AI zorgt voor een toename van cybercriminaliteit
In deze uitzending van Cybersessies alles over veilig internetten. Hoe krijgen we het internet veiliger? Hoe kun je veilig thuiswerken? En welk slim alternatief voor ingewikkelde wachtwoorden bestaat er? Dit en meer bespreekt presentator Remy Gieling met zijn drie gasten van deze week.
Wekelijks nodigt Gieling kopstukken uit de cyberwereld uit die je in begrijpelijke taal bijpraten over belangrijke thema's. Met deze week: Wat gaat 2024 ons op het niveau van cyberveiligheid brengen? Waarom is het belangrijk dat doxing (het delen van persoonsgegevens met het doel om iemand te intimideren) sinds 1 januari jl. strafbaar is? En wat is de link tussen AI en cybercrime?
Deze editie zijn te gast: Marieke Snoep (hoofd consumentenmarkt en Lid Raad van Bestuur KPN), Inge Bryan (voorzitter DIVD) en co-host Dave Maasland (CEO ESET Nederland).
Kijk hier de uitzending terug
'Socialer, veiliger en groene internet'
Een groot deel van onze dag speelt zich online af. Of we nu samen televisie kijken, videobellen, gamen, de lampen bedienen of zaken met de hele wereld doen - het internet maakt meer mogelijk dan ooit. En dit maakt dat digitale weerbaarheid een steeds belangrijker thema voor ons allemaal wordt. Marieke Snoep, hoofd consumentenmarkt en Lid Raad van Bestuur KPN, is één van de kartrekkers in Nederland die zich voor een socialer, veiliger en groener inzet. "Het wereldwijde web is decennia geleden bedacht met het idee om mensen bij elkaar te brengen. Om informatie voor iedereen bereikbaar te maken, kennis sneller te kunnen delen en vooruitgang te versnellen. Het internet is van iedereen. Voor iedereen. En dit willen we graag zo houden."
Dat het internet veel deuren opent, laten tal van praktijkvoorbeelden volgens Snoep zien. "Zo zagen we bijvoorbeeld tijdens de pandemie dat onnodige bezoeken aan een arts door middel van apps konden worden voorkomen. Met behulp van AI, een dagelijkse foto van de patiënt en de beoordeling van een arts kon veel efficiëntere zorg worden verleend."
Daarnaast heeft de komst van 'www' de manier waarop we leren, veranderd. "Het biedt nieuwe mogelijkheden om onderwijs te democratiseren en gelijkheid te bevorderen", aldus Snoep. Als voorbeeld noemt ze online cursussen en samenwerkingstools, zoals Google Docs en Skype. "Het internet biedt toegang tot een breed scala aan online cursussen en tools, die vaak gratis of tegen een lage prijs worden aangeboden. Dit maakt het mogelijk om overal ter wereld toegang tot kwalitatief hoogstaand onderwijs te krijgen en, ongeacht de locatie of financiële situatie, altijd en overal met elkaar te kunnen samenwerken."
Waardevolle ontwikkeling met schaduwkant
Naast de mooie ontwikkelingen die het wereldwijde web met zich meebrengt, stelt Snoep als hoofd consumumentenmarkt dat er ook een keerzijde aan de online bubbel zit. "De laatste jaren is het internet dusdanig hard gegroeid met alle gevolgen van dien. Het is er niet altijd beter op geworden. Online zijn betekent vandaag de dag bijvoorbeeld ook: hackers, phishing, online pesten, polarisatie en blootstelling aan nepnieuws."
Dat het internet een gevaarlijke plek kan zijn, wordt bevestigd door de jaarlijks ruim 2,2 miljoen Nederlanders die slachtoffer van cybercrime worden. "Bovendien is het aantal phishingaanvallen in één jaar tijd vertienvoudigd en houdt ons netwerk per jaar meer dan zeven miljoen pogingen van aanvallen van malafide websites proactief tegen. Iedereen kan slachtoffer worden. Elke consument, elk bedrijf is een target, in het bijzonder nu datadiefstal en AI elkaar hebben gevonden.”
