Debbie: 'Ik durf niet te bevallen'
Ik vraag dit voor een vriend: elke week behandelen we een vraag die je niet snel aan je eigen arts of therapeut durft te stellen. Deze week: de zwangere Debbie kijkt met angst en beven uit naar haar bevalling. Het allerliefste wil ze dan ook een keizersnede, maar die wordt haar ontraden. Wat moet ze nu doen?
Debbie (29) – inmiddels 4 maanden zwanger – is ontzettend bang om te bevallen. "Ik heb de afgelopen jaren iets te veel horrorverhalen gehoord en gelezen over wat er allemaal kan misgaan en als ik er alleen al aan denk, ga ik letterlijk en figuurlijk op slot. Vaginaal bevallen lijkt me de hel."
Heel graag wil zij daarom een geplande keizersnede, maar ze merkt dat die niet zomaar mogelijk is. In ieder geval niet zonder medische reden. "Ook mijn eigen verloskundige probeert me op andere gedachten te brengen. Graag zou ik willen weten of er niet toch een uitzondering kan worden gemaakt. Of is er een manier om van mijn baarangst af te komen?"
"Laten we met die met angst beginnen, daarmee moeten we eerst aan de slag", zegt verloskundige Selina Hekelbeeke, die regelmatig vrouwen spreekt die kampen met dezelfde angsten als Debbie. "Bevallen, zeker als het gaat om de komst van je eerste kindje, is natuurlijk het grote onbekende. Waarover – helaas – zeker online veel spookverhalen bestaan en juist de negatieve ervaringen worden gedeeld. Daarnaast kennen we natuurlijk allemaal de bevallingen uit (Amerikaanse) films en series waarin een bevalling vrijwel nooit begint en verloopt zoals in het echte leven. Probeer dan nog maar eens de reële informatie eruit te filteren."
Gehoord voelen
Daarnaast zijn er vrouwen die vanwege een eerdere traumatische (beval)ervaring of vanwege een nare seksuele ervaring een angst voor vaginaal bevallen hebben ontwikkeld. Hekelbeeke: "Ten eerste is het in elke situatie belangrijk om je gehoord te voelen. Waar komen je angsten vandaan en hoe beïnvloeden die je blik op een toekomstige bevalling? Wat reëel is in de angst is niet het belangrijkste, maar welke informatie, steun en handvatten kunnen je helpen om dit aan te pakken? Voor sommigen zal dit in de vorm van gesprekken met een specifieke zorgverlener zijn, terwijl voor een ander een cursus en informatie van de verloskundige voldoende is."
Als Debbie tot de groep vrouwen behoort die de baarangst heeft ontwikkeld vanwege 'het grote onbekende', dan raadt Hekelbeeke haar ook aan om in gesprek te gaan en blijven met haar eigen verloskundige en een betrouwbare cursus te gaan volgen. "Het is natuurlijk ook superspannend. We zijn ook helemaal niet meer geprogrammeerd om iets in te gaan waarvan we niet precies het verloop kunnen voorspellen."
"Met de cursus die wij zelf hebben ontwikkeld willen we vrouwen voorzien van reëele en praktische informatie, hen als het ware rugzakje met tools te geven. En ook al gebruik je tijdens de bevalling maar 10 procent van die tools, ze kunnen wel voor meer rust zorgen en ertoe leiden dat een vrouw kan loslaten. Een bevalling kun je niet plannen, maar door te weten wat de mogelijkheden zijn – ook als het anders loopt – krijg je meer vertrouwen."
Vertrouwen in eigen lijf
Het is volgens de verloskundige belangrijk dat een vrouw die informatie krijgt die bij haar past. Waar de een behoefte heeft aan hypnobirthing of mindfulness, kan de andere vrouw meer behoefte hebben aan een soort biologieles. "Het is van belang dat een vrouw leert om op haar eigen lijf te vertrouwen. Maar ook dat ze weet hoe haar lichaam in elkaar zit, wat ze kan voelen en waar."
Ook een aanrader: ga alvast eens op bezoek of doe een virtuele tour in het ziekenhuis waar je het liefst zou willen bevallen. "Alle informatie helpt. Doe zo’n tour en bedenk: hoe kan ik het me hier eigen maken? En als je thuis zou willen bevallen, bespreek dan dat scenario met je verloskundige."
Volgens Hekelbeeke hebben vrouwen nu helaas ook nog vaak het idee dat ze moeten 'opkomen voor hun bevalwensen'. "Dat is jammer, je hoopt dat vrouwen gaan ervaren dat er een team klaarstaat dat het beste met hen voorheeft. Dat is ook onze taak als zorgverlener."
Toch een keizersnede?
Maar wat als Debbie ondanks alles nog steeds overtuigd is van een keizersnede? "Bij ons in de regio is een keizersnede niet uitgesloten, maar wel iets wat we alleen weloverwogen doen. Wij stellen altijd een gesprek met een gynaecoloog voor. Hij of zij zal dan alle opties bespreken en reële informatie geven over een keizersnede. Een keizersnede is zeker niet altijd de makkelijkste weg. Als er geen andere optie is, is het mooi dat het bestaat en zijn de gynaecologen er ook goed in. We moeten alleen het herstel ook niet onderschatten. Het is een grote buikoperatie en ook voor het kindje zijn er meer voordelen bij een vaginale bevalling."
Hekelbeeke: "We moeten luisteren naar angsten en wensen, maar wel checken of deze gebaseerd zijn op juiste informatie. Soms is er ook bijvoorbeeld nog een tussenoptie mogelijk: plaatsing van een ruggenprik en een ingeleide bevalling. Daarbij moeten natuurlijk ook weer alle voor- en nadelen worden afgewogen."
Angst wegnemen
Hekelbeeke weet uit ervaring dat uiteindelijk weinig mensen voor een keizersnede zullen gaan. "Meestal lukt het gelukkig om de angst grotendeels weg te nemen en meer vertrouwen te geven in het proces. En ook niet onbelangrijk: in het geboorteteam om je heen. Het is voor alle vrouwen belangrijk om je angsten bespreekbaar te durven maken. En voor ons als zorgverleners zeker nog belangrijker deze heel serieus te nemen."
Rubriek: Asking for a friend
In deze wekelijkse rubriek Asking for a friend leggen we lezersvragen over gezondheid voor aan één van onze experts. Heb jij ook een prangende gezondheidsvraag voor een huisarts, verloskundige, diëtist, psycholoog of een andere gezondheidsexpert? Mail die dan naar weekendmagazine@rtl.nl en wie weet zie jij het antwoord hier op deze plek snel verschijnen.