Lange rijen bij Nederlandse stembureaus voor Poolse verkiezingen: 'Trots op mijn landgenoten'
Er stonden vandaag de hele dag lange rijen bij verschillende stembureaus in Nederland waar gestemd kan worden voor een nieuw Pools parlement. Bijna 37.000 Poolse Nederlanders zouden zich hebben aangemeld om vandaag te mogen stemmen, een record.
Zo stond de Pools-Nederlandse Malgorzata Bos-Karczewska vanochtend anderhalf uur in de rij voor het stembureau in Den Haag. "En de rij werd na mij alleen maar langer", vertelt Bos-Karczewska, die verbonden is aan het Kenniscentrum Arbeidsmigranten.
'Hele zondag aan kwijt'
"Ik ben echt trots op mijn landgenoten, dat een recordaantal de moeite doet om vandaag te gaan stemmen. Ik sprak mensen uit allerlei delen van het land, sommigen zijn hier hun hele zondag aan kwijt." Poolse Nederlanders kunnen vandaag in Den Haag, Amsterdam, Groningen, Breda en Brunssum terecht om hun stem uit te brengen op één van de 13 verschillende stembureaus.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Ook in Polen gingen mensen vandaag naar de stembus na een felle campagne in het land. De conservatieve partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) lijkt voor de derde keer de grootste te worden, maar het wordt lastig om dit keer een absolute meerderheid te halen. De liberale Burgercoalitie (KO) van oud-premier Donald Tusk is de grote uitdager van de populistische regeringspartij.
'Historische verkiezingen'
Er staat deze verkiezing veel op het spel, vertelt Bos-Karczewska, die daarom goed begrijpt waarom er dit keer zo veel Poolse Nederlanders hier naar de stembus gaan. "Iedereen beseft dat het historische, belangrijke verkiezingen zijn. We kijken naar de Poolse televisie, lezen de Poolse nieuwssites en spreken met familie daar. We zien wat er gebeurt en iedereen is ervan doordrongen dat elke stem telt."
De Poolse verkiezingscampagne werd gekenmerkt door persoonlijke aanvallen tussen de twee kampen, die ver uit elkaar lijken te liggen. Tusk beschuldigt premier Mateusz Morawiecki onder meer van het uithollen van de rechtsstaat, waarover Warschau regelmatig overhoop ligt met de Europese Unie. Andersom beweren Morawiecki en zijn partij dat Tusk een marionet van de EU en Duitsland is en dat hij niet in het belang van de Poolse bevolking handelt. Tusk organiseerde de afgelopen weken meerdere grote demonstraties tegen de regering. Twee weken terug waren daarbij ongeveer een miljoen mensen op de been in Warschau.
De verkiezingen staan ook deels in het teken van de relatie met Oekraïne. Polen geldt als een van de meest felle bondgenoten van Kyiv, maar de twee landen kregen het recent aan de stok over de import van Oekraïens graan. Warschau heeft dat tijdelijk verboden om de eigen landbouwsector te beschermen. PiS scoort doorgaans erg sterk op het platteland en lijkt dus voor zijn eigen kiezers op te willen komen.
'Staat veel op het spel'
De Pools-Nederlandse Bos-Karczewska hoorde vandaag in de rij voor het stembureau dat de mensen er veel voor over hadden om vandaag hun stem uit te brengen. "Ze hebben echt veel moeite gedaan, juist omdat ze zien dat de democratie in Polen op het spel staat. Veel Poolse Nederlanders willen ooit terug naar Polen, willen daar weer wonen of hun kinderen daar naar school laten gaan."
"De band die zij hebben met Polen is daarom heel erg sterk, ze gaan continu op en neer naar Polen: voor vakantie, of voor een familiebezoek. Omdat er deze verkiezingen veel op het spel staat, beleven ze deze verkiezingen ook intenser. Mensen denken aan hun eigen toekomst en brengen daarom juist deze verkiezingen massaal hun stem uit."
Om 21.00 uur vanavond sluiten alle stemlokalen. De stemmen moeten daarna binnen 24 uur worden geteld. Lukt dat niet, worden de stemmen ongeldig verklaard. Naast de verkiezing voor een nieuw parlement, kan er ook gestemd worden over vier zeer verschillende vragen in een referendum. Volgens critici is dat een truc van regeringspartij PiS om meer conservatieve stemmers naar het stemhokje te trekken.
Bos-Karczewska geeft aan dat veel Poolse Nederlanders niet stemmen op het referendum, om de tellers van het stembureau niet 'nog meer onnodig werk te bezorgen'. "Het is al zeer spannend of alle stemmen in 24 uur tijd geteld kunnen worden. Dit referendum, dat in mijn ogen tendentieus is, laten we daarom aan ons voorbij gaan."
Vanavond om 21.00 uur wordt er een eerste exitpoll verwacht.
