Waarom de verkiezingen in Moldavië voor heel Europa belangrijk zijn
Morgen is het zover: parlementsverkiezingen in Moldavië. Een klein en arm land aan de oostgrens van Europa, dat weinig in het nieuws komt. De verkiezingen daar klinken dan ook niet direct als belangrijk voor ons, maar dat zijn ze dit keer wel. Rusland doet er namelijk van alles om de verkiezingen te ontregelen en als dat lukt kan de impact groot zijn.
Maandag, zes dagen voor de verkiezingen, doet de politie in Moldavië een groot aantal invallen. Daarbij worden flinke sommen geld gevonden. Net als nepstembiljetten waarop pro-Russische kandidaten al zijn aangevinkt.
De huiszoekingen zijn onderdeel van een groot onderzoek naar de Russische pogingen om de verkiezingen te beïnvloeden. De president van het land, Maia Sandu, zegt dat het Kremlin 'honderden miljoenen uitgeeft om duizenden stemmen te kopen'.
Controle uitoefenen
Wat speelt hier nu precies? Moldavië was ooit onderdeel van de Sovjet-Unie, maar nu is het land kandidaat-lid van de Europese Unie. President Sandu is pro-Europa en pro-Oekraïne. Dat is een doorn in het oog van Rusland, zegt correspondent Olaf Koens.
Koens: ''Rusland wil Moldavië uit het Westen trekken. Ze willen de pro-Europese en pro-Oekraïense regering weg hebben. Enerzijds om te zorgen voor meer instabiliteit in Europa, maar ook om te zorgen dat er minder steun is voor Oekraïne.''
Bij de parlementsverkiezingen in Moldavië doen ook pro-Russische partijen mee. Op allerlei verschillende manier probeert Rusland nu om juist die partijen te laten winnen.
Om dat doel te bereiken krijgen de Moldaviërs nu ook te maken met een stortvloed aan desinformatie. Volgens Peter Pijpers, hoogleraar cyberoperaties aan de Nederlandse Defensie Academie, gebruikt Rusland daar nieuwe tactieken voor.
''Moldaviërs worden door Rusland actief opgeleid en daarna betaald om fakenieuws te verspreiden, tegen de huidige regering", zegt Pijpers. "Dat is iets dat ik niet eerder gezien heb.''
Dat nepnieuws wordt met name verspreid via TikTok en dat gebeurt in grote getale. Pijpers: ''Die herhaling zorgt er voor dat het bericht zich gaat nestelen in je brein en dat heeft effect.''
Russische proeftuin
Het is niet de eerste keer dat Rusland probeert om buitenlandse verkiezingen te ontregelen. Dat gebeurde al eens eerder in Moldavië, maar ook bij verkiezingen in Polen en Roemenië.
Volgens Ben Scott, CEO van Reset Tech en gespecialiseerd in desinformatie, zijn deze landen voor Rusland een proeftuin. In een interview met het Amerikaanse persbureau AP zegt hij: "Rusland heeft een reeks tactieken op het gebied van desinformatie die ze in de loop der tijd verder aan het ontwikkelen zijn. En dat zijn ze hier dus aan uittesten.''
Ook Pijpers ziet dat de Russische methoden steeds verfijnder worden. ''Het is een grote operatie van Rusland, om meer invloed uit te kunnen oefenen in landen en om zo de steun voor Oekraïne te verzwakken.''
Of Rusland de uitslag van buitenlandse verkiezingen met deze tactiek kan beïnvloeden, weten we mogelijk dit weekend. En daarmee ook wat dat betekent voor de stabiliteit in Europa.
