Sanne veranderde haar achternaam: 'Ik wilde niet meer aan mijn vader denken'

Ze wilde niet meer in verband worden gebracht met haar vader, dus switchte ze naar haar moeders achternaam. "Bij officiële papieren kwam ik telkens weer met hem in aanraking. Dat voelde niet goed. Ik vroeg me steeds meer af: waarom zou ik dingen willen bereiken met deze naam?"

Niet de enige

En Sanne blijkt niet de enige. Vorig jaar dienden 2666 mensen een verzoek in, blijkt uit cijfers van het screeningsbureau Justis van het ministerie van Justitie en Veiligheid. In 2015 waren dat er nog maar 1829.

Hoe is die toename te verklaren? Psycholoog Françoise van Gerwen ziet daarvoor meerdere oorzaken. "Er is meer bekendheid over, er wordt meer over geschreven en gepraat in de media."

Regels versoepeld

Sinds 1 juli 2020 zijn de regels voor naamswijziging ook versoepeld. Zo is de wijziging voor slachtoffers van bepaalde misdrijven makkelijker gemaakt en kan in steeds meer gevallen de naamswijziging kosteloos plaatsvinden.

Daarnaast zijn sociale media van invloed, zegt Van Gerwen. Doordat je met een profiel online steeds zichtbaarder wordt, zijn mensen meer bewust van de zichtbaarheid die hun achternaam heeft. "Het is vervelend om online zichtbaar te zijn met een naam waar je niet blij mee bent", zegt Van Gerwen.

Sanne merkte dat ze niet blij was met haar naam. Na haar achttiende verjaardag had ze geen toestemming meer nodig. "Ik heb altijd al gedacht: als ik achttien ben, ga ik het doen. Toen heb ik het op internet opgezocht en een verzoek ingediend."

Brief van de koning

Het hele proces nam enige tijd in beslag. In december 2018 diende ze het verzoek in, in mei 2019 kreeg ze de officiële bevestiging via een brief van de koning. "Ik kreeg een brief met zijn handtekening met de boodschap: gefeliciteerd, dit ben jij nu."

Hoe verander je je achternaam?

Een aanvraag indienen om je achternaam te wijzigen kan bij Justis, het screeningsbureau van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Op de website van Justis kun je een formulier invullen. De officiële naamswijziging gaat uiteindelijk via de rechter.

Wanneer je psychische hinder ervaart, heb je een verklaring nodig van een bevoegde therapeut. Het kost 835 euro om je achternaam te wijzigingen. Als de aanvraag niet wordt goedgekeurd, krijg je je geld niet terug.

Als je te maken heb met een ouder of (ex)-partner die is veroordeeld voor een misdrijf, dan is de procedure gratis. Wel moet je daar beduidend meer verklaringen voor inleveren.

De kosten voor de wijziging zijn 835 euro, maar die staan niet op zichzelf. Je krijgt voor dat geld een nieuwe geboorteakte, maar je moet verder zelf overal je nieuwe naam doorgeven. "Een nieuw rijbewijs, paspoort, ID-kaart, alles moest ik opnieuw aanvragen", zegt Sanne.

Maar dat is een eigen keuze, waar ze nog steeds achter staat. "De eerste keer dat ik het officieel mocht opschrijven dacht ik: yes, het is echt", zegt Sanne. "Dit past zoveel beter bij mij, ik kan nu echt mezelf zijn."