Duur bedankje nergens voor nodig, zeggen leraren: 'Laat je niet gek maken'

"Ik ben dól op cadeautjes!" Of kleuterjuffrouw Sandra Boogert nu een zelfgemaakt staaltje kinderkunst krijgt of een fles badzeep die ze stiekem niet lekker vindt, ze is met elk bedankje aan het einde van het schooljaar blij. "Hoe de kinderen stralend en met een trotse blik met hun eigen verrassing de klas binnenkomen, dat is zo mooi!"

Versierde pollepel

Sandra werkt in het Gelderse Lochem en heeft inmiddels vakantie. Vorige week werd ze overspoeld met de traditionele tsunami van bedankjes. Enthousiast somt ze op: "Bloemetjes met een roller in brooddeeg geperst, een stekje van een tomatenplant omdat ik vaak tomaten eet, een versierde pollepel."

Die pollepel staat inmiddels bij het andere keukengerei: "Een kindje en een moeder hebben daar samen een avond aan zitten werken. En die moeder heeft zich ook nog eens afgevraagd; wat zou Sandra nou echt bewaren en gebruiken? Dat vind ik leuk."

Tegen ouders die worstelen met het bedankjes-vraagstuk wil Sandra zeggen: "Doe gewoon wat bij jou past, laat je niet gek maken door elkaar. Iets wat we ook aan de kinderen proberen te leren eigenlijk."

Waardeer je me zo?

De juf werd in de 25 jaar dat ze voor de klas staat best weleens verrast met iets prijzigs: "Ik vraag mezelf dan af: waardeer je me nu zo of weet je niet dat dit echt niet hoeft?"

Sandra koestert niet alles wat ze krijgt tot in de eeuwigheid, maar sommige dingen wel: "Handgeschreven kaartjes met een persoonlijke boodschap, die bewaar ik thuis allemaal in een map. Als mensen bijvoorbeeld schrijven: je hebt mijn kind zelfverzekerder gemaakt."

"We doen gewoon ons werk: we proberen kinderen een goede basis te geven voor de toekomst." Dat zegt Seda Meliqyan, lerarenondersteuner op een basisschool in Den Haag. "Iemand die dan zegt: dankjewel juf, je hebt het goed gedaan, dat is natuurlijk fijn."

Die waardering onderstrepen met een cadeautje mag wat haar betreft zeker, maar hoeft niet: "Het is leuk, maar niet waar we het voor doen." Zelf kreeg ze vorige week een mix van chocolaatjes, bloemen, knutselwerken en fotolijstjes. "Best veel ja. Ik sta in groep 7/8 dus sommige kinderen namen ook echt afscheid."

Op Facebook vroeg RTL Nieuws of jullie juffen en meesters deze dagen bedanken voor het afgelopen schooljaar. Dat doen jullie massaal, zo blijkt. Al zegt ook iemand: "Ze krijgen loon en 750 weken vakantie, dus nee, geen presentje." En een ander: "Onzin, iedereen die werkt verdient een cadeautje."

Simone Fomenko is leerkracht in Epe en zit in het bestuur van de Algemene Onderwijsbond. Zij snapt wel dat veel mensen niet de behoefte voelen de bakker een cadeautje te geven, maar de juf of meester wel. "Kinderen zijn je kostbaarste bezit en leerkrachten zien je kinderen soms bijna vaker dan jijzelf. Ouders willen uiten dat je belangrijk bent voor de ontwikkeling van hun kind."

100 x waardevoller

Ze omschrijft hoe een van haar leerlingen steeds perfectie van zichzelf eiste. "Ze heeft op school toen een schilderij gemaakt waarvan ze op enig moment moest zeggen: goed is goed."

Dat meisje gaf Simone later een zelfgemaakt schilderij met een handgeschreven briefje. "Ze had veel van me geleerd, schreef ze. Dat zegt mij 100 keer meer dan een dure cadeaubon die door ouders is gekocht."

Toch lijken sommige ouders te denken dat het geld moet kosten. Steeds meer geld ook: "Je ziet dat ook met traktaties. Dat waren vaak zakjes chips, die voor sommige ouders al moeilijk te betalen zijn. Nu zijn het soms zakken gevuld met allerlei snoep en kleine cadeautjes erbij, voor wel 3 of 4 euro per stuk."

Voorkom gekte

Als je als leerkracht vooral blij wordt van een tekening, bespreek dat dan met ouders, zegt Fomenko. Opvoedkundige Tischa Neve sluit zich daarbij aan: "Maak duidelijk wat de verwachtingen zijn en voorkom dat een gekte ontstaat."

Anderen pakken vast groots uit, de leraar verwacht ongetwijfeld een cadeau. Het zijn zulke veronderstellingen die ervoor zorgen dat ouders het steeds bonter maken, denkt de opvoedkundige. Ook zij trekt de parallel met steeds duurder wordende traktaties: "Of kinderfeestjes. Als anderen een clown inhuren en een springkussen hebben staan, kan ik niet aankomen met iets simpels, denken mensen dan. Maar het mooie is: dat kan dus prima."

Neve drukt ouders op het hart: "Trek je eigen plan. Kijk vooral ook wat je kind wil. Een briefje schrijven of een tekening maken vinden zeker kleine kinderen vaak erg leuk om te doen." Wil je daar dan graag een zelfgebakken cupcake bij doen? "Dat kan natuurlijk."

Leg met elkaar de lat niet te hoog, besluit ze. Om meerdere redenen: "Voor mensen die het niet kunnen betalen, is het vervelend als anderen dure dingen geven. En aan kinderen wil je vooral meegeven: waardering voor de juf druk je niet uit met een cadeau maar met lieve woorden of een tekening."