BBB wil maatregel terugdraaien

Forse tegenvaller schatkist dreigt door tegenvallende accijnsinkomsten tabak

Door Stephan Koole en Roel Schreinemachers··Aangepast:
© Peter HilzForse tegenvaller schatkist dreigt door tegenvallende accijnsinkomsten tabak
RTL

Er dreigt een serieuze tegenvaller voor de schatkist. Uit cijfers van de tabakssector blijkt dat de verkoop van sigaretten en shag de laatste maanden fors terugloopt, sinds een paar maanden geleden de accijns flink omhoog is gegaan. Coalitiepartij BBB wil zo snel mogelijk opheldering van het kabinet, want het gaat mogelijk om honderden miljoenen euro's.

Meer dan de helft van de prijs van een pakje sigaretten bestaat uit accijns. Vanaf 1 april is daar nog een flinke schep bovenop gekomen. Per pakje van 20 sigaretten steeg de accijns van € 5,87 naar € 7,81. Een pakje sigaretten kost nu ruim 11 euro.

Fors minder verkocht

In de accijnsmonitor staan de maandelijkse cijfers over de verkoop van tabakswaren. Daarin valt te lezen dat sinds 1 juni de verkoop hard daalt. In juni was er daling van ruim 40 procent, in juli en augustus schommelde het rond de 30 procent. Dat is zo fors dat de totale opbrengst van accijnzen op rookwaren en de btw terugloopt – terwijl het kabinet had gerekend op een stijging van de inkomsten na de verhoging.

"Als je de cijfers van de monitor doortrekt, dan ziet het ernaar uit dat de geplande extra opbrengst van de jongste accijnsverhoging van 400 miljoen euro dreigt om te slaan in een inkomstenverlies van 100 miljoen", zegt de NSO, de brancheorganisatie van tabakswaren. Dit kan leiden tot een tegenvaller voor het nieuwe kabinet van bijna een half miljard euro.

Duurdere sigaretten? 10 procent van de rokers is daardoor gestopt
Lees ook

Duurdere sigaretten? 10 procent van de rokers is daardoor gestopt

In politiek Den Haag verwachten ingewijden een 'serieuze tegenvaller'. Hoe groot deze precies uitvalt is nog moeilijk te zeggen. Op Prinsjesdag maakt het kabinet daar meer over bekend. Maar dat de accijnsverhoging veel minder geld in het laatje brengt dan verwacht is al wel duidelijk.  

De grens over

Het ministerie van Financiën waarschuwde vorig jaar bij de begrotingsbehandeling al voor zogenaamde 'grenseffecten,' waardoor de opbrengsten lager zouden zijn dan verwacht. Dit lijkt nu uit te komen. Volgens de tabaksbranche is het prijsverschil met bijvoorbeeld Duitsland zo hoog opgelopen, dat het aantal mensen dat zijn tabak bij de oosterburen koopt omhoog schiet. Ondernemers in de grensregio zien hun klanten in groten getale de grens over gaan.

Recente cijfers van de tabakssector tonen aan dat inmiddels 35 procent van alle rookwaren in Nederland hier niet gekocht is. Opmerkelijk hierbij is de sterke toename van namaaksigaretten en producten uit niet-omringende landen zoals Polen, en Turkije. "Dit duidt op georganiseerde smokkel", aldus de NSO.

'Accijnsverhoging terugdraaien'

"Dat kan niet de bedoeling zijn", zegt BBB-Kamerlid Henk Vermeer. Hij wil dat het ministerie van Financiën zo snel mogelijk duidelijk maakt of de cijfers van de accijnsmonitor kloppen. 

"En als dat zo is, dan moeten we de accijnsverhoging terugdraaien. Normaal gesproken zou dat slecht zijn voor de schatkist, maar nu dus niet. Daarom kan de minister van Financiën geen bezwaar hebben tegen deze lastenverlichting", aldus Vermeer.

Sinds 1 juli is het verboden om tabak in supermarkten te verkopen: