Angst voor bijwerkingen vaakst reden om niet te vaccineren
Ouders die ervoor kiezen hun kinderen niet (of niet volledig) te laten vaccineren, doen dat in de meeste gevallen omdat ze vrezen voor negatieve bijwerkingen op de lange termijn. Dit geldt voor 56 procent. Dat blijkt uit onderzoek onder leden van het RTL Nieuwspanel. Kinderarts Patricia Bruijning: "We moeten het vertrouwen terugwinnen."
Dit onderzoek werd uitgevoerd naar aanleiding van de uitbraak van mazelen in Eindhoven. Daarnaast werd eerder deze maand bekend dat er dit jaar al vier baby's zijn overleden aan kinkhoest. Het RIVM uitte daarover bezorgdheid, en wees erop dat de vaccinatiegraad in Nederland 'gevaarlijk laag' is.
Krappe meerderheid vertrouwt instituten
Andere redenen voor ouders om hun kinderen niet (volledig) te laten vaccineren zijn de overtuiging dat het eigen immuunsysteem van kinderen ook zonder vaccinaties weerbaar genoeg is (38 procent), en twijfel over de effectiviteit (29 procent).
Uit het panelonderzoek blijkt ook dat lang niet alle ouders vertrouwen hebben in de instituten die betrokken zijn bij vaccinaties, RIVM en GGD. Van alle ouders met kinderen onder de 18 jaar, dus inclusief de ouders die hun kinderen wel laten vaccineren, zegt 8 procent die instituten 'weinig tot niet' te vertrouwen. 37 procent vertrouwt ze 'grotendeels'. Een krappe meerderheid van 53 procent vertrouwt de instituten 'helemaal'.
Kinderarts Patricia Bruijning van het UMC Utrecht zegt het 'heel belangrijk' te vinden dat de instituten dit vertrouwen van ouders terugwinnen. "Als de trend om minder te vaccineren doorzet, worden de gevaren alleen maar groter. We moeten dit keren."
Ouders hebben vaak 'terechte vragen', zegt Bruijning. "Wij moeten daarover met ze in gesprek blijven. We moeten duidelijk maken dat het vaccineren van kinderen en zwangere vrouwen niet alleen veilig is, maar ook heel belangrijk voor de gezondheid van ons allemaal. Het klopt dat vaccinaties bijwerkingen hebben, maar die zijn vele malen minder erg of gevaarlijk dan de ziektes waartegen ze de kinderen beschermen."
Toegang tot crèche weigeren
In haar praktijk krijgt ze zelf vaak de vraag 'of kinderen zoveel vaccinaties in korte tijd wel aankunnen', legt ze uit. "Dat leg ik altijd uit dat dat geen probleem is. Jonge kinderen zijn enorm goed ingesteld om veel prikkels aan het immuunsysteem te krijgen. Ze kunnen dat gemakkelijk verwerken."
Uit het onderzoek werd ook de vraag voorgelegd of crèches niet-gevaccineerde kinderen mogen weigeren, zoals de VVD voorstelde. 81 procent van de panelleden steunen dit idee. Maar de kinderarts ziet er een gevaar in: "Als crèches verschillende keuzes maken, kun je crèches krijgen waar ongevaccineerde kinderen sterk oververtegenwoordigd zijn. Dat zijn dan hotspots waar uitbraken kunnen plaatsvinden die veel slachtoffers kunnen maken."
38 procent van de respondenten vindt dat er nog meer maatregelen genomen moeten worden tegen ongevaccineerde kinderen, zoals het weigeren van toegang tot openbare zwembaden, korten op de kinderbijslag en het zelf betalen van zorgkosten.
Op de vraag of alle vaccinaties van het Rijksvaccinatieprogramma verplicht moeten worden voor iedereen, zegt 56 procent ja. Opvallend is dat vooral 65-plussers voor deze verplichting steunen (71 procent) en dat jongere generaties daar vaker op tegen zijn. Mensen van 36 tot 64 jaar steunen in 55 procent van de gevallen een verplichting. In de groep 18-35 jaar daalt die steun tot 43 procent.
Verantwoording
Het onderzoek is uitgevoerd van 21 t/m 23 maart onder bijna 21.000 leden van het RTL Nieuwspanel. Onder de deelnemers zijn ook 850 ouders die hun kinderen niet of deels niet (meer dan 2 overgeslagen) hebben laten vaccineren. Het onderzoek is na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en politieke voorkeur. Het RTL Nieuwspanel telt ruim 43.000 leden.
Wil jij voortaan ook meedoen aan onderzoeken van het RTL Nieuwspanel? Meld je dan hier aan.