Amerikaan zet alles op alles om eeuwig te leven: experts over zijn kansen
Het eeuwige leven is - heel misschien, je weet nooit - best mogelijk, als je maar bereid bent ernaar te leven. Dat hoopt althans de schatrijke Amerikaanse ondernemer Bryan Johnson. Met een nogal rigide leefwijze denkt hij de dood op afstand te kunnen houden. Nederlandse deskundigen spreken zich uit: "Er zit een grens aan."
Bryan Johnson leeft volgens een strikt regime. De wekker gaat elke dag om 04.30 uur. Vóór 11.00 uur heeft hij zijn drie dagelijkse maaltijden achter de kiezen. Daarna hoeft hij vóór zijn bedtijd om 20.30 uur alleen nog maar zijn 100 pillen weg zien te krijgen. Tussendoor neemt hij een 'bad van rood LED-licht', want dat zou goed zijn voor de huid, en heeft hij zijn hoge dosis elektromagnetische straling ook al binnen. Dat laatste is bedoeld om zijn bekkenbodem te versterken.
Een sociaal leven heeft Johnson niet. Daten wil dan ook niet erg lukken; hij gaat nooit uit, slaapt per definitie alleen en is niet bereid voor de liefde van zijn gewoontes af te wijken. Maar hij weet wél waarvoor hij die offers brengt: hij is vast van plan heel, héél oud te worden. En als het een beetje meezit zal hij zelfs helemaal niet doodgaan.
Meest gemeten mens
De zakenman, die zijn bedrijf Braintree Venmo in 2013 voor 800 miljoen dollar verkocht, noemt zijn methode Blueprint. Hij deelt zijn vorderingen en data online. De bedoeling daarvan is om zoveel mogelijk mensen te interesseren voor zijn manier van leven. Nadat hij jarenlang een nogal ongezond leven had geleid en depressief was geweest, besloot hij zijn leven in handen van data en algoritmes te leggen. Als de wetenschap en de metingen zeggen dat het gezond is, doet hij het.
Johnson laat zijn lichaam bijna continu doorlichten, van zijn cholesterol, zuurstofwaardes en bloedwaardes tot aan het laatste nieuws over zijn telomeren (een soort beschermende kapjes aan de uiteindes van chromosomen), die een rol spelen bij veroudering van cellen. Zo werd hij 'de meest gemeten mens' ter wereld, zegt hij tegen de Britse krant The Guardian. En alles wordt gedeeld.
Volgens hemzelf gaat het allemaal de goede kant op; kijk maar naar zijn cijfers, daar zouden veel jongere mannen jaloers op zijn. Zijn 'slaapprestaties': perfecte score. Zuurstofopname: meer dan uitstekend. Percentage lichaamsvet: slechts 7 procent.... en dat ziet er inderdaad gezond uit allemaal, maar de vraag blijft: komt het verouderingsproces daarmee zo sterk tot stilstand dat hij onsterfelijk wordt?
"Nee", is het duidelijke antwoord van Peter de Keizer, verouderingsbioloog bij UMC Utrecht. "Het is zo dat de gemiddelde leeftijd van mensen stijgt, omdat we gezond leven en omdat de medische wetenschap vooruitgaat. Maar de maximale leeftijd, de hoge pieken, gaan niet omhoog. In 1997 is de oudste mens op 122-jarige leeftijd overleden. Sindsdien blijven de oudste mensen rond de 115 hangen."
'Er zit een grens aan'
De Keizer zegt dat 'foute cellen' een belangrijke oorzaak zijn van veroudering. "Dat zijn cellen die beschadigd zijn en niet meer herstellen. Die scheiden stoffen uit die werken als zand in de motor. Nu zijn die tijdens onderzoeken weggehaald bij muizen. Wat gebeurde: gemiddeld leefden ze 27 procent langer. Maar de maximumleeftijd, dus wat bij mensen die 122-jarige was, die stijgt niet. Bij zoogdieren lukt het vooralsnog niet dat maximum erg ver omhoog te brengen. En er zijn ook geen aanwijzingen dat dit binnenkort wel kan."
Dit beaamt ook David van Bodegom, hoogleraar vitaliteit bij Leyden Academy. "Ons lijf gaat niet eeuwig mee. Het slijt door gebruik. Een muis kan 2 worden, een olifant 60, een mens wordt gemiddeld 80. Als je zuinig bent op je lijf en je hebt een beetje geluk, dan kan het af en toe 120 zijn. Maar hoe goed je ook voor jezelf zorgt, 200 kun je niet worden. Er zit een grens aan, en het menselijk lichaam is nu eenmaal niet gebouwd op 200 jaar. Het lichaam van een walvis wel, trouwens."
Zelfs al zou je 'de losse onderdelen' zoals de nieren of het hart vervangen, dan zit je volgens Van Bodegom nog altijd met één cruciaal onderdeel dat onvervangbaar is: ons brein. "Zolang je dat niet kunt uploaden in een computer, zijn we per definitie allemaal terminaal. Niemand ontsnapt eraan, ook niet met een bad rode led-lampjes."
Eeuwig leven moet je niet willen
Of onsterfelijkheid voor mensen in theorie ooit mogelijk wordt, betwijfelt ook Peter de Keizer. Hij legt uit dat er tegelijk '13 processen' in het menselijk lichaam voor veroudering zorgen. "Het probleem van de cellen die door de jaren heen schade oplopen is slechts één van die processen. Je moet dan al die processen tegelijk aanpakken. Het zou best kunnen dat je dan een eind komt met gezonder oud worden. Maar we weten helemaal niet hoe die processen dan op elkaar gaan reageren. Het kan zomaar dat sommige processen een averechts effect krijgen en juist verstoord of beschadigd raken."
De Keizer is kort in zijn advies: "Focus je op gezond oud worden, door gezond eten en vooral sporten."
Een gezonde leefstijl moedigt Van Bodegom ook aan, nadrukkelijk zelfs. Sporten en gezond eten om het lichaam langer gezond en vitaal te houden is voor iedereen goed. "Daardoor leef je gezonder en langer. Maar eeuwig leven moet je helemaal niet willen. De meeste mensen hebben al moeite genoeg voor dit leven een zinvolle invulling te vinden."
Gezond leven kan sowieso een groot verschil maken in levensverwachting, zegt hij. Van Bodegom wijst erop dat mensen die welvarend en hoogopgeleid zijn, zeven jaar langer leven. "Niet omdat ze 100 pillen slikken, maar omdat ze minder geldzorgen hebben, minder stress. Ze roken minder vaak en eten vaker gezond. Ook hebben ze meer aandacht en tijd voor beweging."
Bryan Johnson intussen heeft weinig aandacht voor mensen die zijn missie kritisch beschouwen. En mocht hij toch hetzelfde lot ondergaan als de rest van de mensheid, dan maar het liefst op spectaculaire wijze: "Dan wil ik wel door een bus aangereden worden", zegt hij in het interview met The Guardian. "Dan wil ik dat mijn dood zo vermakelijk mogelijk is voor alle betrokkenen."
Jeff Bezos en het eeuwige leven
Bryan Johnson is niet de enige schatrijke Amerikaan die fantaseert over een eeuwig leven. Jeff Bezos, oprichter van Amazon en een van de rijkste mannen ter wereld, investeerde flink in het bedrijf Altos Labs. Dat bedrijf doet onderzoek naar de verjonging van cellen.
De bekende Israëlische professor Yuval Noah Harari, bekend als schrijver van de boeken Sapiens en Homo Deus, voorspelt dat mensen over pakweg 200 jaar zullen samensmelten met technologie, en zo een soort 'goddelijke robots' worden.