Europa kiest opnieuw voor Ursula von der Leyen: nog eens 5 jaar commissievoorzitter
De Duitse Ursula von der Leyen blijft nog eens vijf jaar voorzitter van de Europese Commissie. Een ruime meerderheid - 401 van de 720 - stemde voor haar tweede ambtstermijn. De grote middenpartijen kiezen met Von der Leyen voor zekerheid en ervaring, maar spreken niet van een blanco cheque.
Voorafgaand aan de stemming hield de 65-jarige Von der Leyen een toespraak in het parlement en ging zij in debat. De stemming verliep anoniem, waardoor Europarlementariërs vrijuit konden stemmen. Het risico op vervelende consequenties voor een tegenstem zijn op die manier klein.
In haar toespraak sprak Von der Leyen over haar speerpunten: het klimaatbeleid, het beschermen van de democratie en de steun voor Oekraïne. "Europa zal zo lang als nodig is aan de zijde van Oekraïne staan. Wij moeten hen alles geven wat nodig is", zei ze. "Het is daarom hoog tijd om een Europese defensie-unie op te bouwen."
Stevige onderhandelingen
Om zich van voldoende steun te verzekeren, vloog Von der Leyen de afgelopen weken van overleg naar overleg, langs vrijwel alle Europese fracties.
"Dat waren stevige onderhandelingen", zegt Europarlementariër Dirk Gotink (NSC) daarover. Hij stemde als lid van de Christendemocraten niet verrassend voor Von der Leyen, die behoort tot dezelfde fractie. "Maar het is geen blanco cheque. We gaan sturen, we gaan corrigeren op wetgeving."
Om een meerderheid te krijgen zocht Von der Leyen ook nadrukkelijk de steun van de Groenen in het Europees Parlement. Om hen te overtuigen beloofde Von der Leyen een nieuw akkoord voor schone industrie binnen de eerste honderd dagen van haar nieuwe ambtstermijn. Ook wil ze 90 procent Co2-reductie in 2040 verankeren in een Europese klimaatwet.
Zekerheid
Voor veel partijen wegen de oplopende spanningen in de wereld zwaar. Dan gaat het om de oorlogen in Oekraïne en Gaza, een dreigend conflict met China en de mogelijke terugkeer van Donald Trump in het Witte Huis. Het wegstemmen van Von der Leyen zou maanden van politieke onzekerheid betekenen, omdat een nieuwe kandidaat vermoedelijk ook geen meerderheid zou behalen.
"De wereld is onzeker. Er is genoeg te doen. We kunnen daar niet een Europese crisis bovenop hebben.", aldus Bas Eickhout van GroenLinks.
Nieuwe Eurocommissarissen
Met Von der Leyen nog eens vijf jaar in het zadel kan nu haar nieuwe groep Eurocommissarissen worden bepaald. Wie Nederland daarvoor zal leveren is nog niet duidelijk. Op dit moment is Wopke Hoekstra de Eurocommissaris voor Klimaat.
Hoekstra is van het CDA, net als Von der Leyen een christendemocraat. Hoekstra wil dolgraag door als Eurocommissaris, maar er zijn meer kanshebbers. Mogelijk wil de VVD namens de Europese Liberalen de plek claimen. Oud-Europarlementariër en oud-minister Liesje Schreinemacher wordt genoemd. Dat geldt ook voor Malik Azmani, op dit moment nog Europarlementariër voor de VVD.
Wie het wordt, bepaalt het kabinet, na overleg met Commissievoorzitter Von der Leyen over de kandidaat en de portefeuille.