Nicole: 'Partner met autisme vond ik prima, maar niet nu ik hulpbehoevend ben'

"We leidden al snel een serieus leven. 21 jaar geleden had ik geen makkelijke thuissituatie. Er was veel onrust en onveiligheid en daar was Jeroen: rustig, stabiel en trouw. Ik was 17 en naïef. Na een paar vriendjes, niets serieus, was hij de man die me vrijheid gaf en mogelijkheden bood. Hij had een auto waardoor we samen op pad konden en een warme familie waarbij ik me meteen thuis voelde.

Terugkijkend was hij vooral een vlucht voor me. Binnen twee jaar gingen we samenwonen, ik was achttien toen ik met hem mijn eerste huis kocht. Twee jaar daarna trouwden we en weer een jaar later kregen we ons eerste kind. Ik had behoefte aan huisje-boompje-beestje en ging liever uiteten met vriendinnen dan stappen en nachten doorhalen. Jeroen ging dan wel eens mee, en dat klikte leuk. Hij heeft zelf geen vrienden. Maar dat hinderde niet, want ik ben heel sociaal en verzamelde genoeg mensen om ons heen."

"De eerste signalen dat Jeroens rustige karakter misschien autisme was, kreeg ik na mijn eerste bevalling. Door allerlei medische complicaties kreeg ik een hersteloperatie. Mijn partner moest me ondersteunen bij de oefeningen van de bekkenbodemtherapeut, maar daarin heeft Jeroen me enorm in de steek gelaten. Hij deed gewoon niks. Ik heb me daarin enorm eenzaam gevoeld.

Eenmaal reed ik huilend met mijn kind in de auto naar mijn moeder, maar ze overtuigde me ervan het door te zetten met Jeroen. Toen ik uitlegde dat ik me niet gezien voelde knikte hij wel, maar ik zag dat hij het ook niet helemaal begreep. Ik opperde relatietherapie, maar dat wilde hij niet. Ondertussen zat ik in mijn herstelperiode en sukkelden we verder."

Vermoedens van autisme

"Ik had al wel vermoedens van autisme bij hem, maar hij is een autonoom persoon en ik wil een gelijkwaardig huwelijk, dus ik heb niet gezegd dat hij zich moest laten onderzoeken. Maar ondertussen vergoelijkte mijn omgeving veel van zijn gedrag. Het kwam door de drukte, het kwam door het verdriet over zijn overleden moeder, hij was vanuit huis gaan samenwonen én enig kind, hij had vast niet anders geleerd.

Ik was een sterke vrouw die alles wel regelde en ja, ik had ook graag de touwtjes in handen. De eenzaamheid die ik voelde, compenseerde ik met vriendschappen. Hij gaf me vrijheid en ik voerde de boeiende gesprekken wel met mijn vrienden. Jeroen was honkvast en zorgde voor de hond. Zijn autisme was geen grote belemmering want ik vulde de gaten die hij liet vallen vanzelf op."

"Het is pas een probleem geworden toen we acht jaar geleden de boerderij van zijn vader betrokken. Die man had een kwade dronk en ging tekeer tegen onze kinderen en tegen mij. Zat ik weer in een onveilige situatie. Juist dan wil je dat je man je steunt en dat kon hij niet. Ik kreeg ook klappen, maar Jeroen deed niks en ook in mijn omgeving vond ik weinig steun. Het is ook moeilijk om tussen je vader en je vrouw in te staan, hoorde ik dan.

De problemen stapelden zich op. Het huishouden en de kinderen deed ik, naast mijn baan, en Jeroen nam de veehouderij over van zijn vader. Ik had vertrouwen in mijn man, anders werkt je huwelijk niet. Maar toen er ineens een deurwaarder op de stoep stond, bleek dat hij niks op papier had gezet bij de bank. We moesten alle pinpassen inleveren en binnen vijf dagen moesten we ons huis uit."

In de overlevingsstand

"Ondertussen moest ik onze drie kinderen thuisonderwijs geven vanwege corona en zat ik er door de stress en de mishandeling door mijn schoonvader mentaal en fysiek helemaal doorheen. Maar ja, door die deurwaarders ging ik in overlevingsstand. Er ontstond een juridische strijd voor het behoud van ons huis en ons bedrijf, die gelukkig positief heeft uitgepakt voor ons.

Het was te veel, alles bij elkaar. Toen miste ik opnieuw een partner waarmee ik kon praten. Jeroen erkende mijn verdriet niet, hij deed alleen maar wat ik hem opdroeg. Ook in onze omgeving vond ik geen gehoor voor mijn eenzaamheid daarin, omdat ​​hij vooral last zou hebben van de situatie. Het was immers zijn vader die hem dit aan deed, terwijl ik de strijd voerde."