Als voorbeeld neemt de KPN-topvrouw het klonen van stemmen. “Stel dat jouw kind een leuke shopvlog op TikTok heeft geplaatst, dan is het nu mogelijk om de stem te klonen. Vervolgens wordt jij in paniek zogenaamd door jouw kind met een gekloonde stem gebeld met het verzoek om hulp. In deze tijd is het belangrijk om als ouder te weten hoe in zo'n situatie te handelen."
Snoep heeft zelf ook een interessant experiment met haar ouders uitgevoerd, waarbij ze haar eigen stem heeft gekloond. "Dit heb ik gedaan om hen te laten horen wat er tegenwoordig allemaal mogelijk is. Best eng eigenlijk. Gelukkig herkende mijn moeder dat ik het zelf niet was, maar het gebeurt vaak genoeg dat mensen er wel intrappen."
Door voorgaande zien Snoep en haar team het des te meer als missie om het internet beter te maken, en de digitale weerbaarheid van iedereen te verhogen. "Echter, niet alleen beter als in sneller en stabieler. Wij vinden dat het internet een plek moet zijn die het leven makkelijker en leuker maakt. Mensen verbindt in plaats van verdeelt. Wij gaan voor een internet waar jij je veilig voelt, waar iedereen mee kan doen en dat groener is (lees: beperken van voetafdruk, en inzetten op energie-efficiëntie, circulariteit en biodiversiteit), zodat we allemaal vooruit kunnen. Vandaag, morgen en in de verre toekomst. Vandaar ook dat we bijvoorbeeld met webinars voor klanten zijn begonnen, en we de samenwerking met Cybersessies zijn gestart. Op naar een weerbaardere digitale wereld!"
Tips om je digitaal weerbaarder te maken
Waar de telecomwereld zelf proactief de verantwoordelijkheid pakt om het internet veilig te maken en houden, is er ook een rol voor gebruikers weggelegd. Volgens Snoep kun je vandaag al het volgende doen om morgen digitaal veiliger te zijn: "Installeer goede antivirussoftware, maak gebruik van sterke en unieke wachtwoorden (een wachtwoordmanager helpt daarbij), gebruik tweefactorauthenticactie en update regelmatig alle digitale apparaten. En voor het geval er toch iets fout gaat, zorg dan dat je altijd een back-up van al jouw bestanden hebt gemaakt."
Slachtoffer geworden? Schaam je niet
Ter afsluiting wil Snoep benadrukken dat iedereen slachtoffer van cybercrime kan worden. "Schaam je vooral niet. Ben je slachtoffer geworden, ga op zoek naar de juiste hulp. Neem bijvoorbeeld de Fraudehelpdesk waar je voor advies terecht kunt. En check de informatie die je internetprovider met je deelt, zoals wij dat doen in onze nieuwsbrieven en met webinars voor consumenten. Weet dat het iedereen kan overkomen. Deel je verhaal met anderen als jou iets digitaal overkomt, blijf naar elkaar omkijken en help elkaar. Als telecomprovider hebben we onze verantwoordelijk, maar ook als samenleving. Digitale veiligheid is namelijk geen technisch, maar maatschappelijk probleem. De kracht zit 'm in het gesprek!"
Cybersessies
RTL Z zendt zes weken lang in samenwerking met KPN en het digitale beveiligingsbedrijf ESET 'Cybersessies' uit. In dit vierde seizoen van de wekelijkse cybersecurity talkshow gaan (inter)nationale experts met elkaar in gesprek over belangrijke thema’s die binnen de wereld van digitale veiligheid spelen. Een kijktip voor iedereen.
Cybersessies is elke vrijdag om 11:10 uur op RTL Z te zien.
