VS bombardeert nucleaire complexen in Iran: dit weten we tot nu toe
Rond 2.00 uur vannacht heeft het Amerikaanse leger drie nucleaire complexen in Iran aangevallen. Dat heeft de Amerikaanse president Donald Trump gezegd. Het gaat om de sites Fordow, Natanz en Isfahan. Wat we weten over de aanvallen, lees je hier.
Via z'n eigen platform Truth Social maakte Trump het nieuws over de aanval bekend. Het Amerikaanse leger heeft drie nucleaire complexen in Iran aangevallen: Fordow, Natanz en Isfahan. De fabriek in Fordow ligt tientallen meters onder het aardoppervlak. Metersdikke rotsen beschermen de belangrijke centrifuges.
Een Iraanse functionaris bevestigde de aanval al snel. Tegen persbureau Reuters zei hij dat de nucleaire installatie in Fordow 'gedeeltelijk is aangevallen'. Wat de schade is, is niet na te gaan. Ook de aanval op de twee andere (kleinere) nucleaire sites in Iran is door de functionaris bevestigd.
Volgens een Amerikaanse functionaris gebruikte de VS zes B-2-bommenwerpers om twaalf zogenoemde 'bunkerbuster'-bommen te werpen op Fordow.
De bunkerbuster behoort tot de grootste niet-nucleaire bommen die Amerika bezit. Nooit eerder werd-ie gebruikt. Hij weegt 14.000 kilogram en kan tot wel 60 meter diepte de grond doordringen. Zelfs beton en rotsen zijn daar niet tegen bestand.
Inwoners van de stad Qam, dat in de buurt ligt van Fordow, hebben volgens het Iraanse staatsmedium DARS News 'diverse explosies' gehoord.
Toespraak vanuit Witte Huis
Trump sprak om 4.00 uur Nederlandse tijd z'n land toe vanuit het Witte Huis. Hij noemde in de toespraak die ongeveer 3,5 minuut duurde, de militaire aanvallen 'een spectaculair militair succes'.
"De belangrijkste nucleaire verrijkingsfaciliteiten van Iran zijn volledig en totaal verwoest", zei Trump, te midden van vicepresident J.D. Vance, minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio en minister van Defensie Pete Hegseth. "Ons doel was het verrijken van uranium en de dreiging van 's werelds grootste terreurstaat te stoppen."
Trump zegt dat als Iran niet instemt met vrede, het Amerikaanse leger nieuwe aanvallen zal uitvoeren. Bekijk hier de toespraak van Trump:
Bunkerbommen hebben 'een gigantisch explosief vermogen' en zijn ontworpen om juist geen nucleaire wapens te hoeven inzetten, stelde defensiespecialist Dick Zandee van Instituut Clingendael eerder deze week.
Mede dankzij hun zware gewicht doorboren ze eerst de grond, waarna ze op een bepaalde diepte exploderen. Dat is handig voor het vernietigen van faciliteiten die diep onder de grond zitten, zoals bijvoorbeeld uraniumverrijkingsfabriek Fordow.
Israël begon een week geleden met het bombarderen van Iran, naar eigen zeggen om te voorkomen dat Iran een kernwapen ontwikkelt. Daarom voerde het land de afgelopen week al meerdere bombardementen uit op de nucleaire installaties van Iran, waarbij ook burgerdoelen werden geraakt met honderden doden tot gevolg.
Maar volgens het Internationale Atoomagentschap (IAEA) was Israël nauwelijks effectief met hun bombardementen. Hoe effectief de bombardementen van de VS waren, weten we niet, zegt Midden-Oosten correspondent Pepijn Nagtzaam. "Het is onduidelijk of we hier ooit iets over te weten komen. Iran heeft een bepaalde hoeveelheid hoogverrijkt uranium, we weten niet of de bommen alle voorraden hebben kapot gemaakt. Met zo'n luchtaanval is het heel moeilijk in te schatten wat de schade is."
Volgens Amerika-correspondent Erik Mouthaan komt deze militaire operatie 'als een verrassing. "Trump had nog maar een paar dagen geleden gezegd dat hij twee weken de tijd zou nemen om na te denken over het al dan niet bombarderen van doelen in Iran."
'Oorlogsverklaring'
Trump zei in een eerste verklaring dat het 'nu tijd is voor vrede', maar volgens Mouthaan kan het binnendringen van het luchtruim van een soeverein land, en het gooien van bommen op dat land, 'wel degelijk gezien worden als een oorlogsverklaring'.
Dit is wat Erik Mouthaan zegt over de bombardementen op Iran:
Correspondent Pepijn Nagtzaam: 'Gevolgen niet te overzien'
Midden-Oosten correspondent Pepijn Nagtzaam noemt de bombardementen 'een hele zware, gevaarlijke stap' van Amerika. "Amerika was al betrokken bij het huidige conflict in het Midden-Oosten, leverde wapens aan Israël, beschermde Israël, deelde informatie met Israël. Maar nu hebben ze Iran aangevallen, een groot ontwikkeld land met een groot leger. Ik denk dat het een groot risico is waarvan de gevolgen misschien niet zijn te overzien."
De VS hebben tienduizenden militairen in het Midden-Oosten en tientallen militaire basissen. Nagtzaam: "Iran had al gezegd: als Amerika meedoet aan dit conflict, zullen we er niet aan twijfelen die militairen aan te vallen. Dit kan dus leiden tot een grotere oorlog of een nieuw militair project dat jaren gaat duren."
