Wonden in hoofd en hart: Israël schiet met scherp op kinderen, zeggen artsen

Er zijn volgens de Volkskrant sterke aanwijzingen dat het Israëlische leger doelbewust met scherp schiet op kinderen in de Gazastrook. De krant baseert zich daarbij op getuigenissen van artsen. "Een belangrijke aanwijzing dat er gericht op de kinderen is geschoten", zo schrijft de krant. Gericht schieten op kinderen is een oorlogsmisdaad.

De artsen vermoeden dat het totale aantal kinderen dat in hun hoofd of borst is geschoten vele malen hoger ligt. Kinderen die op slag dood waren, kwamen bijvoorbeeld niet op de afdelingen van de artsen terecht en de krant sprak niet met artsen uit alle ziekenhuizen in Gaza.

Het is niet voor het eerst dat nieuws over gerichte schoten op Palestijnse kinderen naar buiten komt. Eerder berichtten ook onder andere The New York Times en Al Jazeera over artsen die zich hier zorgen over maakten en zich daarbij baseerden op 'hele specifieke verwondingen' zoals kogels rond het hart of in het hoofd.

De artsen en verpleegkundigen vertellen hun anekdotes onafhankelijk van elkaar. Een verpleegkundige van Artsen zonder Grenzen vertelt dat hij 'ontelbaar veel kinderen voor zich had bij wie de hersenen naar buiten hingen'. Een anesthesioloog vertelt over een tweejarig meisje dat werd binnengebracht door haar moeder. Terwijl ze bezig was met een hartmassage, kreeg ze een scan overhandigd van het meisje. "En toen zag ik het: een kogel in haar hoofd. Ik zag het bloed. Een perfect schot in de slaap."

Ook Nederlandse artsen hebben gewerkt in ziekenhuizen in Gaza. Onder hen de Rotterdamse cosmetisch arts Salih el Saddy, die afgelopen zomer werkte in het Al Shifa-ziekenhuis in Gaza-Stad. RTL Nieuws maakte daar toen de volgende reportage over:

Experts zeggen tegen de krant dat de wonden veroorzaakt lijken door afstandsschoten, die zouden zijn afgevuurd door Israëlische sluipschutters of drones. Dat komt overeen met verklaringen van ooggetuigen.

Onder andere oud-commandant der strijdkrachten Mart de Kruif zegt dat het vrijwel onmogelijk is dat het hier gaat om toevalstreffers. "Bedenk maar eens wat voor oppervlakte het hoofd uitmaakt van het hele lichaam. Als je veel schotwonden hebt in de omgeving van de hartstreek en het hoofd, is dat geen collateral damage, maar echt gericht vuur", zegt hij tegen de krant.

Geoefende schutters vereist

RTL Nieuws sprak met hoogleraar militair-operationele wetenschappen Han Bouwmeester van de Nederlandse Defensie Academie. Hij is voorzichtiger. "Artsen kunnen vaststellen waar en hoe een kogel in het lichaam terecht is gekomen, maar niet of dat een gericht schot was. Zoiets is heel moeilijk vast te stellen. Een niet-stilzittend kind in zijn of haar hoofd raken is echt heel ingewikkeld, want je hebt te maken met een klein, bewegend object. Daarvoor moet je een zeer geoefende schutter zijn en zelfs dan is het lastig."

Mocht het wel gaan om doelgerichte schoten, dan is dat volgens Bouwmeester 'heel treurig en bovendien een oorlogsmisdaad'. "Je kunt je sowieso afvragen of het een goed idee is om met scherp te schieten op een plek waar veel kinderen rondlopen. Aan de andere kant is het bekend dat Hamas zich bewust schuilhoudt op dat soort plekken. Dat is een beruchte guerrilla-tactiek." 

Midden Oosten-correspondent Pepijn Nagtzaam wijst erop dat de eerste geluiden over bewust neergeschoten kinderen al in november 2023 klonken, één maand na het begin van de oorlog. "Eerst van Palestijnse artsen, daarna ook van internationale artsen die in de Gazastrook werkten. Het Israëlische leger ontkent trouwens altijd dat zij bewust kinderen doden."

Toch klappen Israëlische militairen steeds vaker uit de school over de werkwijze van het leger in Gaza, zegt Nagtzaam. "Veel soldaten worden naar het front gestuurd met de boodschap: onschuldige mensen zijn hier niet, dus ook geen onschuldige kinderen. Wat goed is om te beseffen: in Gaza zijn veel kinderen, ongeveer de helft van de bevolking daar is onder de achttien jaar. Als je burgerslachtoffers maakt, tref je dus al heel snel ook kinderen." 

Schieten als communicatie

De houding van het Israëlische leger in de Gazastrook zorgt voor cynische taferelen, vertelt Nagtzaam. "Soldaten hebben aan Israëlische media toegegeven dat schieten een vorm van communicatie is. Een bepaald gebied wordt dan door het Israëlisch leger aangewezen als no-gozone en de manier waarop dat kenbaar wordt gemaakt, is door te schieten op iedereen die daar komt. Als ze maar lang genoeg schieten in een bepaald gebied, dan begrijpen de Palestijnen wel dat ze in dat gebied niet moeten komen, is de gedachte."

Hoewel deze schendingen van het oorlogsrecht door Israël ontkend worden, wijst Nagtzaam erop dat het leger de afgelopen twee jaar al heeft gelogen over hoe het er in Gaza aan toegaat. "Denk bijvoorbeeld aan de aanval op een ambulancekonvooi afgelopen april, of de dood van medewerkers van World Central Kitchen bij een Israëlische aanval vorig jaar."