Nieuwe onderhandelingen plasticakkoord VN: 'Het wordt heel erg spannend'

In maart 2022 kwamen 175 landen overeen om vóór eind 2024 het eerste verdrag rondom plasticvervuiling te sluiten. Nu zeggen zo'n 100 landen de productie van plastic te willen beperken en ook de recycling en schoonmaak van plastic aan te willen pakken. 

Maar een akkoord is tot nu toe niet gesloten, onder meer vanwege meningsverschillen rondom de vermindering van plasticproductie. Zo verzetten landen die veel olie produceren zich tegen de maatregel. Het meeste plastic wordt namelijk gemaakt van fossiele brandstoffen. De landen die baat hebben bij de continuering van de plasticproductie zeggen bijvoorbeeld dat recycling en hergebruik het plasticprobleem kunnen oplossen, terwijl andere landen en sommige grote bedrijven zeggen dat dat niet genoeg is.

Lobby

Wereldwijd wordt jaarlijks meer dan 400 miljoen ton nieuw plastic geproduceerd, en dat zou zonder beleidswijzigingen met ongeveer 70 procent kunnen toenemen tegen 2040.

"Er zal dan ook veel gelobbyd worden deze week", zegt Maria Westerbos, oprichter van de Plastic Soup Foundation, een organisatie met als doel plasticvervuiling (in zee) te verminderen. "Belangrijke oliestaten zullen een verdrag proberen te blokkeren." Volgens Westerbos mogen lobbyisten deze week ook mee met delegaties. De grote Nederlandse bedrijven die plastic produceren zouden deze week niet aanwezig zijn in Genève.

Ook Westerbos zal in de Zwitserse hoofdstad te vinden zijn, al is het pas tijdens de tweede week van de onderhandelingen. Daar hoopt ze te zien dat de Europese Unie een harde vuist maakt. "Want van de VS hoef je niets te verwachten." De VS is geen voorstander van wereldwijde productielimieten of het verbieden van bepaalde plastic producten of chemische toevoegingen daaraan.

De Greenpeace-delegatie die de komende 10 dagen in Genève aanwezig zal zijn, zal oproepen tot een vermindering van de plasticproductie met ten minste 75 procent tegen 2040, aldus Graham Forbes, die de delegatie leidt. "We zullen dit probleem nooit oplossen door te recyclen."

Onderhandelingen

"Hoe succesvol de onderhandelingen in Genève deze week worden, is afhankelijk van hoe recht de rug blijft van de honderd landen die zich hebben uitgesproken voor een stevig verdrag", zegt Westerbos. "Het wordt heel erg spannend."

Steeds vaker worden burgerinitiatieven opgezet om plastic op te ruimen of te hergebruiken. In de video hieronder zie je hoe Erik het strand plasticvrij houdt:

Ook Inger Andersen, directeur van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties, zegt dat de kwesties complex zijn, maar dat de crisis 'echt uit de hand loopt'. 

Global Plastics Treaty

Ongeveer 300 bedrijven die lid zijn van de zakelijke coalitie voor een wereldwijd plasticakkoord (Business Coalition for a Global Plastics Treaty) steunen het verminderen van de plasticproductie en moedigen recycling en hergebruik aan. Onder die bedrijven zijn Walmart, The Coca-Cola Company en L'Oréal.

De coalitie bestaat uit grote voedingsmiddelen- en drankenbedrijven en retailers die een bindend verdrag met wereldwijde regels willen om hen de hoofdpijn van verschillende benaderingen in verschillende landen te besparen.