11 jaar na kernramp Fukushima wil Japan juist meer kernenergie

Het is 11 maart 2011. Japan wordt in één klap wereldnieuws. Een zeer krachtige aardbeving veroorzaakt een tsunami. Bijna 16.000 mensen komen om. En dat niet alleen. De tsunami zorgt voor een van de grootste kernrampen ooit: de kernramp van Fukushima.

Evacuaties rond kerncentrale

Door de vloedgolven van de tsunami stoppen de noodgeneratoren van de kerncentrale bij Fukushima met werken. Er wordt geen koelwater meer doorgepompt, waardoor de temperatuur in de centrale stijgt tot het smeltpunt. Er volgen explosies en lekkages en er komt een hoge dosis straling vrij. Wie te dichtbij de kerncentrale woont, moet weg.

Vorig jaar, tien jaar na de ramp, gingen mensen terug naar Fukushima: 

Inmiddels zijn de meeste mensen die eerst in de buurt van kerncentrales woonden, vertrokken. Ook zijn er verhalen van mensen die kanker hebben gekregen en de Japanse energiemaatschappij hebben aangeklaagd. Desondanks maakt kernenergie elf jaar na de ramp een comeback.

Geen nieuwe centrales

"Met veiligheid als prioriteit, gaan we concrete stappen zetten om de bestaande kerncentrales weer op te starten", zei de kersverse premier Fumio Kishida tegen het Japanse parlement. Er zullen dus geen nieuwe centrales worden gebouwd.

Dat lijkt ook niet per se nodig. Japan heeft er meer dan 50. De meeste daarvan werden na de kernramp van Fukushima afgesloten. Business Newsweek schrijft dat voor de ramp, 30 procent van de elektriciteit en 13 procent van alle energie afkomstig was van kerncentrales. Na de ramp was daar nog maar 1 procent van over.

Die 1 procent zal de komende tijd dus een stuk meer worden. Een van de grote redenen: de oorlog in Oekraïne. Japan doet, net als de meeste Europese landen, mee aan de sancties tegen Rusland. Van de Russische energie, die na de kernramp belangrijker werd, willen de Japanners dus af.

Relatie Japan en Rusland sowieso slecht

Dat Japan meedoet aan de sancties tegen Rusland is niet heel verwonderlijk. Beide landen ruziën al een hele tijd met elkaar over een eilandengroep: de Koerilen. Deze eilanden liggen ten zuiden van Rusland en ten noorden van Japan. Internationaal wordt het gebied gezien als Russisch, maar Japan claimt het territorium. Voor de Tweede Wereldoorlog waren de eilanden ook van de Japanners, maar in 1945 vielen ze bij gevechten in Russische handen.

Daarbij zorgen de sancties tegen Rusland ook in Japan voor hoge energierekeningen. De premier wil ervoor zorgen dat die snel omlaaggaan. Het heropenen van de kerncentrales is een relatief snelle manier om meer energie te krijgen en de rekeningen te laten zakken.

Veiligheidsprocedures

Toch is het nog wel de vraag of het ook echt snel kan. The Japan Times schrijft dat er op dit moment vier kerncentrales zijn die daadwerkelijk klaar zijn voor gebruik. Alle andere moeten nog een veiligheidsprocedure door, om rampen zoals in Fukushima te voorkomen. Hoe lang die procedures duren, is onduidelijk.

Aan de publieke opinie zal het in ieder geval niet liggen. De Japanse krant Nikkei peilde hoeveel procent van de bevolking een comeback van kernenergie zou zien zitten. 53 procent van de Japanners blijkt voor. Volgens Quartz, dat zich richt op internationaal economisch nieuws, zou het de eerste keer zijn sinds de kernramp van 2011 dat een meerderheid van de Japanners voor is.

Schoon Japan in 2050

De hernieuwde focus op kernenergie past volgens The Japan Times bij het streven van Japan om in 2050 geen energiebronnen meer te gebruiken die vervuilend zijn, zoals steenkool. Kernenergie zou daar volgens de Japanners aan bij kunnen dragen. Milieugroepen waarschuwen wel dat kernafval of de schade die een kernramp kan veroorzaken, zo slecht zijn voor het milieu dat de voordelen teniet worden gedaan.