Mensen armer, kabinet zoekt oplossing: 'Maar lonen moeten ook stijgen'
Het kabinet zou graag zien dat werkgevers de lonen structureel laten stijgen. Dat zeiden minister van Financiën Sigrid Kaag en haar collega van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Karien van Gennip. Ze spreken vandaag met andere verantwoordelijke ministers over de structurele oplossing voor het koopkrachtprobleem.
Want dat er een probleem is, dat onderkennen de ministers. "Eén op de drie huishoudens worstelt om de eindjes aan elkaar te knopen", zegt Van Gennip. "Als mensen hun boodschappen bij de kassa laten liggen omdat ze die niet kunnen betalen, als mensen hun energierekening maandelijks verlagen en dan denken, ik zie het volgend jaar wel. Dan hebben we een groot probleem."
'Ik verwacht dat werkgevers hun verantwoordelijkheid nemen'
Van Gennip zit vandaag met andere ministers om de tafel om te kijken wat er vanuit de overheid gedaan kan worden om vooral de kwetsbare groep in Nederland tegemoet te komen. "Maar een groot gedeelte van de koopkrachtreparatie moet van loonstijgingen komen", zegt ze. "Dat is nodig, en die ruimte is er ook. Ik verwacht dat werkgevers hun verantwoordelijkheid nemen."
Minister Kaag is het daarmee eens. Zij zegt dat er dit jaar buiten de al genomen maatregelen niet veel aan de koopkracht gedaan kan worden. Er wordt dus vooral gesproken over volgend jaar. "Maar de overheid kan niet alles. Het is belangrijk dat werkgevers kijken naar een structurele verhoging van de lonen."
Geen acute maatregelen
Maar waarom niet nu helpen? In een lopend jaar zijn er volgens Kaag 'weinig knoppen om aan te draaien'. "We gaan juist kijken hoe we mensen structureel kunnen helpen. Dat is ook het advies van het Centraal Planbureau." Minister Micky Adriaansens van Economische Zaken zegt erover dat het 'heel ingewikkeld is om dit jaar nog iets aan de koopkracht te doen'.
Verwacht dus geen snelle, nieuwe verlichtende koopkrachtmaatregelen. Van Gennip en Kaag wijzen ook op maatregelen die dit jaar al wél zijn genomen. Denk aan de BTW-verlaging op aardgas, elektriciteit en stadsverwarming. Die ging op 1 juli van 21 naar 9 procent. Ook is er de extra energietoeslag van 500 euro voor lage inkomens (tot 120 procent van het sociaal minimum).
Kritiek
De laatste tijd zwelde de kritiek vanuit de oppositie aan op de ministers. Ze zouden te weinig doen om mensen op korte termijn te helpen om deze moeilijke situatie door te komen. Ook werd er gevraagd om eerder terug te komen van zomerreces. Dat gebeurde niet.
In onderstaande video van afgelopen juni zie je de grote zorgen in de Tweede Kamer om de koopkracht.
Politiek verslaggever Roel Schreinemachers zegt dat het logisch is dat het kabinet een beroep doet op werkgevers om te helpen bij het koopkrachtprobleem. "De lonen zijn dit jaar wel gestegen, maar gemiddeld ongeveer met 3,5 procent, terwijl de inflatie veel hoger ligt. Er zijn voldoende bedrijven die goed draaien, dus logisch dat het kabinet ook kijkt naar werkgevers om te compenseren."
Volgens Schreinemachers zijn veel werkgevers ook niet onwelwillend om te helpen. "Er is bijvoorbeeld op sommige plekken al gesproken over een eenmalige energieuitkering. Maar bedrijven willen wel dat die belastingvrij is, anders verdwijnt de helft ervan in de schatkist."
Dat er op de korte termijn geen ruimte lijkt te zijn voor maatregelen, verbaast Schreinemachers niet. "Daar was het kabinet voor de zomer ook al stellig in. Nieuwe maatregelen op korte termijn zouden uitvoeringsdiensten zoals de Belastingdienst niet aankunnen."