Wie krijgt het campagnegeld van Joe Biden? En vier andere vragen

1. Wat is de klacht van Trumps team?

'Schaamteloos graaien' en zelfs 'een roof' uit de campagnekas. De beschuldigingen van Trumps campagneteam liegen er niet om, zo blijkt uit de tekst van de klacht die in handen is van nieuwszender CNN.

De klacht is ingediend bij de nationale verkiezingscommissie door David Warrington, een van de advocaten die onderdeel zijn van Trumps campagneteam. Zij stellen dat de overdracht van het campagnegeld van Biden naar Harris in strijd is met de wet voor campagne-uitgaven en dat geld bestemd voor een kandidaat niet zomaar mag worden overgeheveld naar een andere kandidaat.

2. Hoe heeft team-Harris gereageerd?

Dat zegt dat de claim juridisch gezien geen enkele kans maakt. "Republikeinen zijn misschien jaloers dat Democraten erop gebrand zijn om Donald Trump en zijn bondgenoten te verslaan", zei Harris' campagnewoordvoerder Charles Lutvak in een reactie. 

Daarin schroomt hij niet om ook te benoemen hoeveel nieuw geld wordt opgehaald voor de campagne van Harris (naar eigen zeggen 100 miljoen dollar in 36 uur) en dat 58.000 vrijwilligers zich hebben ingeschreven om haar team te helpen.

3. Om hoeveel geld gaat het?

Het gaat om een bedrag van 96 miljoen dollar dat het campagneteam van Biden nog op de bank heeft staan. Dat geld is ingezameld bij donateurs en zou worden ingezet voor reclamespotjes, posters en andere campagnegerelateerde uitgaven, zoals reiskosten en salarissen van campagnemedewerkers. 

Kandidaten moeten nauwkeurig bijhouden hoeveel geld zij ontvangen en waar ze dat geld aan uitgeven. Als een campagne om welke reden dan ook eindigt, dan mag een kandidaat het resterende geld niet zomaar voor andere doeleinden gebruiken.

Het inzetten van campagnegelden voor persoonlijk gebruik is sowieso verboden. Zo is Trump eind mei door een jury schuldig bevonden omdat hij campagnegeld had gebruikt om zwijggeld te betalen aan pornoactrice Stormy Daniels. De strafbepaling werd begin deze maand uitgesteld tot 18 september.

4. Mag Harris het geld van Biden wel gebruiken?

Het lijkt erop dat Harris een sterke zaak heeft om aanspraak te maken op de 96 miljoen dollar. Dat komt doordat ze momenteel al vicepresident is onder president Biden. Die wilde haar ook voor de komende termijn benoemen tot 'running mate', oftewel de beoogd vicepresident. 

Harris' naam was dus al gekoppeld aan die van Biden, met wie ze samen campagne heeft gevoerd en donaties heeft binnengehaald. "Het is in mijn ogen niet ingewikkeld, ze is altijd onderdeel geweest van dezelfde commissie", zegt Ellen Weintraub, Democraat en vicevoorzitter van de Federal Election Commission (FEC), die toeziet op de regels voor partijfinanciering in Amerika.

Al is het ook weer geen absolute zekerheid. Mocht Harris officieel worden benoemd als de nieuwe presidentskandidaat namens de Democraten – wat, gezien de massale steun die ze krijgt, in de lijn der verwachting ligt – dan ontstaat in feite een nieuwe situatie. De FEC heeft daar niets specifieks over opgenomen in de reglementen. "Ik denk dat iedereen het erover eens is dat dit volkomen ongekend is en een hoop nieuwe vragen oproept", zegt Sean Cooksey, de door Trump benoemde Republikeinse voorzitter van de FEC.

Toch is het heel goed mogelijk dat ze zelfs dan via een omweg alsnog toegang krijgt tot het campagnegeld. In dat geval vloeit het gedoneerde geld namelijk terug naar donateurs, die vervolgens zeer waarschijnlijk Harris blijven steunen omdat zij willen voorkomen dat Trump opnieuw aan de macht komt.

Kamala Harris gaf gisteren haar eerst campagnespeech:

5. Wat gebeurt er met het geld als Harris niet de kandidaat wordt?

Dat maakt de zaak een stukje ingewikkelder. In dat geval vloeit het geld sowieso terug naar een zogeheten politiek actiecomité (PAC), dat buiten een campagneteam om op eigen houtje opereert. Zo'n PAC kan de Democraten vervolgens blijven steunen, maar betaalt wel hogere prijzen voor campagnespotjes. 

Volgens de New York Times kan deze route overigens in de praktijk vermoedelijk nog worden omzeild. Toen kandidaat Michael Bloomberg zich in 2020 terugtrok, liet hij de 18 miljoen dollar die hij nog in kas had alsnog overboeken naar de Democratische Partij.