Rusland beschuldigt VS van raketaanval Krim: 'De grens verschuift steeds verder'
Rusland geeft de VS de schuld van een dodelijke raketaanval op de Krim en dreigt met wraak. De spanningen tussen de twee landen lopen verder op nu het Oekraïense leger Amerikaanse wapens mag inzetten op Russisch grondgebied.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken heeft de Amerikaanse ambassadeur op het matje geroepen. De VS eist tekst en uitleg over de Oekraïense aanval op de Krim. De diplomate kreeg daarbij het verwijt dat de Amerikaanse regering een 'hybrideoorlog' tegen Rusland voert.
Op de Krim vielen zondag volgens de Russische autoriteiten vier doden, onder wie twee kinderen, en 151 gewonden. Op de Russische staatstelevisie zijn beelden getoond van bezoekers op het strand van Sevastopol die dekking zoeken na explosies. Zowel het aantal slachtoffers als de beelden zijn niet onafhankelijk geverifieerd. Rusland bezet het Oekraïense schiereiland sinds 2014.
Langeafstandsraketten
Volgens de Russen is die bewuste raketaanval gepleegd met behulp van Amerikaanse ATACMS-raketten. Dat zijn raketten voor de langere afstand die doelen tot op 300 kilometer kunnen raken. Oekraïne heeft sinds kort toestemming van de Amerikaanse regering om wapens die door de VS zijn geleverd te mogen inzetten tegen doelen op Russisch grondgebied. Dit in navolging van verschillende Europese landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Nederland.
Het Oekraïense leger zou vijf ATACMS-raketten hebben afgevuurd op de Krim. Vier raketten konden worden onderschept door de Russische luchtafweer, maar van de vijfde raket zouden brokstukken op het strand zijn neergekomen waar mensen vakantie vierden.
Rusland houdt de VS verantwoordelijk voor burgerslachtoffers. De woordvoerder van het Kremlin, Dmitri Peskov, noemde de staking 'barbaars’ en beschuldigde de VS ervan 'Russische kinderen te hebben vermoord'. Volgens hem kan de 'directe betrokkenheid' van de VS niet zonder gevolgen blijven. "De tijd zal leren welke gevolgen dat zijn", zei Peskov.
"Of er daadwerkelijk Amerikaanse wapens zijn gebruikt op de Krim weten we niet zeker", zegt Amerika-correspondent Erik Mouthaan vanuit New York. "Rusland heeft het over ATACMS, maar daar is tot op heden geen bewijs van geleverd. We weten het dus niet zeker."
Pentagon: Oekraïne beslist zelf
Het Amerikaanse ministerie van Defensie kwam later met een reactie. "Oekraïne beslist zelf over welke doelen het aanvalt en voert zelfstandig militaire operaties uit", zei een woordvoerder van het Pentagon. Oekraïne heeft de aanval op Sevastopol bevestigd noch ontkend.
De toestemming voor het gebruik van Amerikaanse wapens op Russisch grondgebied kwam in eerste instantie met een duidelijke voorwaarde: Oekraïne mocht alleen de regio Charkiv verdedigen. Rusland bestookte dat gebied van achter de grens met zwaar geschut, wetende dat Oekraïne niets terug kon doen. Dat zorgde voor veel slachtoffers en drong het Oekraïense leger terug.
Maar afgelopen week versoepelde president Biden die voorwaarde. Oekraïne mag de door de VS geleverde langeafstandsraketten voortaan óók gebruiken om doelen in Rusland aan te vallen voorbij Charkiv, als het daarbij maar uit zelfverdediging handelt.
Mouthaan: "Wat we zien is dat de grens steeds verder verschuift. Oekraïne smeekt de VS al ruim twee jaar: geef ons grotere raketten en geavanceerde wapens om onszelf beter te verdedigen. Langzaam gaat Biden hierin mee, zo was het jarenlang ondenkbaar dat Amerikaanse raketten op Russisch grondgebied zouden worden geschoten. Ze rekken het steeds verder op."
Blijft het bij dreigende woorden vanuit Rusland of escaleert het conflict verder? Dreigt een bredere oorlog? Zo zinspeelde de Russische president Poetin begin deze maand op het leveren van wapens aan andere landen waarmee zij westerse landen kunnen aanvallen.
Ook suggereerde Poetin vorige week tijdens zijn veelbesproken staatsbezoek aan de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un dat Rusland wapens mag leveren aan Noord-Korea als het Westen militaire steun blijft geven aan Oekraïne.
Volgens correspondent Mouthaan zullen de Amerikanen zich weinig aantrekken van alle Russische dreigementen en zal het land Oekraïne blijven steunen. "Amerika zegt: wij helpen een democratie om overeind te blijven. Ze nemen dit soort reacties voor lief. Zolang een ambassadeur op het matje wordt geroepen, zijn er geen zorgen."
Het Witte Huis gaat ervan uit dat Poetin het niet waagt om Amerikaanse soldaten aan te vallen. Die zijn gelegerd in bevriende NAVO-landen, die samen hebben afgesproken dat een aanval op één, een aanval op allen betekent. Mouthaan: "Als Rusland een NAVO-land beschiet, is er sprake van een directe oorlog met het Westen. De afweging in Washington is dat Poetin het niet in zijn hoofd zal halen om dat te doen."