Zorgen om huisartsenketen Co-Med: 'Straks staat patiënt voor dichte deur'

Voor de directe zorg heeft het faillissement geen gevolg, aldus curator Dimitry Aertssen. 

"De huisartsenpraktijken zijn ondergebracht bij Co-Med Zorg, dat is een andere bv. En het callcenter waar het nu om gaat, is al een paar maanden geleden gesloten. Het bleek economisch niet rendabel te zijn om dit open te houden. Sindsdien komen telefoontjes dus alweer bij de gewone huisartsenpraktijken terecht. Dat verandert door dit faillissement niet", aldus Aertssen. 

Geen huisartsen in dienst

Co-Med opende het callcenter na hevige kritiek van patiënten en patiëntenorganisaties. De huisartsenketen heeft de afgelopen jaren diverse huisartsenpraktijken overgenomen, onder meer van artsen die met pensioen gingen. Co-Med heeft zelf echter geen vaste huisartsen in dienst maar werkt met waarnemers die op zzp-basis worden ingehuurd.

Maar omdat er een landelijk tekort is aan huisartsen, zijn waarnemers nauwelijks beschikbaar. Volgens patiënten is het daardoor nagenoeg onmogelijk om een afspraak met een arts te maken. Intussen boekt het bedrijf volgens het laatste openbare jaarverslag (2022) 1,2 miljoen euro winst op een omzet van 9,4 miljoen euro.

Dat geld wordt onder meer verdiend door het inschrijfgeld van patiënten. Huisartsen krijgen ieder kwartaal een vast bedrag per patiënt, ook als er geen zorg nodig is of wordt verleend. Afhankelijk van de leeftijd en woonwijk van de patiënt gaat het om 17 euro tot 54 euro per kwartaal. 

Co-Med maakt zelf niet bekend hoeveel patiënten het exact heeft, maar naar schatting zijn het er 50.000. Dat levert het bedrijf dus al minstens 3,4 miljoen euro op. Per consult en per (herhaal) recept komt daar een vergoeding bovenop.

Lange telefonische wachttijden

Het bedrijf heeft vestigingen in onder meer Amsterdam, Breda, Den Haag, Eindhoven, Tilburg en Zwolle en op meerdere plekken zijn er problemen. In Breda klagen patiënten bijvoorbeeld over de lange telefonische wachttijden om iemand aan de lijn te krijgen. Wie 's ochtends belt, is soms de 60ste patiënt in de wachtrij. En wie wel een afspraak krijgt, zou niet altijd goed geholpen worden.

Reden voor de lokale politiek om een meldpunt op te zetten. Een rapport daarover wordt deze maand verwacht.

Ook de Nederlandse Zorgautoriteit (NZA) maakt zich zorgen en blokkeerde eind vorig jaar nog de overname van twee huisartspraktijken in Bergen op Zoom.

Een vestiging in het Brabantse Reusel werd per direct gesloten, volgens Co-Med vanwege 'persoonlijke omstandigheden van de huisarts' en omdat 'omliggende praktijken niet met bedrijf samen zouden willen werken'. 

Geen weekend- en nachtroosters

Dat laatste is inderdaad op verschillende plekken het geval, maar volgens verschillende huisartsencoöperaties die RTL Z sprak, komt dit doordat artsen van Co-Med niet meedraaien in weekendroosters en nachtroosters en doordat het bedrijf geen palliatieve zorg verleent aan patiënten in de laatste fase van hun leven.

Intussen zijn patiënten die klachten hebben ingediend bij onder meer het Landelijk Meldpunt Zorg, boos dat er lange tijd niet op hun klachten werd gereageerd. 

Toch zat IGJ, dat de situatie al een paar jaar volgt, niet stil, mede omdat het aantal klachten toenam. De teller zou staan op meer dan 350 meldingen sinds 2021.

IGJ legde de huisartsenketen vorig jaar een 'strafmaatregel' op vanwege het gebrek aan aanwezige artsen. Uit controle van de roosters bleek dat er wel artsen waren voor videoconsulten, maar die kunnen niet in actie komen bij een spoedgeval in de buurt.

Orde op zaken

De huisartsenketen ging in bezwaar tegen straf van IGJ en kreeg van de rechter in eerste instantie gelijk. Het bedrijf zou meer tijd moeten krijgen om orde op zaken te stellen. De inspectie ging tegen die uitspraak in beroep en kreeg gelijk. Op haar beurt startte Co-Med weer een rechtszaak om te voorkomen dat details over de strafmaatregelen bekend zouden worden.

Welke  strafmaatregelen precies genomen zijn of genomen gaan worden, is dus niet openbaar, maar volgens bronnen van RTL Z gaat het onder meer om het maandelijks tonen van de administratie over de bezetting in de huisartsenpraktijken.

Het faillissement van het callcenter is een nieuw signaal dat het niet goed zit met het bedrijf. Arthur Schellekens van de Patiëntenfederatie Nederland is dan ook bang dat ook de zorgtak omvalt. "Dan staan patiënten straks voor een dichte deur." 

Veel klachten

Dat het misgaat bij Co-Med verbaast Schellekens niets. "We krijgen aanhoudend klachten over de bereikbaarheid. Patiënten krijgen soms helemaal niemand te spreken als ze naar de praktijk bellen. Dat is heel erg, want de huisartsenzorg is het fundament van de zorg in Nederland." Zonder huisarts kun je namelijk niet naar een ziekenhuisspecialist verwezen worden.

De Patiëntenfederatie hoopt dat de overheid ingrijpt. "Ik heb geen inzage in hun gereedschapskist, maar dit is een bijzondere omstandigheid en dat vraagt om bijzondere maatregelen." 

Landelijk huisartsentekort

Het probleem: als Co-Med praktijken moet sluiten, kunnen patiënten door het huisartsentekort ook niet elders terecht. Schellekens adviseert patiënten met de zorgverzekeraar te bellen. "Die hoort te bemiddelen bij het zoeken naar een huisarts." Verschillende zorgverzekeraars die RTL Z sprak, gaven aan vaak ook niets te kunnen doen door de tekorten.

In een artikel in De Groene in 2022, stelde een inkoper van verzekeraar VGZ zelfs dat deze verzekeraar Co-Med als oplossing ziet vanwege de huisartsentekorten. "Als er een acuut probleem is omdat een praktijk stopt, dan gaan we het gesprek aan. Zijn jullie geïnteresseerd om ons te helpen hier een oplossing te bieden?”

VGZ vindt de werkwijze van Co-Med aantrekkelijk vanwege de schaalvergroting. "Als je meerdere vestigingen hebt, kun je de huisartsen flexibel inzetten: dan weer op de ene praktijk, dan op de andere, of via beeldverbinding."

Co-Meddirecteur Guy Vroemen wil geen vragen van RTL Z beantwoorden en verwijst naar een verklaring op de site. Daarin staat dat Co-Med Zorg BV financieel gezond is en dat het bedrijf de 'situatie ten zeerste betreurt'.