Reggie wordt online gepest: 'Ik weet hoe het voelt als niemand het voor je opneemt'

Van vervelende opmerkingen in een groepschat tot kwetsende comments onder een post, iedereen herkent het wel: je ziet iets gebeuren dat niet oké is, maar tóch doet bijna niemand iets. En dat terwijl omstanders vaak in de meerderheid zijn en juist hun reactie het verschil kan maken. Wat online gebeurt, laat vaak diepe sporen na in het echte leven. 

Reggie weet daar al jarenlang alles van. ”Ik ben opgegroeid in een klein dorp waar ‘anders zijn’ opviel”, vertelt Reggie. “Vanwege mijn bijzondere stem en uiterlijk, die mensen niet in een hokje kunnen plaatsen, word ik online en offline gepest.” In 2007 begon Reggie video’s te delen via MySpace en YouTube. “Ik deelde video’s over wat ik leuk vond in mijn dagelijkse leven. In het begin was dat heel positief, want veel mensen herkenden me.” Maar die online zichtbaarheid had ook een keerzijde. “Al snel sloeg het om in extreem pestgedrag, waardoor mijn survival-mode altijd aanstond.”

Rol van online platforms

Na jaren van slapeloze nachten, therapie, medicatie en zoeken naar hulp kan Reggie er nu beter mee omgaan. “Ik leef nu vooral binnen en online, waar ik mij veiliger voel. Ik stream en game op Twitch (een soort TikTok, red.), en probeer tijdens het gamen een veilige plek te creëren voor wie hetzelfde meemaakt.” Maar ook daar wordt Reggie dagelijks gepest. “Van opmerkingen over mijn stem tot mijn gender en uiterlijk, het is dagelijkse kost.” 

Wat Reggie vooral frustreert, is hoe weinig grote platforms hiertegen doen. “Grote online gaming- en social media-bedrijven zijn machtige omstanders die zelden ingrijpen. Als je online pesten meldt, gebeurt er negen van de tien keer niks of er is überhaupt geen manier om contact met medewerkers te krijgen.”

Impact van ingrijpen

Op de vraag of er in het verleden omstanders zijn geweest die wel opkwamen, zegt Reggie: “Er komen wel eens jongeren voor mij op, maar dat is zeldzaam. De kans dat je een pot goud aan het einde van de regenboog vindt, is groter.”  

Gelukkig kan Reggie rekenen op de steun van goede vriendin Seline. Zo’n drie jaar geleden hebben de twee elkaar via Twitch leren kennen. Seline is zo’n omstander die altijd ingrijpt als zij online pestgedrag ziet, of dat nu in een game is, via TikTok of een andere social. Reggie: “Ik voel me gesteund door haar. Het gevoel dat er iemand achter je staat online is heel fijn.”

Ter illustratie geeft Seline een recent voorbeeld. “Laatst werd Reggie’s stem bijvoorbeeld belachelijk gemaakt. Meestal reageer ik dan met iets als: ‘Wat wil je met deze opmerking bereiken?’ Pesters raken daar vaak van in de war, omdat ze niet gewend zijn dat iemand het online opneemt voor een ander. Zelfs één simpele comment kan al het verschil maken: het geeft iemand die wordt gepest moed of een beetje zelfvertrouwen. Het is het altijd waard om het voor iemand op te nemen.” 

'Zwijgen houdt het pestgedrag in stand'

Wat veel jongeren volgens haar tegenhoudt om iets van online pestgedrag te zeggen? “Veel omstanders zijn bang om zelf aangevallen te worden. En dat snap ik, want dat gebeurt ook regelmatig. Maar zwijgen houdt het pestgedrag juist in stand.” Bovendien merkt ze dat online een soort uitlaatklep voor jongeren is geworden. “Frustraties worden er online ongefilterd uitgegooid en er wordt vergeten dat er een mens met gevoelens aan de andere kant van het scherm zit.”

Reggie ziet hoe groot het effect kan zijn als slechts één iemand er wel iets van zegt: “Eén iemand kan al het verschil maken. Als er wordt opgekomen, krijgt de pester een spiegel voorgehouden. Vaak stopt het dan meteen.” Seline bevestigt dit: “Al zeg je maar iets als: ‘Je kunt ook gewoon doorscrollen of wegklikken?’ of ‘Waarom zeg je dit?’, verandert dat de sfeer. Pesters schrikken als iemand durft in te grijpen. Ik probeer dat altijd te doen, ook als ik de persoon niet ken. Want ik weet hoe het voelt als niemand iets zegt.”

'Luister eens aan de kamerdeur mee'

Door alles wat er in de afgelopen jaren is gebeurd, heeft Reggie een dikke huid gekregen. “Toch vraag ik me vaak af: ‘Waar zijn de ouders?’ Als ik namelijk zie en hoor wat sommige jongeren online roepen en typen, dan kan ik me bijna niet voorstellen dat niemand dat thuis opvangt. Luister gewoon eens aan de kamerdeur mee. Ik denk namelijk dat veel ouders geen idee hebben wat zich online afspeelt, terwijl ook zij een soort omstandersrol hebben. Net zoals je je kinderen offline opvoedt, zou dat naar mijn mening online ook zo moeten zijn.” 

Welke tip Reggie verder voor ouders heeft? “Neem je kind altijd serieus. Online en de echte wereld zijn voor jongeren zo gelijkwaardig geworden dat volwassenen daar meer kennis van mogen hebben. Denk vooral niet: ‘Oh, het is maar online’, want ook online is het echt. Neem je het als volwassene niet serieus, dan voel je je als jongere heel eenzaam. Wat ik nodig had, en nog steeds soms nodig heb, is gewoon iemand die zegt: ‘Ik zie het, en het is niet oké.’”

Seline sluit zich daar volledig bij aan en benadrukt naast de omstandersrol van ouders, ook die van docenten en anderen die dichtbij jongeren staan. “Als ze merken dat er online iets speelt, is stoppen met gamen of van de socials afgaan niet de oplossing. De kracht van helpen zit ‘m veel meer in hoe het pestgedrag wordt verholpen. Zo kun je bijvoorbeeld vervelende mensen blokkeren of zelfs rapporteren. Deel als volwassene dit soort tips, zodat jongeren veilig kunnen blijven doen wat ze leuk vinden.”

Samen sta je sterk – ook online

Het verhaal van Reggie en Seline laat zien dat online pesten geen ver-van-je-bed-show is en jongeren diep raakt, maar ook dat het te stoppen is. Seline: “Er is veel haat online, maar laat het je niet tegenhouden. Doe waar jij blij van wordt, leef je eigen leven. En zie je dat iemand online wordt gepest? Het is het altijd waard om het voor iemand op te nemen. Zeg er iets van, want als dat de norm wordt, ontstaat er een sneeuwbaleffect. Pas dan voelen pesters dat online pesten ook echt consequenties heeft.”

Wordt jouw kind online buitengesloten of gepest? Organisaties zoals De Kindertelefoon en Helpwanted bieden gratis en volledig anoniem hulp en advies voor jongeren en ouders. Want praten helpt, altijd. In onderstaande interactieve video van KPN worden ook veel antwoorden en tips over dit belangrijke thema gegeven:

Met de campagne 'Iedereen Behalve' wil KPN een bijdrage leveren aan een #BeterInternet en online buitensluiten en pesten tegengaan. Ga naar de website voor meer informatie over deze campagne. 

Dit artikel is tot stand gekomen in opdracht van KPN en valt buiten de redactionele verantwoordelijkheid van RTL Nieuws.