Het kabinet gaat volgend jaar niet bezuinigen op sport en de zorgpremie stijgt met ongeveer een tientje, naar gemiddeld 156 euro per maand. Dat staat in de Miljoenennota die zojuist is gepresenteerd door minister van Financiën Eelco Heinen. Het kabinet zorgt dat de treinkaartjes volgend jaar niet 12 procent duurder worden, maar 'slechts' 6 procent.
Minister van Financiën Eelco Heinen zei bij het aanbieden van het koffertje met de financiele plannen van het kabinet, dat hij bij het maken van de begroting heeft geluisterd naar de Tweede Kamer.
Als voorbeelden noemde hij geld voor schoolmaaltijden, schoolboeken en de belastingaftrek van giften aan goede doelen, waarop het kabinet aanvankelijk wilde korten. "Het kabinet heeft naar die zorgen geluisterd en doet er ook een voorstel voor."
De afgelopen maanden waarschuwden sportkoepels voor bezuinigingen die het kabinet zou willen doorvoeren. Daarbij noemden zij een bedrag van 45 miljoen euro. Maar volgens het ministerie klopt dat niet en is ook steeds gezegd dat ze nog met de sportbegroting bezig waren, meldt een woordvoerder van het departement.
Het komende jaar blijft het budget gelijk aan wat vorig jaar al in de meerjarenplanning werd gemeld. In totaal is er 429,3 miljoen euro beschikbaar voor sport. Voor het jaar erna is nog geen besluit genomen over het budget.
Wel wil het kabinet de btw verhogen op commerciële sportaanbieders zoals sportscholen en voor sportwedstrijden van 9 naar 21 procent. De sportvrijstelling van btw blijft wel overeind bij diensten van sportorganisaties en sportclubs die geen winstoogmerk hebben.
Bezuinigingen subsidies Onderwijs
Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) bezuinigt 360 miljoen euro op subsidies van zijn departement. In het hoofdlijnenakkoord hebben de coalitiepartijen alle ministeries de opdracht gegeven om samen uiteindelijk 1 miljard euro per jaar te bezuinigen op subsidies. Veel andere bezuinigingen zijn al wel eerder aangekondigd. Zo wil het departement het aantal internationale studenten indammen en verwacht daar 293 miljoen euro per jaar mee te besparen.
Hoger collegegeld voor langstudeerders moet 282 miljoen euro opleveren. Het ministerie stort jaarlijks 132 miljoen euro minder in het Fonds Onderzoek en Wetenschap. Het levert 200 miljoen op om de maatschappelijke diensttijd te schrappen. Vanaf 2027 steekt het kabinet 100 miljoen euro minder in de Nederlandse Publieke Omroep.
Hoe deze bedragen precies worden bezuinigd is 'nog niet in alle gevallen in beton gegoten', zegt minister Bruins. De komende tijd wil hij hierover in gesprek met medewerkers in het onderwijs, de wetenschap, journalistiek en culturele sector.
Ook blijkt dat de treinkaartjes van de NS volgend jaar niet 12 procent, maar 6 procent duurder worden. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat neemt 3 procentpunt van de prijsstijging op zich, de NS betaalt de overige 3 procentpunt.
Eerder deze maand werd al bekend dat dit compromis op tafel lag bij onderhandelingen tussen de NS en het kabinet. Toen werden bedragen genoemd van 40 miljoen voor zowel de NS als de overheid. Deze dinsdag noemt het ministerie geen exacte bedragen.
Opnieuw gaat het om een tijdelijke maatregel die de gestegen kosten en gedaalde reizigersaantallen van de NS moet opvangen. Voor dit jaar trok het vorige kabinet ook al 120 miljoen euro uit. Een keuze voor de lange termijn wil het kabinet maken in de voorjaarsnota van volgend jaar.
Het kabinet maakt zowel voor volgend jaar als het jaar daarna 60 miljoen euro vrij om kwetsbare huishoudens te helpen hun energierekening te betalen. Dat is een paar miljoen meer dan er de afgelopen twee jaar beschikbaar was. Verder gaat, zoals al aangekondigd in het coalitieakkoord, de energiebelasting op gas omlaag, met 2,8 cent per kubieke meter. Voor een gemiddeld huishouden, dat volgens cijfers van het Nibud zo'n 1200 kubieke meter per jaar verbruikt, scheelt dat op jaarbasis 33,60 euro.
Om huishoudens te helpen verduurzamen is volgend jaar 578 miljoen euro beschikbaar via de ISDE-regeling. Deze subsidie kan worden gebruikt voor maatregelen die de energierekening structureel helpen verlagen, zoals isolatie of de aanschaf van een warmtepomp of zonneboiler.
Extra geld voor rechtshulp
Er is meer geld nodig om een uithuisplaatsing van een kind en andere ingrepen in probleemgezinnen beter te laten verlopen, vindt het kabinet.
Staatssecretaris Teun Struycken (Rechtsbescherming) trekt 25 miljoen euro per jaar extra uit voor bijvoorbeeld rechtshulp aan ouders en voor de kinderrechter.
Miljarden naar defensie
De begroting van het ministerie van Defensie bedraagt volgend jaar 22 miljard euro. Er wordt veel geld uitgegeven aan modernisering en vernieuwing van het materieel. Ook gaat er extra geld naar het personeel om meer medewerkers aan te trekken, al jaren een probleem voor de krijgsmacht.
"Voor de vernieuwing van materieel ligt de focus op 'intelligente systemen' zoals drones, sensoren, slimme materialen, ruimtevaart en quantumtechnologie", aldus het ministerie.
De oppositie spreekt over pijnlijke bezuinigingen:
De aangekondigde extra schijf in de inkomstenbelasting levert niet alleen wat op voor de huishoudens met een kleine portemonnee, maar ook voor de hogere inkomens. De eerste schijf wordt opgeknipt. Over het eerste deel van het inkomen, 38.441 euro per jaar, wordt 35,82 procent betaald. Over het tweede deel (vanaf 38.441 tot 76.816) gaat het om een tarief van 37,48 procent. Het hoogste tarief blijft hetzelfde.
Het eerste en het tweede schijftarief is gemiddeld lager dan het oude tarief voor de hele schijf (tot circa 76.000 euro). Daardoor profiteren ook mensen met een hoger inkomen. Het kabinet brengt de knip een stukje onder het modale inkomen aan: dat wordt voor 2024 rond de 44.000 euro geschat.
Het gaat dus om een flinke lastenverlichting, die overigens wel enigszins wordt beperkt doordat een belangrijke belastingkorting wordt afgebouwd. Het gaat om de algemene heffingskorting, die vooral voor de lagere inkomens wordt beperkt. Voor de hoge middeninkomens gaat deze korting juist iets omhoog.
Al met al leveren deze veranderingen werkenden een lastenverlichting op van 4,5 miljard euro. Dat zorgt er mede voor dat zij er volgend jaar in doorsnee 0,7 procent in koopkracht op vooruitgaan.
