MRI-scanner of elektrische tandenborstel: wat is Philips' toekomst?

Een verlies van 1,3 miljard euro in het derde kwartaal, een daling van de beurskoers in het jaar tot nu toe met 60 procent. Het zijn lastige tijden voor Philips.

Beleggers zijn ook bang voor claims van gebruikers, beleggers en de Amerikaanse autoriteiten. Philips heeft namelijk te laat problemen bij de slaapapneuapparaten onderkend.

Philips moest uiteindelijk 5,5 miljoen van die apparaten terugroepen omdat ze mogelijk schadelijk zijn voor de gezondheid. Het schuim in de apparaten kan namelijk verbrokkelen, waarna mensen het zouden kunnen inademen. Er worden door de Amerikaanse voedsel- en geneesmiddelenwaakhond FDA 124 sterfgevallen in verband gebracht met klachten over de slaapapneu-apparaten van Philips.

Het is overigens niet aangetoond dat de gemelde overlijdens ook daadwerkelijk zijn veroorzaakt door de apparaten.

Bang voor bezuinigingen

De problemen zijn nog lang niet opgelost, vreest Jos Versteeg, aandelenanalist bij InsingerGilissen. Hij is ook bang voor de gevolgen van een recessie. "Bedrijven als Philips hebben daar last van, in de zorg wordt immers regelmatig bezuinigd."

Philips maakt ook nog onder meer elektrische tandenborstels en scheerapparaten, en het bedrijf kan zich beter daarop richten, aldus Versteeg. "Dat is het enige onderdeel dat het altijd goed doet."

"Philips wil ingewikkelde dingen uitvinden, maar om die te verkopen, daar zijn ze dan weer minder goed in."

'Toekomst juist wel in medische apparaten'

Maar Corné van Zeijl, analist en beleggingsstrateeg bij Actiam, ziet niets in een keuze voor elektrische tandenborstels en scheerapparaten. "Daar is enorme concurrentie. Iedereen kan een elektrische tandenborstel maken, maar niet een scanner." Dat zijn apparaten waarmee dwarsdoorsneden van het menselijk lichaam kunnen worden gemaakt, bijvoorbeeld om tumoren op te sporen.

Hij is wel bang dat Philips nog jaren kwijt zal zijn aan rechtszaken in de VS, vanwege de slaapapneukwestie. "Het management is zo langzamerhand met niets anders bezig. Maar het belangrijkste is dat je niet weet hoeveel een rechtszaak gaat kosten en het kan zijn dat er vanwege het geld dat ermee gemoeid is, minder geld beschikbaar is om het bedrijf te ontwikkelen. Het kan zoveel zijn dat het hele bedrijf in problemen komt."

"De mix van problemen met apparatuur, in de gezondheidszorg en dan ook nog eens in de VS (bekend om zijn claimcultuur) is een giftige", aldus Van Zeijl.

'Zeker een toekomst'

Het meest optimistisch lijkt Gerben Everts, directeur van beleggersvereniging VEB. "Philips heeft zeker toekomst, mensen die wel eens met hun producten te maken hadden zijn er door geholpen." De markt voor medische apparatuur is ook een groeimarkt, omdat er steeds meer ouderen komen. De transitie van Philips, van een bedrijf dat heel veel verschillende producten maakt, naar de focus op de huidige activiteiten, was dan ook een goede, aldus Everts.

Het vertrouwen in de winstgevendheid van het bedrijf is weliswaar 'ernstig geschaad' door de slaapapneukwestie en ook hoe deze is aangepakt, denkt hij. Maar door snel de terugroepactie van de apparaten goed af te ronden, patiënten die schade hebben geleden te vergoeden en met beleggers te schikken kan het vertrouwen, ook van patiënten, terugkomen, denkt Everts.

'Snel schikken'

Daarvoor zou Philips, na de zaak met patiënten te hebben afgehandeld, een schikking met beleggers moeten overeenkomen, zegt hij. Everts preekt hier wel voor eigen parochie, want de VEB stelt Philips aansprakelijk voor de schade die beleggers hebben geleden in de slaapapneu-affaire als gevolg van de gedaalde beurskoers. De VEB raamde die schade vorige maand op 16 miljard euro.

Everts denkt dat Philips binnen een half jaar met alle partijen om tafel gaat. Volgens hem zal Philips door te schikken in Nederland ervoor kunnen zorgen dat de Amerikaanse autoriteiten akkoord zullen gaan met een minder hoge schikking. Het bedrag dat gemoeid zal zijn met een schikking met de autoriteiten in de VS zal te overzien zijn, denkt Everts. "Er zijn immers geen duizenden mensen overleden."

'Nu wel alles goed doen'

Die schikkingen zullen dus geen bom leggen onder de toekomst van Philips, concludeert hij. "Maar ze mogen nu echt geen fouten meer maken. Ze zullen alles goed moeten doen, gebreken meteen oppakken en eerlijk en tijdig communiceren." Als de cultuur binnen Philips niet snel en niet genoeg verandert, dan wordt het een 'grotere worsteling', vreest Everts.

In onderstaande video zie je hoe Philips veranderde van een concern dat heel veel verschillende producen maakt in health-techspeler: