Bommen op Kyiv, maar ondergronds gaat festival gewoon door

Het Oekraïense leger organiseerde het muziekfestival voor het eerst. Het was een initiatief van de brigade Chartia, wat deel uitmaakt van de Nationale Garde. De eenheid is in Oekraïne bekend, mede omdat het werd opgericht door vrijwilligers die de Russen in 2022 wisten terug te dringen in de oostelijke regio Charkiv. 

De opbrengsten van de kaartverkoop (zo'n 40 euro voor twee dagen) gaan naar materieel en uitrusting voor soldaten van Chartia. Men hoopt zo'n 400.000 euro op te halen.

"We willen mensen energie geven en hen eraan herinneren dat alles uiteindelijk goed komt", zegt de creatief directeur van het festival, de muzikant en schrijver Serhi Zjadan. Anderhalf jaar geleden werd hij zelf soldaat bij Chartia.

"Chartia is één van de meest moderne legereenheden", zegt festivalganger Gleb tegen Oekraïneverslaggever van RTL Nieuws Chris Colijn. "En dankzij hen kunnen we hier vandaag zijn. Dus volgens volgens mij kun je niets beters doen dan hier naartoe komen en genieten van goede muziek, terwijl je hen steunt."

Bekende Oekraïense artiesten traden gratis op bij het festival, onder wie de rapper Alyona Alyona, die in 2024 meedeed aan het Eurovisiesongfestival. 

Luchtalarm

Uitgerekend een half uur voordat Zjadan gisterenavond met zijn eigen band zou optreden, ging het luchtalarm af. Er vlogen Russische drones richting Kyiv, en dus werd het festival stopgezet. Bezoekers werden verzocht om naar de dichtstbijzijnde schuilkelders te gaan totdat de dreiging voorbij was.

Even later liep ook Zjadan met zijn band naar de schuilkelder, met instrumenten in de hand. Ze besloten om alsnog op te treden, vanuit de ondergrondse schuilplaats. Terwijl er bovengronds Russische drones met explosieven rondvlogen, speelden ze een geïmproviseerd repertoire van zowel eigen nummers als Oekraïense klassiekers. Het publiek zong luidkeels mee.

In de video hieronder zie je beelden van het optreden van Serhi Zjadan:

"Het is eng, maar je moet ook gewoon leven en genieten van het leven", reflecteert festivalganger Gleb na afloop. "Natuurlijk moet je schuilen als het gevaarlijk is, maar we laten vanavond ook zien dat we samen sterk staan. Als we verenigd blijven, zijn we onoverwinnelijk."

"Het was heel gaaf dat het concert gewoon doorging, zelfs in de schuilkelder tijdens het luchtalarm", vertelt Nastja, een 24-jarige festivalbezoeker.

De Russische aanval bleef uiteindelijk de hele nacht doorgaan. Van half negen 's gisterenavond tot kwart voor acht vanochtend vlogen er Russische drones en raketten af op de Oekraïense hoofdstad. In Kyiv vielen zeker twee doden, en twintig mensen raakten gewond. In de rest van Oekraïne vielen nog eens twee doden en ruim twintig gewonden.

Donatiecultuur

De meeste Oekraïners zijn gewend om regelmatig geld te doneren aan het leger. Op Oekraïense sociale media worden constant donatieacties gedeeld, waarmee mensen bijvoorbeeld geld ophalen voor hun familie en vrienden die in het leger dienen. Ook militaire eenheden zamelen geld in.

Van het geld worden vaak drones of terreinwagens gekocht die aan het front nodig zijn, of bijvoorbeeld stoorzenders die soldaten beschermen tegen aanvallen van vijandige drones.

"Ik vind het heel belangrijk om geld te doneren aan het leger, en ik moedig andere mensen ook altijd aan om geld in te zamelen om onze soldaten te steunen", vertelt festivalganger Nastja. "Als er bij een concert geld wordt ingezameld voor een goed doel, is het voor mij veel prettiger om er naartoe te gaan."

"Als je naar een concert gaat dat wordt georganiseerd door vrijwilligers en waar het geld naar het leger gaat, voelt het alsof je het land samen een beetje helpt. Bij een gewoon concert heb je dat gevoel minder", vertelt de 18-jarige festivalganger Bohdana. Vandaag ging het festival gewoon weer door, en ging in de avond opnieuw het luchtalarm af wegens een nieuwe Russische aanval.