-app gebruikersinformatie verzamelde om deze naar Israël te sturen. Daarop kwam WhatsApp met een verklaring dat het 'bezorgd is dat deze valse meldingen een excuus zullen zijn om onze diensten te blokkeren op een moment dat mensen ze het hardst nodig hebben'.
Saber hoopt dat de situatie snel zal verbeteren en dat hij weer in goede gezondheid met zijn zus kan praten. "Ze is mijn zus, en ik maak me ontzettend veel zorgen, omdat ik niet weet hoe het met haar gaat. Ik hoop dat we snel weer contact kunnen hebben."
Ook Dina, die RTL Nieuws gisteren bezocht, heeft moeite om contact met haar familie in Iran te onderhouden:
