Rapport: populaire drugsroute gebruikt om Russische olie door te sluizen

Dat concluderen analisten van maritiem adviesbureau Windward in een rapport. Daaruit blijkt dat sinds westerse landen de sancties handhaven, het oosten in beweging is gekomen.

Opvallend is de drukte die is ontstaan in de Alboránzee, het westelijke deel van de Middellandse Zee dat Spanje van Marokko scheidt. Met name rond de Spaanse exclave Ceuta aan de noordkust van Afrika is sinds de Russische invasie van Oekraïne een duidelijke toename te zien van overslag tussen olieschepen.

Het gaat om schepen die volgens Windward een duidelijke connectie hebben met Rusland. Hetzelfde gebied staat ook bekend als knooppunt voor de internationale drugshandel, schrijven de analisten van het Israëlische bedrijf, dat onder meer onderzoek doet voor inlichtingendiensten, in het rapport.

Bekende methode

Het overladen van ruwe olie op zee is een bekende methode voor het maskeren van de herkomst van die olie, om zo controles te omzeilen. Het zijn praktijken die we eerder zagen bij de smokkel van olie uit olielanden Venezuela en Iran, waartegen al langer sancties gelden.

Vervoerders manipuleren daarbij vaak hun navigatiesystemen, om zo onder de radar te blijven van het automatische identificatiesysteem (AIS) dat commerciële schepen verplicht aan moeten zetten op zee.

EU-sancties

Sinds 5 december mogen EU-landen geen ruwe olie uit Rusland meer importeren. En sinds 5 februari geldt dat ook voor geraffineerde olieproducten zoals kerosine en diesel. De EU heeft deze maatregelen ingesteld als straf voor de oorlog die het land is begonnen in Oekraïne. Doel van de sanctie is om Rusland in de portemonnee te raken, en daarmee de oorlogskas van president Poetin.

Sinds de inval van Oekraïne ziet Windward een toename van 147 procent in havenbezoeken van Russische schepen in Noord-Afrika, waarvan de meeste olietankers waren. Ook in Zuid-Korea is een aanzienlijke toename zichtbaar van schepen die onlangs Russische havens aandeden. Terwijl verdachte olietankers onder Kameroense vlag plots veelvuldig te zien zijn in het zuidelijke deel van de Atlantische Oceaan.

Goedkope vlaggen

Maar ook in de Zwarte Zee, waar Rusland en Oekraïne aan grenzen, duiken voor het eerst olietankers onder Vietnamese vlag op voor zogenoemde ship-to-ship transfers. In diezelfde zee varen ook opmerkelijk veel olieschepen die staan geregistreerd in landen als Malta, Liberia en Panama.

Dat zijn schepen met zogeheten 'goedkope' of 'gelegenheidsvlaggen' omdat het omvlaggen erg gemakkelijk gemaakt wordt voor andere landen. Het doel is om op die manier de strengere, eigen nationale regels te ontlopen.

Rusland slijt zijn olie tegenwoordig aan grote landen zoals India en China. Zo kocht India in december 33 maal zoveel Russische olie als een jaar eerder, wat volgens databedrijf Vortexa neerkwam op gemiddeld 1,2 miljoen vaten olie per dag. Vermoedelijk omdat Rusland die olie met een aantrekkelijke korting aanbiedt aan Indiase raffinaderijen.