"Anderhalf jaar geleden kon ik niet meer uit bed komen. Ik bleek een acute hernia in mijn nek te hebben en ik kon niks meer. De huisarts zei dat ik even langs moest komen, maar ik kon niet bewegen. Jeroen duwde me toch in de auto, omdat de dokter dat had gezegd. Weer miste ik een partner die voor mij opkomt."

Als een plank in bed

"Eenmaal thuis uit het ziekenhuis lag ik als een plank in bed en heeft Jeroen met de beste bedoelingen de deur van de slaapkamer dichtgedaan. Hij ging naar de stallen en dacht: ik laat haar lekker slapen. Maar ik had geen mobiel bij de hand, geen eten, geen drinken en geen mogelijkheid om naar de wc te gaan. Ook geen medicijnen, waardoor ik onnodig veel pijn had.

Pas uren later kwam hij weer, om zelf te gaan slapen. Hij had er gewoon niet meer aan gedacht dat ik misschien zorg nodig had. Toen voelde ik me zo eenzaam en verwaarloosd.

"De hele week was ik overgeleverd aan zijn zorg en die heb ik niet gekregen. Jeroen heeft me niet gewassen, mijn tanden niet gepoetst en nauwelijks eten voor me gemaakt. De hele week lag ik in dezelfde onderbroek in bed. Na een week kwam mijn moeder en zij heeft geregeld dat ik kon douchen en dat er een bed in de huiskamer werd gezet. Het was een grote chaos in huis.

Ik was doodziek en had moeten herstellen, maar de vader van mijn kinderen kon de zorgtaken niet op zich nemen. Soms had hij pas om 9 uur 's avonds in de gaten dat de kinderen nog moesten eten en de oudste bleek al weken met een gebroken pink te lopen. Stoned van de morfine heb ik vanuit bed gedaan wat ik kon. Ondertussen zag hij niet hoe het met mij ging."

In een caravan op het erf

"Daarna heb ik wel aangedrongen op een onderzoek en wat blijkt? Klassiek autisme. Hiermee zijn we in een nieuwe fase gekomen. Jeroen kan moeilijk met zijn diagnose omgaan en heeft ervoor gekozen om weg te gaan bij ons. Hij weet niet wat hij wil met ons gezin en ons huwelijk. Hij zei ook dat hij zich nooit gerealiseerd heeft wat voor verantwoordelijkheden kinderen met zich meebrengen, en dat hij die niet kan dragen.

Hij woont nu in een caravan op het erf. Ik probeer met veel morfine en hulp van mijn moeder het gezin draaiende te houden. Ik word nooit meer beter, maar ik probeer er voor nu het beste van te maken. Was ik gezond geweest, dan was ik nu zelf weggelopen bij dit huwelijk, maar financieel en lichamelijk kan ik dit nu niet. Ergens geeft deze vorm iets meer rust; we leven langs elkaar heen en er zijn geen ruzies meer."

"Achteraf gezien is het nooit een gelijkwaardig huwelijk geweest. Misschien had ik daar eerder naar moeten handelen. Ik vind rechtvaardigheid belangrijk en heb hem behandeld zoals ik zelf behandeld wilde worden. Nu vind ik dat hij zelf ook verantwoordelijkheid moet dragen. Je zegt zelf 'ja' tegen kinderen en een huwelijk. Dat betekent dat je er ook voor moet vechten."

Verdriet bagatelliseren 

"Het is nu meer een verstandhouding dan een relatie. Het doet me pijn als mensen zeggen dat hij er niks aan kan doen door zijn autisme, daarmee bagatelliseer je mijn verdriet. In de toekomst zal ik moeten kijken wat ik daarmee wil en kan doen. Misschien biedt de stikstofcrisis ons wel uitkomst en verkopen we het bedrijf. Dan gaan we weer allebei ons eigen gang, zonder verwachtingen naar elkaar."

De namen in dit artikel zijn gefingeerd. Hun echte namen zijn bekend bij de redactie. 

Gezocht: Liefdeslessen 

Voor de rubriek Liefdesles op RTL Nieuws Lifestyle zoeken we mooie, kwetsbare, grappige, inspirerende en goudeerlijke liefdeslessen. Een inzicht, een reflectiemoment. Liefst met hand in eigen boezem. Bleek je uiteindelijk zelf degene met bindingsangst? Had je nooit voor de liefde moeten emigreren of bleek een samengesteld gezin toch een illusie? Journalist Hanneke Mijnster wil je er graag alles over vragen. Vertellen mag anoniem. Mail naar: hanneke.mijnster@rtl.nl.