Lerarentekort: hoe basisscholen week in week uit blijven worstelen
Gymdocenten voor de klas, zij-instromers uit het bedrijfsleven en klassen met ruim 50 leerlingen: basisscholen in Nederland zetten alles in om het lerarentekort het hoofd te bieden. RTL Nieuws hield begin van dit schooljaar een enquête onder medewerkers en ouders. Nu de herfstvakantie is begonnen maken we de balans op: hoe gaat het nu?
Aan het begin van het schooljaar zat directrice Marijke van Amersfoort van basisschool Samenspel in Amsterdam met de handen in het haar. Ze had twee openstaande vacatures staan voor de kleuterklas en groep 5.
Wel bekwaam, niet bevoegd
De vacatures staan nog steeds open. Assistenten en onbevoegde leraren vullen nu de gaten. "In de kleuterklas hebben wij nu twee leraressen uit Suriname. Zij zijn op papier nog geen bevoegde leraren in Nederland, maar we willen wel dat zij zo snel mogelijk hun pabo-diploma halen."
In groep 5 staat nu een lerares die eigenlijk aan de slag zou gaan met zorgleerlingen. Die extra ondersteuning valt dus nu weg.
De basisschool heeft op dit moment drie zij-instromers in dienst en er start er nog één in januari. Maar de directrice heeft zo haar twijfels over zij-instromers: "Ze komen uit het bedrijfsleven. Ze hebben wel een diploma, maar ik vind ze nog geen bekwame docenten."
Het idee is dat zij-instromers het lerarentekort oplossen, maar in de praktijk hebben deze mensen nog veel begeleiding nodig, zegt van Amersfoort. Terwijl ze les krijgen op de pabo staan ze al gelijk voor de klas.
'Het zweet staat op mijn rug'
Lerares Susanne is werkzaam op twee scholen en staat voor een groep leerlingen die bijzonder onderwijs nodig hebben. Ze heeft ervaring, maar heeft nog geen opleiding gevolgd voor dit bijzondere onderwijs. "Ik heb dubbele ouderavonden, werkgroepen en extra studiedagen en moet al mijn voorbereidingen in het weekend doen."
Susanne werkt vier dagen in de week en volgt één dag in de week de opleiding. Vaak is ze ook in de avonden en weekenden aan het werk. "Het zweet staat al op mijn rug."
De Algemene Onderwijsbond (AOB) noemt de tijdelijke oplossingen 'lapmiddelen'. "Er wordt van alles bedacht, maar dit gaat wel ten koste van de kwaliteit van het onderwijs."
Kleine klassen
Lerares Ria sluit zich aan bij deze zorgen. Ze geeft les op een school in Amsterdam-West. De leerlingen op haar school hebben vaak een lage woordenschat en meer begeleiding nodig. "Mijn leerlingen hebben baat bij kleine klassen en extra oefeningen."
Vroeger was er de ruimte om vijftien kinderen in een klas te nemen, dit is verhoogd naar 32 kinderen in één klas. "Ik heb tien kinderen in de klas die extra begeleiding nodig hebben, op deze manier kan ik niet iedereen individuele aandacht geven."
Les van gymleraar
Sabine van de Wiel is moeder van Evyanne en zelf ook werkzaam als lerares in Breda. Evyanne begon dit jaar in groep 8 en het was maar de vraag of ze vijf dagen per week les zou krijgen. Inmiddels geeft haar moeder aan dat de problemen op de school van Evyanne voorlopig zijn opgelost.
"Sinds 1 oktober heeft Evyanne twee dagen in de week les van een leuke energieke gymleraar. Hij is nog niet bevoegd, maar wel bezig met zijn omscholing", zegt van de Wiel tevreden.
Sabine is ook positief over hoe het op haar eigen school gaat. "Op de school waar ik zelf werkzaam ben is het schooljaar ook gestart met een voltallig team. De juf die eigenlijk zou worden ingezet ter ondersteuning van de werkdrukverlaging wordt nu bij nood ook ingezet voor de klas". Daardoor blijven haar andere taken als 'werkdrukverlaging-juf' wel stil te liggen.
Problemen worden groter
De AOB verwacht dat de problemen de komende jaren alleen maar groter zullen worden. Veel leraren gaan met pensioen, de werkdruk is hoog en het salaris blijft laag. "Het is heel goed dat de zij-instromers er zijn, maar het zijn er te weinig om het lerarentekort op te lossen", aldus de AOB.