Oprichter Dopper over burn-out: 'Ik verkeerde in een soort coma'

Voor Everaarts beginnen de roerige tijden rond de coronapandemie, waardoor de verkoop van de hervulbare waterflessen tijdelijk tot een halt komt. "Dopper is een product voor on the go. Niet iets dat je koopt als je binnen moet blijven." Tijdens corona moet de ondernemer een derde van zijn personeel 'laten gaan'. 

Ook zit hij middenin een verbouwing van een voormalig laboratorium dat dienst doet als kantoor van Dopper, een co-werkplek is voor externe partijen, en waar zijn nieuwe vegan-restaurant Mama Gaia huist. Maar huurders blijven weg en het restaurant kan door corona niet open. "Daar zat ik, met een leeg pand waarin ik miljoenen had geïnvesteerd." 

Micro-management

Als het restaurant wel open kan, slaat Everaarts naar eigen zeggen 'mega' aan het micro-managen: het bestek moet zo liggen, vergeet niet de parasol uit te klappen. "Stond ik met een trekkertje het terras schoon te maken. Ik zat mezelf vreselijk in de weg, maar ook de medewerkers. Die zeiden letterlijk tegen mij: 'ehh, moet je misschien niet even weg?'"

De ondernemer snakt inderdaad naar rust. "Die enorme onzekerheid over wanneer alles weer zou aantrekken - het was too much. Mijn projecten hangen nauw samen met mijn persoonlijke missie naar een meer leefbare wereld en mijn zorgen daarover. Dat die niet tot wasdom konden komen, greep me enorm aan."

Everaarts neemt een 'sabbatical' van drie weken. Die weken worden een maand, een jaar. "Wat ik een sabbatical noemde, was, zo realiseerde ik me achteraf, een burn-out." 

Als eerste op de golfbaan

In die periode trok alle energie uit zijn lijf. "Er komt niks meer uit je handen. Je kan niet meer creatief nadenken. Je blijft doormalen over het negatieve. Ik verkeerde in een soort coma, voelde me een plant."

Hoe hij uit die impasse is gekomen? "Door anderen te vertrouwen. Toen ik weer contact had met personeel van Mama Gaia, besefte ik dat ik hun hand helemaal niet hoefde vast te houden. Werk vooral áán en niet ín je bedrijf, weet ik nu." 

Ook sporten helpt. "Ik sta altijd als eerste bij de golfbaan. Achter die bal aanlopen en die in het gaatje krijgen - daar is focus voor nodig. Je kan niet denken: oh, het rooster is niet rond of: oh, er zijn niet genoeg Doppers in het magazijn. Golfen was voor mij – net als wingfoilen (vorm van surfen) trouwens - totale afleiding." 

Volgens Everaarts is een burn-out bij ondernemers nog steeds een 'ssst-onderwerp'. "Net als de LHBTQ+'ers in de voetballerij. Als ondernemer mag je er niet voor uitkomen dat je een burn-out hebt. Zo voelt dat. Want die heeft zogenaamd alles onder controle." 

Schaamte

Kirsten Nelis is burn-out coach en begeleidt zowel werknemers als ondernemers. Onzekerheid is volgens haar een 'grote stressgever' bij ondernemers. Stress over inkomen, klanten, de toekomst van het bedrijf. "Ondernemers gaan daardoor vaak langer door met burn-out klachten dan werknemers." 

Ze wijst op het gezegde: ondernemers zijn mensen die 80 uur werken, omdat ze niet meer 40 uur willen werken voor een baas. "Maar die vrijheid kost ze wel wat." Toch vallen ondernemers minder snel uit dan werknemers, schat Nelis in. "Omdat ze blij zijn met wat ze doen én meer flexibiliteit hebben." 

Ondernemers met een burn-out staan er vaak alleen voor. "Die gaan niet naar een bedrijfsarts. Er is niemand die zegt: je moet stoppen." Wat de burn-out coach ook opvalt: haar klanten zeggen blij te zijn met haar werk, maar geven anoniem Google-reviews als ze haar inhuren. "Ze schamen zich misschien, of zijn bang dat mensen hen als risico zien. Terwijl vrijwel iedereen met een burn-out er juist van leert en daarna beter voor zichzelf zorgt."

Everaarts wil er wel over praten. "Ook om het onderwerp meer bekendheid te geven. Ik heb weer de kracht om moeilijke beslissingen te maken. Zoals het sluiten van ons restaurant. We konden geen sous-chef meer vinden. Ontzettend jammer, maar het is de juiste beslissing."

Twee jaar geleden wilde Everaarts overdag alleen maar slapen. "Nu denk ik: wat een mooie zomerse dag. Het gaat goed met me."

Werkstress neemt toe

In de komende twintig jaar neemt het aantal mensen dat stress op het werk ervaart toe. Dat komt volgens TNO en RIVM door de combinatie van werk en mantelzorg, flexibele contracten en de vergrijzende beroepsbevolking. 

Momenteel kampt 1 op de 5 werknemers met burnout-klachten. Tien jaar geleden ging het nog om 1 op de 7 medewerkers. Over ondernemers met een burn-out is minder bekend. De Universiteit van Amsterdam deed in 2022 de eerste studie op dit terrein.