Ombouwen supermarkt naar andere formule is een militaire operatie
Als supermarkten worden overgenomen door een concurrent, dan moeten ze worden verbouwd naar een nieuwe formule. Daar komt heel wat meer bij kijken dan even een andere lichtbak aan de gevel schroeven.
Geregeld nemen supermarkten winkels van elkaar over. Zo werd Emté gekocht door Jumbo en Coop en worden de supermarkten van het Noord-Hollandse DEEN overgenomen door drie branchegenoten. Die winkels zullen straks geen DEEN meer heten, maar Albert Heijn, Vomar of Dekamarkt.
Daarbij nemen supermarkten elke zeven tot twaalf jaar hun bestaande winkels onder handen. Dat is om de winkel een frisser uiterlijk te geven en nieuwe concepten, zoals een sushibar, toe te passen.
In beide gevallen gaan de winkels een aantal dagen dicht voor de verbouwing. Maar bij een overname door een ander bedrijf is de verbouwing meestal ingrijpender.
Haast
Ombouwen moet zo snel mogelijk: iedere dag dat een winkel minder lang dicht blijft scheelt omzet. En hoe langer je dicht bent, hoe groter het risico is dat klanten naar een andere supermarkt gaan die hen bevalt, of ze gaan online hun boodschappen doen.
Verbouwen is sowieso kostbaar. Een ingewijde rekent met een bedrag van acht ton voor een kleinere vestiging tot 1,5 à 2 miljoen euro voor een grotere.
Veertig weken plannen
Iedereen die wel eens heeft verbouwd, weet dat je niet zomaar kunt beginnen. Er gaat heel wat plannen aan vooraf. Bij een supermarkt gaat het om zo'n veertig weken, vertelt Eef Luchies.
Hij is directeur bij Brand Junkies, een reclame- en ontwerpbureau dat veel werkt voor winkels. Daarbij gaat het ook om het maken van bouwtekeningen hoe de nieuwe winkel eruit gaat zien en het inkopen van materialen, aldus Luchies.
'Het ombouwen van een supermarkt naar een andere formule is altijd een beetje uitdagend'
3D-tekenprogramma
3D-tekenprogramma's berekenen precies voor je hoeveel tegels en leidingen je nodig hebt, aldus Luchies. Grotere supermarktbedrijven, zoals Albert Heijn en Jumbo, hebben hun eigen projectmanagementbureau, weet hij. Luchies heeft veel met verschillende supermarktbedrijven gewerkt.
Met de schaarste van nu is het niet altijd makkelijk om aan de benodigde bouwmaterialen te komen en er moeten bijvoorbeeld koelingen voor in de winkel worden ingekocht bij leveranciers.
Werken in kwadranten
"Er lopen er soms wel negentig mensen tegelijk rond in de winkel bij een verbouwing", zegt Luchies. Eerst worden de winkel helemaal leeggehaald. Daarna begint de opbouw.
"Daarbij wordt er in vier kwadranten gewerkt. In vak één wordt het tegelwerk gedaan en in vak vier bijvoorbeeld het systeemplafond, dan loop je elkaar niet voor de voeten en je hebt ook geen last van elkaars afval."
Militaire operatie
Als het verbouwen eenmaal aan de gang is, dan staat er in tien dagen een volledig nieuwe supermarkt, in ieder geval bij Albert Heijn. Daarbij wordt zo efficiënt mogelijk gewerkt.
"Het is net een militaire operatie", zegt Bart Fischer. Hij was jarenlang verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de formule van Albert Heijn in Nederland en België. Nu ontwikkelt hij concepten voor retailers en fabrikanten en hij geeft hen advies.
Verbouwen kan bijvoorbeeld efficiënter doordat stellingen voor de winkels van Albert Heijn vaak voorgeassembleerd worden door het bedrijf Stamhuis in Utrecht. Compleet met prijskaartjes eraan worden ze in een vrachtwagen gezet en naar de supermarkt gereden, zodat ze meteen kunnen worden geplaatst, vertelt Luchies.
IT
Verder zal bij een overname alle IT worden overgezet op systemen van de overnemende partij, verwacht Fischer. "Er zit heel veel IT achter een supermarkt", vult retailexpert Paul Moers aan. "Bestelsystemen, kassasystemen, ze zullen allemaal moeten worden aangepast."
'Naar andere formule is uitdaging'
"De ombouw van een supermarkt naar een andere formule is altijd een beetje uitdagend", waarschuwt Fischer. Dat is volgens hem vooral als er een verschil is in positionering.
"Toen Jumbo bijvoorbeeld C1000 overnam, was Jumbo een keten die meer zat in de hoek van 'everyday low price', oftewel lage prijzen beloven en niet steeds met aanbiedingen komen, omdat de prijzen al laag zijn. C1000 had wat hogere prijzen, maar had wel geregeld aanbiedingen. Daar liep Jumbo wel een beetje tegenaan. Klanten van omgebouwde C1000's waren gewend dat er acties waren."
'DEEN heeft een waanzinnige bloemenafdeling. Als Albert Heijn bloemen net zo goed in de vingers krijgt, zal het bij bestaande winkels daar ook meer plek voor inruimen'
Albert Heijn
Albert Heijn zal daar ook mee te maken krijgen, denkt Kitty Koelemeijer, hoogleraar Marketing & Retailing aan Nyenrode Business Universiteit.
Trouwe DEEN-klanten zullen gedachteloos naar hun supermarkt gaan. Maar als het plotseling een Albert Heijn is geworden, dan zullen ze kiezen of ze blijven, of dat ze een andere supermarkt gaan zoeken. Een deel van de klanten zal wel overgaan, denkt ze. "Ze kiezen voor het gemak in de buurt."
Het verschil tussen Dekamarkt en Vomar aan de ene kant en DEEN aan de andere kant is kleiner, aldus Koelemeijer.
'Eigen formule aanpassen'
Jumbo heeft destijds bij de overname van C1000 de eigen formule wat moeten aanpassen, aldus Fischer. Ook op andere terreinen kan de supermarkt die wordt gekocht invloed hebben op de overnemende partij, zegt hij.
"Zo heeft DEEN een waanzinnige bloemenafdeling. Albert Heijn heeft ook de bloemencentrale van DEEN gekocht en als ze bloemen net zo goed in de vingers krijgen als DEEN, dan zullen ze bij de ombouw van bestaande winkels ook meer plek inruimen voor bloemen", verwacht Fischer.
Extra reclame
Via extra reclame in de buurt zul je klanten moeten overtuigen dat ze blijven komen naar hun vertrouwde winkel, die wel een ander jasje heeft, zegt hij.
Tot een supermarkt wordt omgebouwd moet er ook reclame worden gemaakt voor de oude formule, je wilt immers op het laatst moment geen klanten kwijtraken, zegt Moers.