Russen versnellen opmars in Oekraïne: 'Ze maken gebruik van gunstige omstandigheden'

De Russen lijken bezig met een gestage opmars in Oekraïne. Sinds april is de terreinwinst met de maand toegenomen, meldt de Oekraïense website DeepState op basis van open bronnenonderzoek. In juni zou het Russische leger ruim 550 vierkante kilometer hebben veroverd. Sinds november was de geboekte terreinwinst niet zo groot.

Is het zomeroffensief daarmee van start gegaan? Hoogleraar militair-operationele wetenschappen Han Bouwmeester van de Nederlandse Defensie Academie denkt van niet. "Bij een offensief heb je het over een grootschalige aanval. Dat zie ik nu niet. Het zou ook zomaar kunnen zijn dat de Russen beter kunnen doordrukken door het tekort aan wapens en manschappen in Oekraïne."

Bladeren aan de bomen

Defensie-expert Patrick Bolder van het Haags Centrum voor Strategische Studies is het daarmee eens. "Bij een offensief moet je hele grote formaties zien, terwijl de Russen al heel lang bezig zijn om veel mensen in te zetten. Het lijkt er eerder op dat de omstandigheden voor de Russen nu gunstiger zijn. Naast de tekorten aan Oekraïense kant zijn de wegen beter toegankelijk en zitten de bladeren aan de bomen, waardoor de vijand moeilijker te zien is."

De terreinwinst vond volgens The New York Times onder meer plaats in de noordoostelijke regio Soemy. Tienduizenden soldaten stonden in het voorjaar klaar om de regio binnen te dringen. Meerdere dorpen werden ingenomen.

Volgens de Oekraïense opperbevelhebber Oleksandr Syrsky is de opmars daar inmiddels gestuit. De Amerikaanse denktank Institute for the Study of War bevestigt die lezing en stelt dat Oekraïne zelfs gebied heeft heroverd. De Russische president Poetin zei eerder dat hij een bufferzone in de regio Soemy wil creëren. Dat moet voorkomen dat Oekraïne opnieuw de aangrenzende regio Koersk kan binnenvallen, zoals het vorig jaar deed.

Daarnaast boeken de Russen terreinwinst in de Donetsk-regio, vooral in het gebied rond de stad Pokrovsk. Daar zouden volgens de Oekraïense legertop 110.000 Russische soldaten gelegerd zijn. Al twee jaar probeert Moskou die strategisch gelegen stad in handen te krijgen, net als de stad Tsjasiv Jar. Maar tot dusver zonder succes.

De terreinwinst gaat wel gepaard met grote verliezen aan Russische kant. Volgens The Economist ligt het aantal doden en gewonden op meer dan duizend per dag. In het voorjaar lag dat aantal hoger, zegt Bolder. "Toen ging het nog om zo'n 1200 slachtoffers per dag." Over Oekraïense slachtoffers is weinig bekend. 

Andere tactiek aan het front

"De Russen lijken sinds kort een andere tactiek te hanteren aan het front", zegt Oekraïne-verslaggever Chris Colijn vanuit Kyiv. "Kleine, snel bewegende groepjes soldaten schuiven op richting de Oekraïense kant. Een deel sneuvelt, de rest graaft zich in. Dan probeert een volgend groepje soldaten op te schuiven en gebeurt hetzelfde. Zo ontstaat een steeds grotere groep en kunnen ze doorstoten naar de overkant.

Daarnaast maken de Russen tegenwoordig gebruik van motoren en auto's om snel op een nieuwe plek komen. Oekraïne kan vanwege de vele aantallen niet alles uitschakelen. En verliezen aan Russische kant lijken niet zo'n grote rol te spelen."

Volgens Bouwmeester en Bolder is Rusland wel met een offensief in de lucht bezig. De laatste weken worden geregeld records gebroken van het aantal afgevuurde Russische drones. Afgelopen woensdag ging het om maar liefst 728 drones. 

Vorig maand kwamen 232 Oekraïners om het leven bij Russische luchtaanvallen; nooit eerder in de oorlog waren het er zoveel, meldt de VN. Daarbij hebben de Russen het vooral gemunt op burgerdoelen en energie-infrastructuur. 

Deze week kreeg onder andere de hoofdstad Kyiv het opnieuw zwaar te verduren, zo is in deze video te zien:

Dat het leger de drones niet aan het front inzet, is volgens Bouwmeester een teken aan de wand. "Met de grootschalige luchtaanvallen wil Poetin Oekraïne op de knieën krijgen. Maar het is toch vooral een wanhoopspoging van hem, omdat het aan het front behoorlijk vastloopt." Want, zo benadrukt hij, de Russische terreinwinsten blijven beperkt. "Als je de kaart van Oekraïne erbij pakt, zie je de laatste tweeënhalf jaar eigenlijk nauwelijks beweging."    

Door de Russische opmars is er voor Poetin weinig aan gelegen om de oorlog te beëindigen. Eerdere onderhandelingen over een staakt-het-vuren leverden nauwelijks iets op. "Poetin denkt dat hij de langste adem heeft", zegt Bolder. Vorige week liet hij in een telefoongesprek met de Amerikaanse president Trump weten dat de Russen vooralsnog door blijven vechten.

Dat leidt in het Witte Huis tot grote frustratie. Ondanks Trumps toenadering tot het Kremlin blijft een bestand ver weg. Trump heeft laten weten maandag met een 'belangrijk statement' over Rusland te komen. Over de inhoud is nog niets bekend.