Europese coronakaart

Gaat Nederland 'op rood', en mogen we dan nog op vakantie? 5 vragen

Door Wouter van Dijke··Aangepast:
© ANP / ECDCGaat Nederland 'op rood', en mogen we dan nog op vakantie? 5 vragen
RTL

Het aantal coronabesmettingen is de afgelopen dagen geëxplodeerd, en vakantiegangers houden hun hart vast: ben je straks nog wel welkom op je vakantiebestemming? Daarbij wordt vaak gekeken naar de kleur van Nederland op de Europese coronakaart. Maar wat is die kaart, en wat betekent het als Nederland rood zou kleuren?

1. Wat is de Europese coronakaart?

Als je hieronder de Europese coronakaart bekijkt, zie je grote verschillen tussen landen: de meeste landen zijn helemaal groen, terwijl Spanje en Portugal bijna volledig rood kleuren. Nederland hangt er een beetje tussenin: het grootste deel van het land is geel, alleen Drenthe, Friesland en Flevoland staan op groen.

© ECDC

De Europese kaart wordt gemaakt door het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC), zeg maar het RIVM voor de hele Europese Unie. Op de kaart is Europa in regio's verdeeld: in Nederland is elke provincie een eigen regio.

Elke regio krijgt een kleur, groen, geel, rood of donkerrood. Daarvoor wordt naar het aantal besmettingen in de regio gekeken, maar ook naar het percentage positieve tests.

2. Wat bepaalt de kleur van Nederland?

In een groene regio moet het aantal besmettingen in de afgelopen twee weken lager zijn dan 75 per 100.0000 inwoners.

Omgerekend naar Nederland moeten er dan minder dan 13.125 besmettingen in twee weken tijd zijn vastgesteld, oftewel zo'n 940 besmettingen per dag.

Is het aantal besmettingen hoger dan dat, dan staat een land op geel. Maar er wordt dus ook naar het percentage positieve tests gekeken. Is dat hoger dan 4 procent, dan komt Nederland bij hetzelfde aantal besmettingen meteen op rood te staan.

Ook als er in twee weken tijd meer dan 200 besmettingen per 100.000 inwoners zijn, springt de kaart op rood. In Nederland komt dat neer op 35.000 besmettingen.

Samengevat: Nederland kleurt rood als over een periode van twee weken minstens 13.125 besmettingen worden vastgesteld én minstens 4 procent van de testen positief is. Nederland kleurt ook rood als er over een periode van twee weken minstens 35.000 besmettingen gemeten, ongeacht welk percentage van de testen positief is.

3. Hoe staan we er nu voor?

Volgens de meest recente cijfers zijn er de afgelopen twee weken 20.434 coronabesmettingen vastgesteld. Het percentage positieve testen ligt op 5,5 procent. Daarmee komt Nederland in de eerstvolgende versie van de kaart dus waarschijnlijk op rood te staan. De kaart wordt elke donderdag bijgewerkt.

Overigens zal Nederland niet in één keer helemaal rood kleuren: er wordt namelijk per regio gemeten. In deze grafiek zie je hoe de verschillende provincies ervoor staan:

Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.

Het kan nog erger: er is ook een donkerrood niveau. Momenteel ligt in Europa alleen Cyprus op dat niveau. Voor donkerrood zouden er in Nederland 87.500 coronabesmettingen moeten zijn in twee weken tijd, oftewel 6250 besmettingen per dag. Op dat niveau zitten we gelukkig nog niet: gisteren werden er zo'n 5500 besmettingen gemeld.

Maar de vraag die voor veel mensen het belangrijkst zal zijn:

4. Kan ik nog op vakantie als Nederland op rood staat?

"De Europese afspraak is dat je met het coronapaspoort kunt reizen vanuit 'rode gebieden'", legt politiek verslaggever Marieke van de Zilver uit. "Maar landen kunnen zelf extra maatregelen instellen voor de toeristen uit die landen."

En die extra maatregelen kunnen een vakantie moeilijk of onmogelijk maken. Zo zouden landen bijvoorbeeld een quarantaineplicht in kunnen voeren voor Nederlandse toeristen. Landen kunnen zelfs besluiten om Nederlanders helemaal niet meer toe te laten. Hou daarom goed in de gaten wat de regels zijn in het land waar je naartoe wil.

Volgens minister Kaag van Buitenlandse Zaken is een vakantie op dit moment 'risicovol', omdat nog niet bekend is hoe andere landen zullen reageren op de Nederlandse besmettingscijfers. 

Het hangt er bovendien maar net vanaf hoe streng een land is: elk land kan zijn eigen afweging maken over of Nederlandse toeristen wel of niet welkom zijn. Landen die erg afhankelijk zijn van toeristen, zoals Frankrijk of Italië, zullen misschien minder strenge regels invoeren dan bijvoorbeeld Duitsland. 

"Het is te vroeg om te speculeren, maar ik deel de zorg", zei Kaag vanochtend.

5. En wat als je op vakantie bent en het reisadvies wijzigt?

Naast de regels die andere landen kunnen instellen voor Nederlandse toeristen, zijn er natuurlijk ook nog de regels in Nederland zelf. De Nederlandse regering geeft voor elk land een reisadvies, bijvoorbeeld geel ('Let op, veiligheidsrisico's') of oranje ('Alleen noodzakelijke reizen'). Dat advies kan tijdens je vakantie veranderen.

De kans dat je in het buitenland vast komt te zitten, zoals aan het begin van de coronacrisis gebeurde, lijkt deze zomer wel een stuk kleiner. "Vakantiegangers kunnen met commerciële vluchten of de eigen auto terug naar Nederland", zei een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken eerder.

"Als je nu naar een land gaat met een geel reisadvies, zeggen we tegen mensen: houd de site Wijsopreis in de gaten." Als het reisadvies oranje wordt,  bepaal dan of je verblijf nog noodzakelijk is. "Breek anders je vakantie af. Niet in paniek, je hoeft echt niet in de zwembroek in de auto te stappen, maar ga gewoon weg als dat mogelijk is."

Kom je terug uit zo'n oranje gebied, dan moet je in Nederland met je coronapaspoort kunnen aantonen dat je gevaccineerd bent, of een negatieve testuitslag hebt uit het land waar je vandaan komt. Die mag maximaal 72 uur oud zijn bij aankomst in Nederland. Je hoeft niet in thuisquarantaine. Hier kun je checken hoe het precies zit qua regels bij het land waar jij vandaan komt.

Sinds 1 juli kun je relatief vrij reizen in de landen van de EU met het coronapaspoort. Hoe werkt dat, wat kan wel, wat niet?