Meer geld voor gemeenten die snel asielzoekers opnemen
Gemeenten die zich meteen melden om extra opvangplekken voor asielzoekers te realiseren, krijgen een hogere uitkering dan gemeenten die dat later doen. In de eerste landelijke ronde krijgen gemeenten per aangeboden plek 2500 euro. Als er daarna nog onvoldoende opvangplekken zijn, kunnen gemeenten in de tweede ronde een lagere bonus van 1500 euro per plek krijgen.
Dat staat in de uitwerking van de spreidingswet. Die uitwerking is vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd.
In de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) staat dat het onderscheid bedoeld is als financiële prikkel voor gemeenten 'om zoveel als mogelijk duurzame opvangplaatsen' aan te bieden. Duurzame opvangplaatsen moeten minimaal vijf jaar beschikbaar zijn. Ze moeten daarnaast plek bieden aan minstens honderd asielzoekers. Het mogen verschillende kleinschalige opvanglocaties zijn.
Indicatie per gemeente
Elke twee jaar wordt bepaald hoeveel opvangplekken er in heel Nederland nodig zijn. Dit gebeurt op basis van prognoses over de asielinstroom. Vervolgens wordt een indicatie gemaakt van de verdeling van asielzoekers per provincie en gemeente. Op basis daarvan kunnen gemeenten 'bepalen hoeveel opvangplaatsen zij vrijwillig willen aanbieden in de landelijke inbrengfase', aldus de AMvB.
De resterende opvangplaatsen na die eerste landelijke ronde worden opnieuw indicatief verdeeld. Ook in deze fase kunnen gemeenten zich alsnog vrijwillig melden. Gemeenten kunnen onderling afspraken maken over een verdeling van de resterende provinciale opvangplekken 'die past bij de lokale omstandigheden'.
Waarschuwing
Als er dan nog niet genoeg opvang mogelijk is, bepaalt staatssecretaris van Asiel Eric van der Burg per gemeente hoeveel asielzoekers er opgevangen moeten worden. Daarbij wordt gestreefd 'naar een zo evenwichtig mogelijke verdeling over het grondgebied van Nederland'. Er wordt rekening mee gehouden of een gemeente eerder asielzoekers heeft opgevangen. Daarom zal 'de weging per situatie verschillen'.
Voordat het kabinet ingrijpt, krijgt een gemeente eerst een waarschuwing, gevolgd door een vooraankondiging. Als een gemeente die in de wind slaat, gaat de minister zelf regelen dat de benodigde opvangplekken er komen. Tegen dat besluit kan de gemeente in bezwaar en beroep.
Spreidingswet
Eerder vandaag gaf het kabinet toestemming voor de uitwerking van de spreidingswet. Een onderdeel van deze wet is dat gemeenten gedwongen kunnen worden asielzoekers op te vangen. De Immigratie- en Naturalisatiedienst vreest dat de opvang van asielzoekers ook komende maanden weer vast zal lopen, wegens een tekort aan opvangplekken. Het afgelopen jaar moesten honderden asielzoekers in aanmeldcentrum Ter Apel geregeld buiten slapen omdat er te weinig bedden waren.