Geen dienstplicht, maar verplichte vragenlijst voor Duitse jonge mannen
Duitsland gaat voorlopig niet opnieuw de dienstplicht invoeren. In plaats daarvan moeten Duitse jongens verplicht een vragenlijst invullen. De hoop is daarmee het Duitse leger nieuw leven in te blazen.
In de verplichte enquête wordt onder meer gevraagd naar interesse om in het leger te dienen. Voor vrouwen wordt het niet verplicht om de vragenlijst in te vullen, maar het mag wel.
Er wordt van uitgegaan dat zo'n 400.000 mensen per jaar de vragenlijst moeten invullen. Naar schatting zal een kwart daarvan interesse tonen om het leger in te gaan. Degenen die op basis daarvan worden geselecteerd, moeten vervolgens een lichamelijk examen ondergaan. De defensieminister hoopt dat zijn plan elk jaar ongeveer 10.000 nieuwe rekruten oplevert.
Duitse leger krimpt
In Duitsland is de laatste tijd veel discussie over het wel of niet invoeren van de Wehrpflicht, oftewel de dienstplicht. ''Dit plan kun je niet echt een dienstplicht noemen'', zegt Norbert Rascher, producer in Duitsland voor RTL Nieuws. ''Het is een soort Wehrpflicht-light, een lichtere versie van de dienstplicht. Behalve die vragenlijst is alles op vrijwillige basis.''
Reden voor het nieuwe plan is dat de Bundeswehr, zoals het Duitse leger wordt genoemd, krimpt in plaats van groeit. Op dit moment heeft het Duitse leger zo'n 181.000 militairen. "Maar in de Duitse politiek heerst de mening dat dat niet genoeg is om het land te verdedigen'', zegt Rascher. Het doel is om dat getal op te krikken naar ruim 200.000.
Duitsland schroeft wapenproductie op met nieuwe fabriek: 'We leven niet in tijden van vrede'
Ook de Duitse bevolking lijkt zich bewust van de noodzaak van het versterken van het leger. Uit een recente opiniepeiling blijkt dat 60 procent van de Duitsers voorstander is van de herinvoering van de dienstplicht. Bovendien voelt bijna de helft van de Duitsers dreiging uit andere landen.
"De tijden zijn veranderd", zegt defensieminister Pistorius. Hij noemde de afschaffing van de dienstplicht in 2011 ook al 'een fout' van toenmalig bondskanselier Angela Merkel.
De defensieminister hoopt dat volgend jaar de nieuwe plannen worden ingevoerd. Het Duitse parlement moet het eerst nog goedkeuren, maar naar verwachting gaat dat gebeuren. Rascher: ''Als dit model niet de gehoopte 10.000 rekruten oplevert, zou eventueel opnieuw kunnen worden gekeken naar het invoeren van een dienstplicht. Maar dat is toekomstmuziek.''
Hoe zit het in de rest van Europa?
Duitsland is niet het enige land in Europa waar de dienstplicht weer op de agenda staat. Een jaar geleden voerde Letland de dienstplicht opnieuw in, nadat het in 2006 was afgeschaft. Veel landen die rond de eeuwwisseling hun dienstplicht afschafte, overwegen hem nu weer in te voeren.
Een deel van die landen koos voor een gedeeltelijke dienstplicht, net als Duitsland. In onderstaand kaartje kan je zien welke landen in Europa dat zijn:
Heeft Nederland een dienstplicht?
In Nederland is de dienstplicht 'opgeschort'. Dat betekent dat alle 17-jarigen nog steeds een brief krijgen waarin staat dat ze dienstplichtig zijn, maar niet worden opgeroepen. Alleen in uitzonderlijke gevallen, bijvoorbeeld als Nederland aangevallen wordt, kunnen dienstplichtigen worden opgeroepen.
In de politiek wordt vaker gesproken over de herinvoering van de dienstplicht, maar tot nu toe is dat er niet van gekomen. Ook in het hoofdlijnenakkoord staat niets over de herinvoering van de dienstplicht.