Beelden van hardhandige uitzetting Syriër op Schiphol: 'Hij is getraumatiseerd'
Mensenrechtenorganisatie MiGreat heeft een video gepubliceerd waarin is te zien hoe een Syrische man hardhandig Nederland wordt uitgezet. De man ligt vastgebonden op vliegtuigstoelen terwijl een medewerker van de marechaussee hem vasthoudt en zijn mond dichtdrukt. De asielzoeker zou uiteindelijk in het ziekenhuis belanden.
"Oxygen! Oxygen!", hoor je de man schreeuwen op de beelden die zijn geplaatst op de Facebookpagina van MiGreat. Terwijl hij stevig wordt vastgehouden roept hij dat hij niet voldoende lucht krijgt. Twee medewerkers van de mensenrechtenorganisatie smeken de aanwezigen iets te doen.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
De man komt uit Deir ez-Zor in Oost-Syrië en is 28 jaar. MiGreat heeft uit veiligheidsoverwegingen zijn naam niet gepubliceerd, en noemt hem in de video Joost. Daar zit volgens directeur Roos Ykema een boodschap in. "Iemand die Joost heet zal natuurlijk nooit gedwongen worden uitgezet."
Uitgezet naar Bulgarije
De video is volgens MiGreat 20 mei gemaakt in een vliegtuig op Schiphol. De bestemming was Bulgarije. Via dat land was de man naar Nederland gevlucht.
Omdat de Syriër eerst in Bulgarije werd geregistreerd, is dat land verantwoordelijk voor de asielprocedure. Nederland heeft dan het recht om een asielzoeker binnen een bepaalde tijd terug te sturen naar het eerste land van aankomst in Europa.
"We wilden de deportatie tegenhouden", zegt Ykema tegen RTL Nieuws. De man werd via een normale vlucht naar Bulgarije uitgezet. Zo kon de mensenrechtenorganisatie twee tickets boeken en zonder problemen het vliegtuig inkomen. In het vliegtuig stonden Ykema en een andere vrijwilliger op om te demonstreren tegen de deportatie, zodat het toestel niet kon vertrekken.
Vervolgens werden de twee medewerkers van MiGreat 'per toeval' geconfronteerd met het geweld dat tegen de Syriër werd gebruikt, zegt Ykema. "Wij hadden ook niet van tevoren gedacht dat we dit zouden gaan vastleggen."
"Ik ben erg geschrokken van wat ik in het vliegtuig heb gezien. Er is bij zo'n uitzetting altijd sprake van dwang. Maar dat er ook fysiek geweld bij komt kijken, wist ik niet. Het schijnt vrij gebruikelijk te zijn."
'Gehandeld volgens ambtsinstructie'
De Koninklijke Marechaussee zegt tegen RTL Nieuws 'te begrijpen dat de beelden heftig over kunnen komen'. Volgens een woordvoerder is 'een risico-inschatting gemaakt', en op basis daarvan besloten om een zogenoemde body-cuff te gebruiken. Daarmee kunnen armen en benen van mensen worden vastgebonden. Er wordt 'geen geweld gebruikt, tenzij dit niet anders kan'.
"Tot aan de verplaatsing naar het vliegtuig verliep de begeleiding rustig", zegt de marechaussee. "Bij het aan boord gaan, volgde veel weerstand van betrokkene. Hierop hebben escortes verschillende aangeleerde controletechnieken toegepast conform de ambtsinstructie, om betrokkene zo veilig en professioneel mogelijk te vervoeren."
Volgens de marechaussee heeft de Syriër zijn bewustzijn niet verloren en heeft hij geen letsel opgelopen. Ykema spreekt dat tegen. Volgens haar viel de man wel degelijk flauw, moest hij overgeven en raakte hij gewond. Foto's in het bezit van RTL Nieuws laten blauwe plekken en schrammen zien op het lichaam van de man.
Met ambulance naar ziekenhuis
De marechaussee bevestigt wel het verhaal van MiGreat dat de asielzoeker uiteindelijk met een ambulance naar het ziekenhuis is vervoerd.
"Hij is getraumatiseerd", zegt Ykema. "Hij is in Bulgarije ook al vastgezet en mishandeld door de grenspolitie. Hij heeft twee broers in Nederland. Daarom wil hij niet terug, maar hier blijven."
Ykema en haar collega werden tijdens hun demonstratie door de marechaussee uit het vliegtuig gezet. Ondanks het geweld heeft de actie het doel bereikt: de Syriër gaat nu alsnog de asielprocedure in Nederland in. De man had voor 21 mei uitgezet moeten worden, die termijn is door de rit naar het ziekenhuis niet gered.
MiGreat onderzoekt of het aangifte kan doen of een klacht kan indienen tegen de Koninklijke Marechaussee.