Thuisblijfvader Tim: 'Tijd dat we zorgen voor je kinderen zien als iets cools'

Als kinderen krijgen het mooiste is wat het leven te bieden heeft, dan wil je daar toch zo veel mogelijk van meemaken? Dat zou je denken. Maar hoewel 64 procent van de vaders volgens een onderzoek van Motivaction meer tijd met hun kinderen wil doorbrengen en het merendeel van de ouders de zorg het liefst gelijk zou verdelen, komt daar in de praktijk bar weinig van terecht.

De thuisblijfvader is in Nederland nog altijd zeldzaam. Dat moet anders, vindt Tim Gouw, die wél de daad bij het woord voegde en fulltime voor de kinderen ging zorgen terwijl zijn vrouw de kost won. Het bracht hem meer dan hij had durven hopen.

Tim had een goedlopend consultancybureau toen hij vader werd. Op het moment dat zijn dochter werd geboren, woonde het gezin in Canada. Zijn vrouw had daar zes maanden verlof. Tim leek drie maanden thuis wel voldoende – zeker in vergelijking tot de meeste vaders in Nederland – maar tot zijn eigen verrassing was hij er na die tijd nog helemaal niet klaar voor om aan het werk te gaan. Drie maanden werden zes maanden, en toen zijn vrouw weer aan het werk ging, besloot Tim er nóg zes maanden verlof aan vast te plakken. "Ik vond het veel te leuk om thuis te zijn met die kleine uk."

Groeiend verlangen om thuis te zijn 

Toen het gezin na dat jaar naar Spanje verhuisde, zouden ze de rollen omdraaien. Tim weer aan het werk, zijn vrouw thuis. Maar dat liep anders. "Vanaf het moment dat ik weer ging werken, merkte ik dat ik het gezinsleven en mijn werk, waarvoor ik veel van huis was, heel slecht met elkaar wist te verenigen", vertelt Tim.

"Het was allebei net niet – of helemaal niet eigenlijk. Als ik weer eens ’s ochtends heel vroeg op het vliegveld een klef broodje zat weg te kauwen, was ik gewoon jaloers op mijn vrouw. Ik voelde een groeiend verlangen om meer thuis te zijn." Zijn vrouw had precies het omgekeerde: zij wilde juist weer werken. En zo werd Tim thuisblijfvader.

En nee, natuurlijk was dat niet alléén maar leuk. Het was best even wennen, en zoeken naar wat de maatschappij en zijn gezin nou precies van hem verwachtten. Er waren momenten dat zijn vrouw hem huilend aantrof in een hoekje van de keuken, ten einde raad van het gezeur, gedrein en gebrek aan gehoorzaamheid van zijn inmiddels twee kinderen (in Spanje werd hun zoon geboren). "Kinderen weten je zwakke plekken nog beter te vinden dan die vervelende collega. Ik heb me zeker weleens afgevraagd waar ik aan begonnen was. Kón ik dit eigenlijk wel?"

Afkicken en sociaal isolement

Het ging allemaal niet vanzelf. Tims grootste inzicht was misschien nog wel dat als je als vader thuis gaat zitten, dat niet automatisch betekent dat het huishouden gelijkwaardig wordt verdeeld. "Mijn vrouw deed nog steeds heel veel. In het begin had ik enorme blinde vlekken en lukte het me niet het huis op orde te krijgen, waardoor die mentale last bij haar bleef liggen."

Ook bleek Tim bepaalde aspecten van het fulltime vaderschap schromelijk te hebben onderschat. Zoals het sociale isolement waarin hij plots terechtkwam. "Ik was er erg aan gewend dat er continu een intellectueel beroep op me werd gedaan vanuit de buitenwereld. Toen dat op een gegeven moment wegviel, had ik daar moeite mee. Mijn moeder was de enige die me nog appte. Ik moest echt afkicken van die communicatiemolen die gepaard gaat met werken."

Zijn werk an sich miste hij niet, maar de omschakeling naar een andere levensinvulling was groot. Werk betekent identiteit, trots, status, sociale contacten, ontwikkeling, inkomen en ertoe doen, schrijft Tim in zijn boek. Geen werk betekent dus dat dat allemaal wegvalt. En waar op je werk je mate van succes duidelijk meetbaar is aan de hand van al dan niet behaalde kpi’s en doelstellingen, is dat thuis niet het geval.

Tim: "Van je kinderen krijg je weinig schouderklopjes. Als je al feedback krijgt, is dat meestal in de vorm van een driftbui op de vloer. In het begin vond ik het lastig daar bevrediging in te vinden voor mezelf. Wat had ik nou eigenlijk gedaan op zo’n dag? Was ik nou lekker bezig of niet? Wanneer was een dag geslaagd? Je moet het hebben van de kleine geluksmomentjes. Die moet je koesteren, er heel bewust bij stilstaan. Even trots op jezelf zijn en dan weer over tot de orde van de dag."

'Wat doe je de hele dag? Taarten bakken?'

