Van thuistesten tot een anale coronatest: wat doet Nederland?
Er ontstaan steeds meer manieren om te testen op het coronavirus: zo gebruikt China sinds kort een anale test, en kunnen Amerikanen zichzelf al thuis testen. Hoe kijkt Nederland naar de nieuwe testmethodes?
Wie nu naar de teststraat gaat, moet het beruchte wattenstaafje trotseren. Met een zogenoemde PCR-test wordt dan gekeken of je besmet bent met het coronavirus.
Maar de testen zijn volop in ontwikkeling: nieuwe methodes zijn mogelijk betrouwbaarder, makkelijker of sneller. We nemen drie nieuwe manieren onder de loep: de Chinese anale coronatest, een test die je zelf thuis kunt afnemen en een ademtest.
1. Anale testen
In China wordt sinds begin dit jaar gebruik gemaakt van een anale coronatest. Een wattenstaafje wordt daarbij drie tot vijf centimeter diep ingebracht. De test wordt verplicht voor iedereen die China binnenkomt, schrijft The Times. Een anale test zou nauwkeuriger zijn dan een test via je keel of neus.
Niet besmettelijk
Maar het is de vraag is of een anale test veel nut heeft om een uitbraak te voorkomen, zegt een woordvoerder van het RIVM: "Om erachter te komen of iemand besmettelijk is, heb je aan een test in de luchtwegen genoeg."
Als het virus niet in je keel of neus zit, kan je er ook niemand mee aansteken, zegt de woordvoerder. Resten van het virus zijn dan mogelijk nog wel zichtbaar in je darmen, maar dat geeft geen gevaar op besmetting.
"Ik zou niet weten waarom je zo'n anale test zou willen doen", zegt de RIVM-woordvoerder. "Corona verspreidt zich met druppels vanuit je luchtwegen, bijvoorbeeld als je iemand in het gezicht hoest. Mensen poepen elkaar niet in het gezicht."
2. Zelftesten
Een prettigere ontwikkeling komt uit de Verenigde Staten: daar zijn al verschillende zelftesten op de markt gebracht. Hiermee kun je zelf een uitstrijkje in je neus maken. Vervolgens doe je het monster in een apparaatje, en krijg je binnen een half uur het resultaat te zien.
Goedkoop zijn deze testen niet. Ze kosten 30 tot 50 dollar (25 tot 40 euro), en kunnen maar één keer gebruikt worden. In Nederland zijn zulke testen nog niet beschikbaar.
Er wordt in Nederland wel gekeken naar een ander soort zelftest: de antigeen-test. De antigeen-test werkt als een soort zwangerschapstest: nadat het monster is aangebracht, kun je na ongeveer een kwartier zien of het coronavirus aanwezig is. Deze testen worden ook gebruikt in sommige teststraten van de GGD.
Momenteel kun je zo'n test nog niet zelf kopen. Hij mag namelijk alleen worden afgenomen door een getraind persoon, zoals een arts of verpleegkundige. Daar zit wel verandering in: volgens zorgminister Hugo de Jonge kunnen de testen vanaf april mogelijk worden verkocht in de supermarkt of drogisterij.
Proef op hogeschool
"Het inzetten van zelftesten kan een belangrijk onderdeel worden van de bestrijding", schreef het Outbreak Management Team (OMT) in februari.
Er wordt ook een proef met zelftesten georganiseerd aan de Avans Hogeschool. Studenten en docenten mogen in die proef bij zichzelf een antigeen-test afnemen voor ze naar de school komen. Zo wordt gekeken of de testen dan nog betrouwbaar genoeg zijn.
3. Ademtest
En dan is er nog de ademtest van het Nederlandse bedrijf Breathomix. Deze test, die de SpiroNose heet, kan 'ruiken' of je besmet bent met corona.
Bij een negatief resultaat mag je meteen naar huis, en hoef je geen andere test meer te doen. Zo kunnen er dankzij de ademtest een stuk meer mensen getest worden.
Aan het massaal testen in teststraten hangt momenteel een flink prijskaartje, zoals in deze video te zien is:
De SpiroNose werd vorige maand in gebruik genomen in Amsterdam, maar kort na de start werden de testen weer stilgelegd, omdat er onduidelijkheid was over een deel van de uitslagen. Sindsdien worden de ademtesten niet meer afgenomen.
Meer training
"Bij het registreren en verwerken van uitslagen bestaat de kans op verkeerde interpretaties", zei de GGD Amsterdam.
De fabrikant werkt samen met de GGD' aan een plan om de landelijke uitrol van de ademtest weer op te starten. Daarbij wordt ook meer training gegeven aan de mensen die de test gaan afnemen. "We doen er alles aan om weer zo snel mogelijk op te starten, te beginnen met de herstart in Amsterdam", zegt de fabrikant.
Zo vaak worden de verschillende testen gebruikt
Het overgrote deel van de coronatesten bij de GGD'en wordt nog altijd uitgevoerd met de 'standaard' PCR-test. Volgens de landelijke koepel GGD-GHOR zijn er in februari in totaal zo'n 950.000 testen uitgevoerd. Daarvan werd 830.000 keer de PCR-test gebruikt.
Voor ruim 100.000 testen zijn de supersnelle antigeen-testen ingezet, vooral bij XL-teststraten. De ademtest van Breathomix werd 3000 keer uitgevoerd, voor de proef met die methode werd stopgezet.
Dan is er ook nog de LAMP-test, een snellere variant van de PCR. Deze werd bijna 10.000 keer ingezet.
"Natuurlijk staan wij ook open voor nieuwe testmethodes", zegt een woordvoerder van GGD GHOR. "We zijn altijd op zoek naar het kunnen versnellen van de test en uitslag, maar ook naar minder invasieve manieren van de testafname."