Na massaal bezochte Gaza-demonstratie: wat kan het Nederlandse kabinet nog?
Tienduizenden betogers trokken gisteren voor de tweede keer door Den Haag om een rode lijn te trekken. Demissionair premier Dick Schoof liet weten de mensen te zien en horen. Maar wat kan het Nederlandse kabinet nog doen? Sommige Europese landen, zoals Spanje en Ierland, zijn veel steviger richting de Israëlische regering.
"De koers van dit kabinet was altijd zeer pro-Israël", zegt politiek verslaggever Fons Lambie. "Vorige maand is er een voorzichtige stap gezet, toen buitenlandminister Caspar Veldkamp in Europa steun kreeg voor een onderzoek naar de Europese samenwerking met Israël, maar meer wordt nu in Den Haag niet verwacht."
Naar schatting 150.000 Nederlanders maakten gisteren in Den Haag duidelijk dat ze meer actie van het kabinet verwachten om het geweld in Gaza te stoppen. De organisatoren van het protest vinden dat het kabinet 'Israël onvoorwaardelijk blijft steunen, ondanks schendingen van het internationaal recht en meer dan 54.000 doden in Gaza'.
Deelnemers van het protest legden gisteren voor de camera van RTL Nieuws uit waarom ze meededen:
"Al jaren staan EU-landen lijnrecht tegenover elkaar over Israël", zegt Lambie. "Landen als Hongarije en Tsjechië zijn zeer pro-Israël, maar landen als Ierland, Spanje en Zweden gaan veel verder in hun steun aan de Palestijnse zaak."
'Hel op aarde'
Zo verbiedt Spanje wapenexporten naar Israël door een totaal wapenembargo. De Spaanse premier Pedro Sánchez heeft Israël eerder dit jaar ook een 'genocidale staat' genoemd. Nederland heeft de aanvallen van Israël in de Gazastrook nooit zo bestempeld.
De Ierse premier Simon Harris noemde Gaza eerder 'de hel op aarde' en zei dat hij 'een patroon van oorlogsmisdaden' herkende.
Premier Dick Schoof schreef gisteravond in een verklaring dat hij de betogers 'hoort en ziet' en dat ook hij 'zo snel mogelijk een einde wil aan het leed in Gaza'.
'Achter de schermen'
Concrete maatregelen kondigde Schoof niet aan. "We bekijken steeds hoe we met onze inzet, voor en achter de schermen, het meest effectief kunnen zijn om de situatie ter plekke te verbeteren", aldus Schoof.
Zuid-Afrika is een zaak begonnen bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. Nederland heeft zich niet bij die zaak gevoegd, terwijl andere landen zoals België, Ierland en Spanje dat wel hebben gedaan.
Het Verenigd Koninkrijk heeft sancties aangekondigd tegen de Israëlische ministers Ben-Gvir en Smotrich. In Europa is het zover nog niet gekomen omdat die beslissing unaniem moet worden genomen, Hongarije is het niet eens met sancties voor de twee.
Al vorig jaar worstelden EU-landen met sancties tegen Israëlische ministers, zo bleek uit onderzoek van onze politieke redactie.
Ierland, Noorwegen, Spanje, Slovenië en Zweden zijn voorbeelden van Europese landen die Palestina erkennen als land. Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk hebben aangekondigd dat ze deze stap willen maken.
Minister Veldkamp heeft eind vorig jaar wel gezegd dat hij een arrestatiebevel van Benjamin Netanyahu zal uitvoeren, mocht de Israëlische premier ooit naar Nederland komen:
Geen nieuwe maatregelen verwacht
"Het kabinet is weliswaar iets kritischer richting Israël geworden, maar tegelijkertijd worden nieuwe maatregelen nu niet verwacht", zegt Fons Lambie. "Het demissionaire kabinet bestaat nu nog uit VVD, NSC en BBB. Nieuwe maatregelen, zoals stevige sancties of het erkennen van Palestina, dat vinden ze bij VVD, NSC en BBB al snel veel te ver gaan."
"Daarnaast heeft de oorlog tussen Israël en Iran ervoor gezorgd dat de drie coalitiepartijen juist hun steun aan Jeruzalem hebben uitgesproken", zegt Lambie.