In het begin vond Tim het ook lastig zich tot andere vaders te verhouden. "Bij het schoolplein of in de speeltuin hadden zij, veelal expats, het allemaal over hun werk. Als ik zei dat ik thuisblijfvader was, kreeg ik vaak de vraag wat ik dan de hele dag deed – taarten bakken? Er wordt een beetje op neergekeken."

"De eerste reactie is vaak: waarom zou je dat doen? Wanneer je als man niet werkt, moet daar een goede reden voor zijn. Voor vaders wordt het als iets moderns gezien als ze deze keuze maken, terwijl het voor vrouwen inmiddels ouderwets is. Dat is meten met twee maten; dat gaat er bij mij niet lekker in."

Het moet wat Tim betreft maar eens afgelopen zijn met het stereotype van de vader als welwillende oen, die maar wat aan klungelt en zich snel uit de voeten maakt wanneer er een luier verschoond moet worden. "Het wordt tijd dat we zorgen voor je kinderen zien als iets cools. Er moeten nieuwe rolmodellen komen van zorgende vaders; de beeldvorming moet beter."

"Het thuisblijfvaderschap zou iets moeten zijn dat je kunt ambiëren en waarover je met trots kunt vertellen. Het zou mooi zijn als we toe kunnen groeien naar een situatie zoals in Scandinavië, waar niemand ervan opkijkt als een vader thuisblijft voor de kinderen. Een gelijkwaardig verlof zou daarbij alvast enorm helpen."

Gemiste kans 

Tim vindt dat mannen meer moeten gaan zorgen. "Ik denk dat dat aan de basis staat van de oplossing voor heel veel problemen waar we tegenaan lopen. Privé, op mentaal vlak, maar ook in je relatie, hoe je omgaat met je partner, en als maatschappij. Als meer vaders meer zorgtaken op zich nemen, ontstaat voor moeders ruimte om meer te gaan werken of hun eigen dingen te gaan doen."

Hij denkt dat veel vaders dat ook best willen, maar het lastig vinden handen en voeten te geven aan die behoefte. "Dat is een enorme gemiste kans. Het is een kwestie van je tijd anders indelen. Ik hoop dat mijn boek daar handvatten voor geeft of in ieder geval een ander verhaal laat horen."

De kinderen van Tim zijn inmiddels 5 en 3 en gaan naar school (in Spanje begint dat vanaf 3 jaar). Hij is weer begonnen met werken, onder meer als host van de succesvolle podcast Papa moet het doen. Dat bevalt hem best, maar af en toe houdt hij de kinderen – die nog niet leerplichtig zijn – stiekem een dagje thuis. "Soms mis ik ze. Ik kan me echt verheugen op een dag met de kinderen."

Goede band met je kinderen

Uiteindelijk werd Tims tijd thuis een van de mooiste periodes van zijn leven. Hij kreeg meer zelfvertrouwen, een gelijkwaardigere relatie met zijn vrouw en vooral een dijk van een band met zijn kinderen. "Als je af en toe thuis bent met de kinderen kan dat heel zwaar zijn, omdat je het eigenlijk niet lekker in de vingers hebt. Maar als je een lange, onafgebroken periode met ze doorbrengt, raak je ermee vertrouwd."

"Ik ken mijn kinderen nu door en door. Ik weet wat ze nodig hebben en wat ze wel en niet leuk vinden. Ik weet dat ik op mezelf kan vertrouwen. We zijn goed op elkaar ingespeeld, en ik ben ervan overtuigd dat dat komt doordat we zoveel tijd met elkaar hebben doorgebracht. Ik gun iedereen zo’n goede band met zijn kinderen."

3 redenen om als vader vaker thuis te blijven

In zijn boek De thuisblijfvader noemt Tim Gouw tien redenen om als vader vaker thuis te blijven (en eentje om het niet te doen – die we hier niet zullen spoileren). De drie belangrijkste voors:

1. Voor jezelf - Vaders die meer zorgen hebben minder burn-outklachten en zitten lekkerder in hun vel. Bovendien moet je de rest van je leven nog werken: waarom zou je in die paar jaar dat je kinderen klein zijn niet optimaal van ze genieten?
2. Voor je relatie - Vaders die meer tijd met hun kinderen doorbrengen hebben een beter seksleven, maken minder vaak ruzie met hun partner en scheiden minder vaak.
3. Voor je kinderen - Onderzoek laat zien dat aanwezige vaders een positief effect hebben op de gezondheid, zelfstandigheid, zelfverzekerdheid, nieuwsgierigheid, taalontwikkeling, vriendschappen en het leervermogen en zelfvertrouwen van kinderen. Als ouders gelijkwaardig zijn, zijn de kinderen ook minder geneigd om te vervallen in rolpatronen. Dochters van betrokken vaders zijn actiever op de arbeidsmarkt en zoons nemen meer zorgtaken op zich als ze later een gezin hebben.

De thuisblijfvader (Fontaine Uitgevers) van Tim Gouw verschijnt op 13 februari.