Zoektocht naar nalatenschap slachtoffer Holocaust in De Erfgenaam loopt spaak: 'Enorme domper'
In 'De Erfgenaam' onderzoekt presentator Ruben Nicolai (46) de Joodse erflater Alfred Jacques Marx, die in 1880 geboren is. Net voor de Tweede Wereldoorlog investeert hij in Israël, in de hoop deze bezittingen ná de oorlog te kunnen claimen. Maar dat laatste is nooit gebeurd. Wat is er gebeurd met Alfred? En hoe komt zijn geld terecht?
"Gezien zijn leeftijd, hij was toen bijna 63, mag je ervan uitgaan dat hij na aankomst zo goed als meteen naar de gaskamer is gestuurd"
Erfgenamenonderzoeker Klaas Zondervan helpt Ruben ook bij deze case weer. Vanuit de oudste Joodse bibliotheek ter wereld leert Ruben dat er een nalatenschap is. Een erfgenaam, de waarde van de erfenis, een eventuele huwelijkspartner, kinderen... Er is niets dat Ruben en Klaas van Alfred en zijn erfenis weten. De waarde van de erfenis mag pas bekendgemaakt worden, als de rechtmatige erfgenaam ernaar vraagt.
Van historicus Aline hoort Ruben dat Alfred een joodse man is die voor de oorlog heeft geïnvesteerd in Israël. "Dat kan om spaargeld gaan, maar ook om stukken land." Na de Tweede Wereldoorlog is het geld dat Alfred heeft geïnvesteerd ondergebracht bij het Joods Nationaal Fonds. "Omdat heel veel joden de holocaust niet hebben overleefd", aldus de historicus.
In het Nationaal Archief in Den Haag vindt Ruben een kaartje van Alfred, waarop af te lezen valt dat Alfred op 18 oktober 1943 in kamp Westerbork is aangekomen en ook dat hij een dag later op transport naar Auschwitz is gezet. "Gezien zijn leeftijd, hij was toen bijna 63, mag je ervan uitgaan dat hij na aankomst zo goed als meteen naar de gaskamer is gestuurd." Uit het persoonlijk dossier van Alfred, dat ook in Den Haag te vinden is, blijkt dat Alfred rechter in Rotterdam was en dat hij rond 22 oktober 1943 is overleden als gevolg van gasverstikking in Auschwitz.
In het stadsarchief van Rotterdam doet Ruben opnieuw een vondst over Alfred: een huwelijksakte. Alfred trouwde in 1911 met Josepha Valentine Henschell. Ook leert Ruben dat Alfred naast rechter ook bankdirecteur was, net als zijn overleden vader Benjamin. Aline heeft inmiddels ontdekt dat de moeder van Josepha op 86-jarige leeftijd is vermoord in Auschwitz, nadat zij ondergedoken had gezeten in Zeist, vlakbij Utrecht. Er wordt sterk rekening mee gehouden dat Josepha hetzelfde lot is ondergaan.
Bij een echtpaar dat een boek heeft geschreven over onderduikers in Zeist, wint Ruben waardevolle informatie. Namelijk dat Josepha en Alfred vijf kinderen kregen samen: drie dochters en twee zonen. Josepha heeft samen met haar jongste zoon Ernst ondergedoken gezeten in Zeist. De andere kinderen hebben op andere plekken in Nederland onderdak gevonden.
Het echtpaar dat het boek over onderduikers heeft geschreven brengt Ruben in contact met ene Wouter, die - wanneer Ruben langsgaat - toevalligerwijs aan het vergaderen is met Pauline en Christine, beide kleindochters van Alfred Marx. Pauline blijkt de dochter te zijn van Ernst Marx, die niet meer leeft. Christine is een dochter van Alfreds dochter Toni Eva, die eveneens niet meer leeft.
Christine en Pauline vertellen Ruben dat ze weten van de investeringen die hun opa voor de Tweede Wereldoorlog deed, maar dat ze nooit hebben doorgezet om die erfenis op te halen. Met goedkeuring van de familie mag Ruben uitzoeken waar de nalatenschap van Alfred uit bestaat. Wanneer erfgenamenonderzoek Klaas de gegevens opvraagt, blijken er een hele hoop haken en ogen aan te zitten, waardoor het nog een jaar kan duren voordat die informatie bekend wordt gemaakt. "Een enorme domper", besluit Ruben.
Afleveringen van De Erfgenaam gemist? Bekijk de uitzendingen hier terug.
De Erfgenaam is elke woensdagavond te zien om 20:30u op RTL 4.