Janneke (29) stierf binnen de muren van de GGZ-instelling: 'Ongelooflijk veel leed aangedaan'
Is een GGZ-instelling in Eindhoven verantwoordelijk voor de dood van de 29-jarige Janneke? Voor Jannekes familie is het klip en klaar: Janneke is aan haar lot overgelaten en alleen gestorven aan de bijwerkingen van een medicijn. Vandaag doet de rechtbank uitspraak.
"De manier waarop zij is behandeld, is mensonterend en beneden alle waardigheid geweest", zegt de moeder van Janneke tijdens een eerdere verklaring in de rechtbank van Den Bosch. "Ze voelde zich beroerd, maar jullie waren te beroerd om haar te helpen. Ze lag in een hoekje op haar eigen bed. In haar eigen kots en ontlasting."
'Ik hoop dat ze me vergeeft'
Jannekes vader voegde toe: "Ik hoop dat, als ik Janneke ooit weer zie, dat ze me vergeeft dat ik haar niet heb gered uit de klauwen van de GGZ. Er is haar ongelooflijk veel leed aangedaan."
Vandaag staat niet een individuele arts, maar de gehele Raad van Bestuur van de GGZ-instelling voor de rechter. Dat is zeldzaam: het is pas voor de tweede keer dat een hele zorginstelling voor de rechter wordt gedaagd. Vanwege de 'veelheid aan fouten' wilde het Openbaar Ministerie geen individuele artsen of hulpverleners vervolgen.
Serie fouten
Het Openbaar Ministerie is helder: er is sprake van dood door schuld en er is 'een serie van fouten' gemaakt. Er is een onvoorwaardelijke boete van 25.000 euro geëist tegen de GGZ Eindhoven (GGzE). Namens de familie wordt er 50.000 euro aan schadevergoeding geëist.
Overleden aan hartaanval
De 29-jarige Janneke, die een schizofrene stoornis had, overleed in mei 2013 in de GGZ instelling in Eindhoven (GGzE). Ze was daar opgenomen om ingesteld te worden op een nieuw medicijn: clozapine. Het medicijn was haar laatste redmiddel, omdat andere medicatie niet goed hielp. Ze was naar de instelling gegaan om onder medische begeleiding dat medicijn uit te proberen. Van dat medicijn was bekend dat het gevaarlijke bijwerkingen kon hebben.
Janneke kreeg een hartspierontsteking en overleed. De aanklager oordeelde later: "Het was een zeldzame, maar bekende bijwerking, die niet werd onderkend door de GGzE."
Vakantie voor de psychiater
Janneke was volgens haar omgeving een vrolijke tiener. Ze ging naar de kunstacademie om grafische vormgeving in Breda studeren. Toen ze 21 jaar was, veranderde er iets. Ze deed raar, vond het opeens niet meer prettig in haar studentenhuis. Ze begon zich urenlang te douchen, en waste zich zelfs met chloor.
Ze werd opgenomen in een kliniek voor mensen met ernstige psychiatrische stoornissen. Omdat medicijnen haar situatie stabiliseerden, kon ze weer terug naar haar studentenhuis. Maar een paar maanden later ging het weer mis. Ze werd zo bang, dat ze spullen uit het raam gooide en niet meer naar haar studentenhuis durfde. Ze voelde zich nergens meer veilig. Ook was ze regelmatig kwijt en dwaalde ze over straat.
Ander medicijn
Telkens als ze haar medicijnen probeerde af te bouwen, belandde ze in een psychose. In april 2013, liet Janneke zich vrijwillig opnemen in de bewuste ggz-instelling in Eindhoven. Ze wilde een ander medicijn proberen: clozapine. Het medicijn dat ze tot die tijd gebruikte, kon niet voorkomen dat ze steeds psychoses kreeg.
Voor haar opname werd ze lichamelijk niet onderzocht omdat ze volgens de kliniek niet wilde meewerken.
'Dood per telefoon meegedeeld'
Op 25 mei van dat jaar overleed ze; de dagen ervoor was ze 'hartstikke ziek' en klaagde ze over pijn en steken op haar borst.
Haar vader vertelde in een eerdere verklaring in een rechtbank hoe hij de dood van zijn dochter kreeg te horen: "Ik zat in de auto toen de telefoon ging. Een medewerker van de GGZ belde me even om te vertellen dat mijn dochter was overleden."
Aan haar lot overgelaten
Het gezin vindt dat de instelling Janneke aan haar lot heeft overgelaten. Een jaar na haar dood heeft de familie aangifte gedaan. De zorg voor de vrouw werd overgelaten aan een arts in opleiding, omdat de psychiater vakantie had. Door personeelsgebrek was er geen andere direct leidinggevende. De organisatie pikte signalen van een te hoge werkdruk niet goed op, stelt het OM.
Er zou bovendien te weinig en onduidelijk zijn gecommuniceerd en niet gewerkt zijn volgens de richtlijnen, mede door de hoge werkdruk.
Diepe wonden geslagen
De woorden van Jannekes moeder, die ze deed in de rechtbank, gaan door merg en been: "De GGZ had maar één taak: Jannekes gezondheid beschermen. Maar mijn kind is niet beschermd. Hulpverleners hebben zoveel signalen gekregen. Janneke had het gevoel dat ze doodging, maar er werd niets gedaan."
"Er is ons en Janneke ongelooflijk veel leed aangedaan. Als moeder wil je te allen tijde je kind beschermen, maar ik heb dat niet gekund. Dat is onverteerbaar en heeft diepe wonden geslagen."
