BBB-bestuurders twijfelen aan stikstofaanpak nieuwe coalitie
Provincies zijn bezorgd over de natuur- en stikstofplannen van de nieuwe, rechtse coalitie – ook bestuurders van de coalitiepartijen zelf, zoals de BBB. Dat blijkt uit een rondgang van de politieke redactie van RTL Nieuws langs alle provincies. Provinciale BBB'ers maken zich zorgen over de stikstofaanpak nu het nieuwe kabinet daar fors minder geld voor uittrekt.
In het stikstoffonds (het zogenoemde transitiefonds) zat ruim 21 miljard euro. Maar de nieuwe coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB heeft dat fonds zo goed als geschrapt. En dat terwijl de natuurdoelen wél overeind blijven.
Haagse ingewijden melden dat VVD en NSC nog hebben geprobeerd dit tegen te houden, maar tevergeefs. Vooral op aandringen van BBB en PVV is het fonds – dat door het kabinet-Rutte IV in het leven werd geroepen om boeren te helpen met verduurzamen, extensiveren of verplaatsen – zo goed als geschrapt. Daarvoor in de plek komt nu een uitgavepot van 5 miljard euro.
Grote zorgen
In bijna alle provincies leven zorgen en is er onrust, blijkt uit de rondgang. De provincies zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de stikstofplannen, en de stikstofuitstoot moet nog altijd fors omlaag.
De woordvoerder van de provincie Gelderland zegt in een reactie: "Er zijn zorgen. Dit betekent dat we een aantal dingen niet kunnen realiseren, dus andere keuzes moeten maken." Alleen al voor Gelderland zou 10 miljard euro nodig zijn.
In Friesland is het stikstofbeleid zelfs 'on hold' gezet. Saillant detail: de BBB-gedeputeerde daar, Femke Wiersma, is de beoogd minister van Landbouw voor het nieuwe kabinet.
Ook in Drenthe zitten ze met de gebakken peren. Jisse Otter, de BBB-gedeputeerde stikstof, zegt: "Met minder geld kun je niet dezelfde doelen of dezelfde aanpak nastreven."
Henk Emmens, de gedeputeerde stikstof namens de provincie Groningen (BBB), deelt die zorgen: "Kijk, je kunt heel hoge doelen stellen, maar als je geen geld krijgt om dat te realiseren, is dat onmogelijk. Ik kan wel ideeën hebben, maar ik kan ze niet financieren."
BBB-leider Caroline van der Plas gelooft duidelijk wél dat het met minder geld kan. Ze wilde niet voor de camera reageren, maar zei eerder dat ze het afschaffen van het stikstoffonds heel anders ziet. De BBB-leider heeft grote twijfels over het stikstoffonds: volgens haar zou slechts 5 miljard richting het boerenerf gaan. Voor de rest was het geld, volgens haar, vooral bedoeld om boeren op te kopen en zou er veel geld gaan naar adviesbureaus.
Van der Plas vindt dat er veel meer ingezet moet worden op innovaties, waar ook geld voor wordt vrijgemaakt.
Felle kritiek in de Kamer
De opstelling van Van der Plas zorgde drie weken geleden tijdens het debat over het nieuwe onderhandelaarsakkoord nog voor felle kritiek van oppositiepartijen, zoals te zien is in deze video:
Naast politici maken ook natuurclubs zich grote zorgen. Boswachter Bart Zwiers beheert al vijftien jaar het Drentse natuurgebied Vijftig Bunder. Hij ziet elke dag op de grens van Drenthe en Groningen wat stikstof met de natuur heeft gedaan. "Vijftien jaar geleden stond hier overal bloeiende heide. Grote pollen. En wat blijft er over? Enkel gras en bramen. Er is bijna niets meer van over. En hoe komt dat? Hier zie je direct het gevolg van stikstof."
'Het is bizar'
Van de vlinders tot de humusmieren tot de geelgors: het hele ecosysteem lijkt in elkaar te vallen, zegt boswachter Zwiers. "En dat is een ongelofelijk probleem waar we echt wat aan moeten doen." Wat hij vindt van het schrappen van het stikstoffonds?
"De doelen blijven overeind staan, maar de financiering valt weg. Dit is als roepen: verbouw je huis, maar we betalen niets meer. Het is bizar."
