Zo herken je dat je kind online gepest wordt (en dit kun je eraan doen)

De kans is dus best groot dat jouw kind hier ook wel eens mee te maken heeft gehad zonder dat je dit als ouder weet. Patricia Bolwerk is oprichter en directeur van Stop Pesten Nu en wil met haar stichting meer bewustwording voor de enorme impact van (online) pesten. In dit artikel vertelt ze welke signalen erop kunnen wijzen dat je kind betrokken is bij online buitensluiten én hoe je hier vervolgens het beste mee om kunt gaan.

1.Let op veranderend gedrag als je kind thuiskomt

Haar eerste advies is om vooral alert te zijn als je ziet dat je kind anders dan anders thuiskomt uit school of van de sportclub. “Kwam je kind voorheen altijd vrolijk en enthousiast thuis, maar is hij of zij de laatste tijd stiller en meer teruggetrokken? Of juist heel opstandig en boos? Dan zou het kunnen dat je kind betrokken is bij (online) pesten.”
Maar ook een verandering de andere kant op kan iets betekenen volgens Bolwerk: “Komt je kind opeens veel uitbundiger, zelfverzekerder of een beetje gniffelend thuis van school of sport, dan kan het zijn dat hij of zij zelf pest of als omstander betrokken is bij online pesten of buitensluiten. Dat hoeft natuurlijk helemaal niet, je kind kan bijvoorbeeld ook verliefd zijn, maar het is bij dit soort gedragsveranderingen wel goed om alert te zijn en iets vaker bij je kind in te checken.”

2. Meer of juist minder met telefoon bezig

Ook het schermgebruik van je kind is iets om in de gaten houden volgens Bolwerk: “Is je kind opeens obsessief met zijn telefoon of social media bezig? Dan kan dat een teken zijn dat er online iets vervelends aan de hand is. Maar ook hier kan het tegenovergestelde een signaal zijn, dus sluit je kind zich juist af van social media en laat hij of zij zijn telefoon steeds vaker links liggen? Dan ben je hier in eerste instantie misschien blij mee, maar kan dit ook teken zijn dat er online iets speelt dat hij of zij probeert te negeren. “

3. Fysieke klachten

Buikpijn en hoofdpijn komen vaak voor bij kinderen en jongeren die gepest worden, de klachten zijn dan het gevolg van de stress die ze ervaren door het (online) pesten. Bolwerk: “Dus heeft je kind regelmatig last van fysieke klachten zonder een echt aanwijsbare medische oorzaak, dan kan dat ook een signaal zijn en een reden om eens extra te vragen hoe het met hem of haar gaat. Heb je de indruk dat je kind dit soort klachten verzint om niet naar school te hoeven? Meld je kind dan inderdaad eens een dagje ziek en ga iets later op de dag het gesprek aan. ‘Volgens mij ben je helemaal niet echt ziek, is er misschien iets anders aan de hand?’”

4. Minder zin in sociale activiteiten

Deed je zoon of dochter voorheen niets liever dan afspreken of uitgaan met vrienden, maar blijft hij of zij steeds vaker thuis want geen zin of druk met school? Bolwerk: “Dan kan dat natuurlijk heel goed waar zijn, maar het kan ook zijn dat er meer aan de hand is. Vooral als dit ontwijkende gedrag langer duurt. Dus ook als je dit ziet bij je kind, kan het goed zijn om iets vaker te informeren hoe het gaat. En pols dan ook eens hoe het online met hem of haar gaat. Vragen hoe je kind zijn dag online was, zou eigenlijk net zo gewoon en logisch moeten zijn als vragen hoe het die dag op school was.”

5. Ander eetgedrag

Veranderd gedrag bij je kind is dus duidelijk iets om in de gaten te houden. Dit kan bijvoorbeeld ook ander eetgedrag zijn, zegt Bolwerk: “Sommige kinderen krijgen geen hap meer door hun keel van spanningen, andere kinderen zoeken juist troost in eten en snoep. Ook hier geldt weer dat er niets aan de hand hoeft te zijn of iets heel anders kan spelen, maar opvallend ander eetgedrag bij je kind is zeker wat extra aandacht waard.”

Dit kun je doen om je kind te helpen

Herken je één of meerdere signalen of weet je dat je kind daadwerkelijk online buitengesloten wordt? Dan wil je als ouders natuurlijk niets liever dan helpen en zorgen dat het pesten zo snel mogelijk stopt. Ook hiervoor geeft Bolwerk een aantal tips:

1. Ga het gesprek aan maar forceer niets

   Mijn eerste tip is altijd om met je kind in gesprek te gaan. Vraag hoe het gaat, ook online. Stel open vragen. Wil je kind niets zeggen, forceer dan niets want dat maakt de afstand tussen jou en je kind alleen maar groter. Laat weten dat je er voor hem of haar bent en vraag of er een andere volwassene is (docent, sporttrainer, oom, tante, opa of oma) met wie je kind erover wil praten. Als je kind liever met een onbekende praat, kunnen jullie contact opnemen met De Kindertelefoon of Helpwanted. 

2. Oordeel niet, straf niet

   Heeft je kind je in vertrouwen genomen en verteld wat er speelt, dan is het heel belangrijk om niet te oordelen. Neem het verhaal en de gevoelens van je kind serieus, laat merken dat je met aandacht luistert en vraag wat je kind van jou nodig heeft. Soms denken ouders te helpen door de telefoon af te pakken, maar hiermee straf je je kind meer dan dat je het helpt. Ga echt naast je kind staan, niet er tegenover.

3. Schakel in overleg met je kind de school in

   Als het pesten vooral online gebeurt, weten scholen vaak niet dat dit plaatsvindt. Toch kan het helpen om de school of mentor in te schakelen, zodat er met de klas in gesprek gegaan wordt. Dit kan ook als je kind zelf niet gepest wordt, maar het wel ziet gebeuren. Doe dit alleen nooit zonder overleg met je kind en vraag de betreffende docent ook nooit te vertellen wie er aan de bel getrokken heeft. ‘Snitchen’, iemand anders verlinken, is namelijk echt een ding onder de jongeren van nu. Ditzelfde geldt natuurlijk als het pesten in het sportteam of een andere sociale omgeving van je kind plaatsvindt, schakel dan de trainer of een andere betrokken volwassene in.

Iedereen Behalve

Met ‘Iedereen Behalve’ wil KPN een bijdrage leveren aan een #BeterInternet en online pesten en buitensluiten tegengaan. Deze campagne is een samenwerking tussen S10 en KPN, gesteund door Stichting School & Veiligheid, Helpwanted, De Kindertelefoon, Stop Pesten Nu en dr. Remco Spithoven van Hogeschool Saxion en Cyberweerbaar NL. 

In onderstaande video geven experts door middel van korte, overzichtelijke video’s praktische adviezen en duidelijke antwoorden:

Ga naar de website voor meer informatie over de Iedereen Behalve-campagne van KPN. Hier vind je ervaringsverhalen, tips en hulp bij online buitensluiten.