De opvoedkwestie: 'Mijn zoon (6) luistert pas als ik ga dreigen'
Melanie wordt er moe van dat ze altijd met sancties moet dreigen voordat haar zesjarige zoon naar haar luistert. Hoe verandert ze dit?
Of het nu gaat om springen op de bank, ruzie maken met zijn zusje of overal doorheen praten, Melanie dringt pas tot haar zoon Finn door als ze iets extra’s in de strijd gooit: "Het komt erop neer dat hij pas luistert als ik met straf of sancties dreig. Dus als ik zeg: 'Anders mag je straks niet meer buitenspelen, geen toetje of niet meer op de iPad'. Ik vind het heel vervelend om me steeds te moeten herhalen en uiteindelijk te moeten dreigen. Hoe kunnen we dit veranderen?"
Het gaat hier vooral over grenzen stellen en consequent zijn, zegt Dave Niks van De Familiepsycholoog. Dat kinderen niet meteen luisteren, is volgens hem logisch gedrag: "Kinderen zijn steeds op zoek naar grenzen en willen deze oprekken, om zo hun wereld te vergroten."
Consequent zijn
"Dat is een natuurlijk leerproces waarbij ze ontdekken wat wel of niet mag. Als ouder is het belangrijk om hierbij consequent te zijn. Als iets de ene keer niet kan en de andere keer wel, is dat voor een kind heel onduidelijk en zal hij proberen toch zijn zin te krijgen."
'Zeg niet alleen wat je niet wilt, maar ook wat je wél wilt'
Naast consequent zijn heeft de psycholoog nog een andere tip: niet alleen zeggen wat je níet wilt, maar juist wat je wél wilt. "Zeggen dat iets niet mag, bepaalt meteen de dynamiek van het gesprek."
Niet luisteren
"Een kind onthoudt de ontkenning niet, hetgeen dat niet mag blijft juist wel hangen. En dus blijft je kind op de bank springen. Zeg dus vaker wat wel mag en bied dan een alternatief: op de bank springen mag niet, buiten op de trampoline wel."
Het is opvallend dat Melanies zoon pas luistert als er met een straf gedreigd wordt, zegt Niks: "Wat maakt het dat hij dan pas luistert? Snapt hij wel waarom hij iets wel of niet mag doen? Om op het voorbeeld van op de bank springen terug te komen: je kunt tien keer tegen een kind zeggen dat-ie niet op de bank mag springen. Maar zonder uitleg te geven komt die boodschap niet aan."
Beter begrijpen
"Wij als volwassenen kunnen iets wel heel logisch vinden, maar kinderen zien dat anders. Benoem dus dat die bank anders stuk gaat en dat een nieuwe bank veel geld kost. Maak het inzichtelijk voor zijn belevingswereld. Zodra iets voor een kind hout snijdt, zal hij ook beter luisteren."
Wil je geen aflevering van deze rubriek missen? Klik dan op de Opvoedkwestie-tag hieronder en vervolgens op 'Volgen'.