'Sancties tegen Rusland kunnen Nederland 16 miljard euro kosten'

Dat denken onderzoekers van Rabobank. De Westerse landen, zoals die in de Europese Unie en de VS zinnen op maatregelen als antwoord op de stappen van de Russische president Poetin.

Maar die maatregelen raken onze eigen economie waarschijnlijk ook. Het hangt van de zwaarte van die sancties af, hoe hard, legt Hugo Erken, hoofd onderzoek Nederlandse economie bij Raboresearch, uit.

Twee scenario's

Er zijn twee scenario's, aldus Erken. Óf er komt een pakket met redelijk slappe sancties tegen Rusland, dan blijven de kosten voor ons beperkt tot zo'n 6 miljard euro.

Óf er komen zwaardere sancties, waarbij onze handel met Rusland wel sterk wordt geraakt. Dan loopt de rekening voor ons op tot circa 16 miljard euro, verwacht hij.

Hogere prijzen voor olie en gas

Bij zwaardere sancties kun je eraan denken dat de EU minder of geen olie en gas van Rusland koopt. "Dan zullen de olie- en gasprijzen stijgen", aldus Erken. De gasprijs kan dan oplopen van de huidige 77 euro per megawattuur, tot 110 euro, denkt Erken.

Dat betekent dus dat consumenten een hogere gasrekening krijgen. En ook aan de pomp zullen we meer gaan betalen als de olieprijs stijgt. Dat alles zal ertoe leiden dat de inflatie heel lang hoog blijft, aldus Erken.

Ook bedrijven die sterk afhankelijk zijn van energie zullen het gelag betalen, zegt hij.

Een eerste stap die Duitsland vandaag neemt is dat het goedkeuringproces van de omstreden gaspijpleiding Nord Stream 2, van Rusland naar Duitsland, wordt opgeschort. Zolang de pijpleiding niet is gecertificeerd, mag er geen aardgas doorheen worden vervoerd.

Rusland is belangrijke energieleverancier

Rusland is goed voor tussen de 35 en 40 procent van de gasleveranties aan de EU en voor rond een kwart van de olie die we kopen. 

Als we minder gas en olie kopen van Rusland, dan zullen we olie en gas ergens anders vandaan moeten halen, legt Erken uit. De VS is een belangrijke leverancier van gas, maar Amerikaans gas is duurder dan Russisch gas en de VS produceert al op maximale capaciteit.

'Sancties zijn ook eigen belang'

Maar als sancties ook ons zelf raken, waarom zouden we dan maatregelen tegen Rusland nemen? Het gaat om vrede en veiligheid op het Europese continent, legt Sjoerd Sjoerdsma uit, Tweede Kamerlid voor D66.

En vergeet verder niet dat je vrij kunt reizen tussen Oekraïne en de EU, er is geen visumplicht, zegt hij. Als inwoners van Oekraïne vluchten, naar Polen, Duitsland of Nederland, dan komt het voor ons dichtbij. Het is ook eigen belang dat we maatregelen nemen tegen Rusland, aldus Sjoerdsma.

Hij pleit er overigens voor om nu niet meteen hele zware sancties af te kondigen. "Je moet nog wat maatregelen overhouden als Poetin verder gaat, zodat je hem nog harder kunt raken", zegt Sjoerdsma.

Sancties tegen Russische bestuurders en banken

De EU werkt, naast het uitstellen van certificeren van gaspijpleiding Nordstream 2, aan een paar andere sancties. Zo krijgen Russische parlementariërs die aandrongen op de erkenning van de separatistische regio's en separatistenleiders een inreisverbod voor de Europese Unie. Ook vermogen van deze personen in de EU wordt bevroren.

Andere sancties beperken de toegang van de Russische overheid tot de Europese kapitaalmarkt. Daarmee moeten leningen aan Rusland om te gebruiken in de opstandige regio's, worden beperkt. Ook banken die het Russische leger financieren worden getroffen door de maatregelen van de EU.

Daarnaast wordt de Europese handel met de rebellenrepubliekjes Donetsk en Loehansk verder ingeperkt. De sancties worden nauw afgestemd met de VS en andere bondgenoten.